تضعیف ارزش دلار در برابر ارزهای مطرح جهان در سال ۲۰۱۷ میلادی و به ویژه در دو ماه اخیر پدیده غالب بازارهای ارز بوده امری که در رشد قیمت کالاها در بازارهای جهانی تاثیر شایانی داشته است. اما سوال اصلی اینجاست که چشم انداز دلار در ماه های باقی مانده از سال جاری میلادی چگونه خواهد بود و آیا دورنمایی از اتمام روند نزولی ارزش این ارز وجود دارد؟
شاخص دلار ایالات متحده معاملات سال جاری را در سطوح بالاتر از ۱۰۲ واحد آغاز کرد و حتی در ماه ژانویه توانست از مرز ۱۰۳ واحد نیز عبور کند اما فراز و فرودهای صورت گرفته در ادامه سال در نهایت به افت بیش هشت درصدی این نماگر تا این لحظه از سال ۲۰۱۷ منجر شده است.
در حالی که سیر نزولی ارزش دلار در برابر ارزهای مطرح جهان در دو ماه اخیر بیش از پیش شدت گرفته، روز جمعه صندوق بین المللی پول در گزارشی از بالاتر بودن ارزش کنونی دلار از ارزش واقعی این ارز خبر داد و همین امر نیز نگرانی های جدیدی را در میان فعالان اقتصادی برانگیخت.
صندوق بین المللی پول در گزارش خود تصریح کرده که با در نظر گرفتن چشم انداز میان مدت عوامل بنیادی در اقتصاد ایالات متحده، باید گفت که ارزش دلار در برهه کنونی ۱۰ تا ۲۰ درصد بالاتر از ارزش واقعی قرار دارد.
در این این گزارش به این نکته اشاره شده که کسری تراز تجاری به پدیده ای قالب در اقتصادهای ایالات متحده و بریتانیا تبدیل شده و در مقابل چین و آلمان مازاد تراز تجاری خود را حفظ کرده اند.
بدین ترتیب پوند انگلیس نیز تا ۱۵ درصد بالاتر ارز از ارزش واقعی خود بر مبنای عوامل بنیادی قرار دارد. که البته یکی از اصلی ترین عوامل مذکور مربوط به ابهامات موجود بر سر روابط تجاری این کشور با اتحادیه اروپا پس از فرآیند خروج از اتحادیه به حساب می آید.
در گزارش صندوق تصریح شده که تقویت ارزش دلار در سال های اخیر به اتکای چشم انداز نسبتا مناسب تر رشد اقتصادی ایالت متحده و افزایش نرخ بهره در این کشور و همچنین سیاست های پولی انبساطی در سطح اتحادیه اروپا، ژاپن و چین و همچنین وعده های ترامپ در ایالات متحده مبنی بر اجرا سیاست تحریک مالی رخ داد.
صندوق بین المللی پول در جمع بندی گزارش خود به مقامات آمریکایی توصیه کرده که اقداماتی را نظیر کاهش کسری بودجه فدرال و انجام اصلاحاتی ساختاری به منظور افزایش سطح پس انداز و بالابردن بهره وری اقتصادی انجام دهند تا بلکه بدین ترتیب بتوانند از کسری تراز تجاری قابل ملاحظه این کشور بکاهند.
علاوه بر نکات حائز اهمیت اشاره شده در گزارش صندوق بین اللمی پول، انتشار گزارش های نه چندان امیدوارکننده از اقتصاد ایالات متحده در ماه های اخیر نیز چشم انداز مناسبی را پیش روی دلار قرار نمی دهد. رشد اقتصادی ایالات متحده در فصل دوم سال جاری به ۲/۶ درصد رسیده و این در حالی که است که بسیاری از موسسات مالی و تحقیقاتی پیش تر از احتمال ثبت نرخ رشد ۲/۷ درصدی خبر می دانند.
همچنین رشد تعداد مشاغل ایجاد شده در این کشور در ماه گذشته و همچین افزایش شاخص قیمت مصرف کننده مورد رضایت بانک مرکزی این کشور نبوده و همین امر نیز احتمال افزایش مجدد نرخ بهره در سال جاری از سوی این نهاد را با ابهام جدی مواجه کرده است. ذکر این نکته ضروری است که فدرال رزرو در نشست هفته گذشته خود بار دیگر روند تورم حاکم بر اقتصاد ایالات متحده را ضعیف قلمداد کرد.
در این میان تنها نکته ای که می تواند تاحدی از فشار موجود بر دلار آمریکا در بازارهای جهانی ارز بکاهد، عزم جدی بانک مرکزی آمریکا برای کاستن از حجم دارایی ها در ترازنامه این نهاد است. در جلسات اخیر فدرال رزرو بر کاهش حجم اوراق قرضه موجود در ترانامه تاکید شده و در جلسه هفته گذشته نیز جنت یلن،رئیس این نهاد آغاز فرآیند مذکور را نزدیک دانست. اجرای چنین اقدامی مسلما با کاستن از حجم پول به افزایش نرخ بهره و رشد ارزش دلار کمک خواهد کرد.
