شاخص کل بورس تهران در حالی دومین روز منفی خود در ماه مهر را پشت سر گذاشت که همچنان نشانه‌های متعددی از احتیاط در رفتار معامله‌گران مشاهده می‌شود. از توقف روند صعودی قیمت‌های جهانی و دلار گرفته تا گزارش‌های ۶ ماهه و ابهامات سیاسی، همگی باعث احتیاط بیشتر خریداران و حتی در برخی موارد شناسایی سود فروشندگان شده‌اند. بنابراین، برای حرکتی جدید نیاز به موجب مثبت قدرتمندتری احساس می‌شود.
شروع آرام بازار جهانی: فلزات در بازار جهانی معاملات هفتگی خود را با نوسانات محدودی آغاز کردند که البته همین عدم ریزش قیمت‌ها، می‌تواند پیام مثبتی برای بورس‌بازان باشد. به عبارت دقیق‌تر، پس از رشدهای مداوم نمادهای فلزی-معدنی (شاخص فلزات اساسی از ابتدای سال بیش از ۳۰ درصد رشد کرده است) اکنون بازار نسبت به ریسک‌های احتمالی، حساسیت بیشتری دارد. بنابراین، نگرانی‌ها از کاهش قیمت‌های جهانی، افت نرخ دلار یا نشانه ضعف در گزارش‌های ماهانه هر کدام در صورت وقوع می‌توانند اثری فوری بر نمادهای مزبور داشته باشند.
استراحت دلار: به عنوان نمونه می‌توان به افت نسبی نرخ دلار اشاره کرد که در کنار توقف رشد قیمت جهانی فلزات، سهام شرکت‌های وابسته را با اصلاح قیمت‌ها از ابتدای هفته مواجه کرده است. این در حالی است که در بازار ارز، هنوز محرک‌های بنیادی به سمت بالا و رشد قیمت‌ها است. تقاضای مربوط به محرم، پایان سال میلادی و سفرهای مربوطه مهم‌ترین محرک‌هایی هستند که می‌توانند دلار را تا بیش از ۴۰۰۰ تومان نیز تا پایان پاییز رشد دهند.
سیاست خارجه: در سوی دیگر، نگرانی‌هایی از فضای سیاسی به چشم می‌خورد؛ احتمال عدم تایید پایبندی ایران به برجام از سوی ترامپ که اواخر مهر مشخص خواهد شد. این موضوع می‌تواند خروج آمریکا از برجام را در پی داشته باشد و باید دید چه اثرات روانی و واقعی را بر بازار سهام کشورمان خواهد داشت. همچنین، بحث رفراندوم کردستان عراق مطرح است که ابهاماتی را برای فعالان بورسی ایجاد کرده است.
خوب و بد ارز مبادله‌ای برای سهامداران: رشد ممتد نرخ دلار در مرکز مبادلات طی ماه‌های اخیر یکی از نقاط توجه این روزهای معامله‌گران محسوب می‌شود. جایی که دلار آمریکا از ۳۲۴۰ تومان ابتدای سال به بیش از ۳۳۶۰ تومان رسیده است. این موضوع با اخباری که روز گذشته نیز درباره نرخ خوراک پتروشیمی‌ها مطرح شد، داغ‌تر شده است.
در این میان، گروه‌های مصرف‌کننده نرخ مبادله‌ای نظیر پتروشیمی‌ها، شرکت‌های زراعی و دارویی را تحت تاثیر منفی می‌گذارد و در مقابل می‌تواند برای گروه پالایشی که فروش آنها نیز بر اساس نرخ ارز مبادله‌ای است اثرات مثبتی را به همراه داشته باشد.
گمانه‌زنی‌ها بر اساس گزارش‌های ماهانه: یکی از اقدامات اخیر سازمان بورس، الزام شرکت‌ها به ارائه گزارش‌های ماهانه است که گرچه توانسته تحلیل سریع‌تری را در اختیار سهامداران قرار دهد، اما بعضا تفاوت‌هایی میان این گزارش‌ها و عملکرد بلندمدت شرکت‌ها مشاهده می‌شود. همین موضوع باعث شده تا گزارش‌های ماهانه با گمانه‌زنی‌های متعددی همراه شود. بنابراین، احتمال واکنش‌های مقطعی به این گزارش‌ها تا انتشار عملکرد و پیش‌بینی سود ۶ ماهه شرکت‌ها وجود دارد. بنابراین، تحلیل دقیق‌تر وضعیت شرکت‌ها می‌تواند فرصت‌های خریدی را در شرایط واکنش بازار به گزارش‌های ماهانه پیش روی سهامداران قرار دهد.
ضعف حضور حقیقی‌ها: از نکات قابل توجه هفته‌های اخیر بازار سهام، کم‌رنگ بودن حضور سهامداران حقیقی در معاملات است. امری که گرچه کاهش رفتارهای موج‌سواری را رقم زده است، اما یکی از موانع رشدهای پرشتاب بورس تهران نیز محسوب می‌شود.
تحرکات در گروه‌های کوچک: در شرایطی که اصلاح نسبی قیمت‌ها در گروه‌های بزرگ کالایی در حال انجام است، موج‌هایی از خریداران در نمادهای کوچک‌تر در حال شکل‌گیری است. حرکت در برخی نمادهای صنعت قندی و غذایی از نمونه این تحرکات است که البته به دلیل حضور محدود سهامداران حقیقی، چندان هم پرقدرت نبوده است.
سرکوب موج خودرویی؟ نمادهای گروه خودرو که در آخرین روز هفته گذشته با اقبال شدید سهامداران مواجه شدند، طی دو روز گذشته به شدت با فشار عرضه‌ها مواجه بودند. ابهامات سیاسی و نااطمینانی بسیاری از بورس‌بازان به نمادهای این گروه باعث شده تا موج‌های مثبت برای سهام گروه خودرو ناکام بماند. بنابراین، صنعت خودرو در بورس برای حرکتی پایدار نیاز به حجم بالاتری از جریان ورودی نقدینگی به بازار سهام است که هنوز نشانه‌ای قدرتمند از آن مشاهده نمی‌شود.
زمانی برای جذابیت رایانه‌ای‌ها؟ گروه رایانه پس از رونق چشم‌گیر ابتدای سال، مدتی است در فاز اصلاح به سر می‌برد. عرضه‌کنندگانی که طی این مدت با شناسایی سود موجب اصلاح قیمت‌ها در نمادهای مربوطه شده‌اند. در این میان، نماد «آپ» به عنوان لیدر گروه با آزاد شدن سهام جایزه حاصل از افزایش سرمایه ممکن است فشار فروش بیشتری را شاهد باشد. در صورت تحقق این امر و اصلاح بیشتر، می‌توان شاهد توجه مجدد بورس‌بازان به این گروه بود.
