FATF توسط اروپا ادره میشود یا ایالات متحده آمریکا؟
در سال ۲۰۰۸ یکی از مهم‌ترین دلایل تسهیل انجام بخش مهمی از تحریم‌های آمریکا علیه ایران عدم عضویت ایران در FATF بود که آمریکا توانست با هزینه اندک سیاسی، آن را محقق کند. با وجود نگرانی‌های بسیار از احتمال بازگشت ایران به لیست سیاه FATF و بازگشت اقدامات مقابله کننده علیه ایران با توجه به انجام نشدن توصیه‌های FATF، اکثریت اعضای این گروه مالی به این نتیجه رسیدند که برای چهار ماه دیگر به ایران فرصت دهند تا قوانین و اقدامات مالی و اجرایی داخلی خود را با ترتیبات مدنظر این گروه همسان‌سازی کنند.
در این رابطه محمود باغجری – استاد دانشگاه شهید بهشتی – در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این‌که تصویب FATF یک بازخورد مثبت در اقتصاد داشت، اظهار کرد: واقعیت این است که استانداردهای بانکداری ایران با استانداردهای FATF فاصله زیادی دارد.وی با بیان این‌که گام اول در تصویب FATF برداشته شده است، گفت: تحلیل کلی اروپا احتمالا این است که FATF در ایران تصویب میشود و به همین خاطر هم این گروه تا چهار ماه دیگر به ایران فرصت داده است.
ایشان با بیان این‌که احتمال دارد مهلت پیوستن ایران به گروه ویژه اقدام مالی باز هم تمدید شود، درباره ضرورت تصویب این قانون در ایران اظهار کرد: حتی کشورهای چین و روسیه که با ما روابط بهتری دارند هم تصویب پیوستن ایران به FATF را برای انجام تبادلات بانکی ضروری دانسته‌اند.ایشان در ادامه با مقایسه نهادهای بین المللی IMS و WORLDBANK گفت: همانطور که بانک جهانی در کنترل آمریکا و IMS در کنترل بیشتر اروپا قرار دارد، به نظر می‌رسد که FATF هم بیشتر در اختیار اتحادیه اروپا باشد.
با پیوستن به لایحه CFT تضمینی بر حل مشکلات کشور نیست
پیش از این و در زمان تصویب لایحه CFT، محمدجواد ظریف – وزیر امور خارجه کشورمان – نیز با تاکید بر این‌که برجام توفیق ملت بود و نباید آن را به ضعف ملت تبدیل کرد، گفته بود که نمی‌توانیم تضمین بدهیم با پیوستن به لایحه CFT مشکلات حل شود، اما این تضمین را می‌دهیم که با نپیوستن به این لایحه آمریکا بهانه‌های مهمی برای افزایش مشکلات ما پیدا خواهد کرد.
بی اثر کردن بهانه جویی‌های آمریکا با تصویب FATF
در این میان وحید شقاقی شهری – عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی – با اشاره به تصویب یک لایحه FATF این مساله را موجب جلوگیری از بهانه جویی‌های آمریکا در بحث تروریسم علیه ایران ارزیابی و تاثیر آن را روی مبادلات پولی و بانکی مثبت توصیف کرده است.به اعتقاد این اقتصاددان، تصویب FATF یک خبر خوب بود که در شرایط فعلی می‌تواند اثر مثبتی بر بازار و مبادلات پولی و بانکی بگذارد، اما مهم این است که آمریکایی‌ها قصد داشتند که اگر ایران لایحه مبارزه با تامین مالی تروریسم را تصویب نکند یک جو روانی را علیه ما راه بیاندازند و اینگونه وانمود کنند که ایران نمی‌خواهد ضد تروریسم کاری کند و فعلا این بهانه جویی از آمریکایی‌ها گرفته شده است.
FATF ابزاری لازم اما ناکافی در تجارت جهانی
سمیه مردانه – کارشناس مسائل اقتصادی – معتقد است تصویب FATF می‌تواند باعث اطمینان خاطر بیشتر خارجی‌ها در ارتباط با ایران باشد.
به گفته وی، FATF به دلیل جو روانی مثبتی که ایجاد می‌کند می‌تواند اوضاع را به سمت ثبات بیشتر هدایت کند؛ هر چند FATF نمی‌تواند اثر مستقیمی روی بازارها داشته باشد، اما به صورت غیرمستقیم انتظارات مثبتی ایجاد می‌کند که می‌تواند سیگنال‌های مثبتی به بازار دهد و پذیرش آن یک الزام برای انجام مبادلات بین‌المللی است تا با شفافیت بیشتری همراه شود، چراکه در این صورت به دیگر کشورها برای ارتباط با ایران اطمینان ایجاد می‌کند؛ لذا برای این‌که بتوانیم وارد بازی‌های تجاری جهانی شویم باید ابزار FATF را داشته باشیم؛ هرچند به تنهایی کفایت نمیکند.
کارگروه ویژه اقدام مالی در پایان نشست ماه اکتبر خود اعلام کرد ایران تا نیمه فوریه مهلت خواهد داشت اصلاحات را تکمیل و نظام مالی خود را با استانداردهای جهانی هماهنگ کند.
