درحالی که آمار شیوع و فوتی‌های بیماری کووید ۱۹ در ایران رو به افزایش است که در بازار سرمایه نیز این وضعیت همچنان دغدغه مندی و مساله است.
به گزارش «دنیای بورس»، دنیای اقتصاد در گزارشی نوشت: نهاد‌های مالی وابسته به بازار سهام، با رونق بورس مورد اقبال و مراجعه مردم و سرمایه‌گذاران قرار گرفته‌اند. اگرچه بخش بزرگی از معاملات در بازار سرمایه به‌صورت آنلاین صورت می‌گیرد و زیرساخت‌های موجود می‌تواند به‌طور کلی مراجعات حضوری را در این نهاد‌ها حذف کند اما فرآیند‌هایی مانند ثبت‌نام و عرضه‌های اولیه همچنان باعث شده مراجعات به کارگزاری‌ها بیشتر و با شروع موج تازه کرونا این ساختار‌ها به هسته شیوع کرونا بدل شود.
حالا کرونا به یکی از چالش‌های اصلی کارگزاری‌ها تبدیل شده است. چالشی که حدود ۹۶۰ نفر از کارکنان کارگزاری‌ها را تهدید می‌کند. در همین رابطه مدیر عامل کارگزاری بورسیران با بیان اینکه «کد اولیه‌ها» باعث شیوع بیشتر کرونا در کارگزاری‌ها شده‌اند، می‌گوید: بعد از هرعرضه اولیه‌ای در بورس شاهد هجوم مشتری‌هایی هستیم که آشنایی و تسلط کافی به قوانین بورس ندارند، از این رو زمان زیادی از وقت سفارشات مربوط به احراز هویت‌هایی می‌شود که تاکنون کد بورسی نداشته‌اند.
اکبرحامدی تصریح می‌کند: بارها در مورد هجوم کد اولیه‌ها به کارگزاری‌ها هشدار داده‌ایم اما متاسفانه از سوی سازمان بورس هیچ برنامه‌ای برای حل این مشکل وجود ندارد و پاسخ درستی به ما نمی‌دهند.او می‌گوید: عرضه‌های اولیه باید مدیریت شوند اما کسی به این موضوع اهمیت نمی‌دهد. ازاین رو شاهد شیوع گسترده کرونا در کارگزاری‌ها و تالارها هستیم. اکبر حامدی ضمن تاکید بر اینکه برای مدیریت بحران کرونا در میان کارگزاری‌ها بایدعرضه اولیه‌ها با تعویق انجام شود، اظهار می‌کند:تا وقتی که کد اولیه‌ها و عرضه اولیه‌ها برای مراجعه به کارگزاری‌ها هجوم بیاورند اوضاع روز به روز بدتر می‌شود.
او خاطرنشان می‌کند: کرونا برای کارگزاری‌ها به غیراز تلفات جانی، هزینه‌های مالی زیادی در پی داشته است. تمام مواد شوینده،الکل، ماسک و دستکش‌های مصرفی موجود در کارگزاری‌ها با نرخ آزاد تهیه می‌شود و سازمان بورس تاکنون هیچ کمکی در این خصوص به کارگزاری‌ها نکرده است.
مدیر عامل کارگزاری بورسیران با بیان اینکه درخواست داده‌ایم تا حداقل الکل با قیمت پایین در اختیار کارگزاری‌ها قرار دهند تصریح می‌کند: متاسفانه شرایط موجود کارگزاری‌ها را درک نمی‌کنند و تنها به یک تذکر کتبی مبنی بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی بسنده کرده‌اند. او در ادامه به هشدار کانون کارگزاران در مورد شیوع کرونا در کارگزاری‌ها و بی‌تفاوتی سازمان بورس اشاره می‌کند و می‌گوید: تنها قشری که درشرایط کرونا با مردم از نزدیک سروکار دارد کارمندان کارگزاری‌ها هستند.
حتی کارمندان سازمان بورس نیز در اسفند دور کاری می‌کردند اما به کارگزاری‌ها اجازه دورکاری داده نشد و تمام احراز هویت‌ها به‌صورت حضوری و مستقیم انجام شد. اکبر حامدی اظهار می‌کند: سازمان بورس به ارسال نامه‌ای به کارگزاری‌ها بسنده کرده که مراقب خودتان باشید. این درحالی است که سیستم تهویه برخی تالارها زیرخط استاندارد است و برخی تالارها و کارگزاری‌ها به بدترین شیوه ممکن فعالیت می‌کنند، به همین دلیل در چند ماه اخیر کرونا باعث مرگ و میر همکاران ما در این بخش‌ها شده است.
مدیرعامل کارگزاری بورسیران در ادامه می‌گوید: از طرفی بحث نظارتی مطرح است که سازمان بورس اصرار دارد به مشتری به‌صورت حضوری سرویس بدهیم زیرا در غیر این صورت مشتری از کارگزاری شکایت می‌کند و تازه ما بدهکار هم می‌شویم. درحال حاضر در وضعیتی قرار داریم که نه می‌توانیم مشتری را رد کنیم و نه می‌توانیم جواب احراز هویت‌ها را ندهیم و هم اینکه باید جواب واحد نظارت را بدهیم.
سازمان بورس هیچ درخواستی نمی‌دهد: دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات با بیان اینکه رئیس‌جمهور برای سازمان بورس سه تکلیف جهت تسهیل امور اداری صادر کرده می‌گوید: الکترونیکی شدن سجام که هدف از آن الکترونیکی شدن احرازهویت‌ها است، واریزالکترونیکی سود سهام و الکترونیکی شدن مجامع، سه دستوری است که از اواسط اردیبهشت از سوی رئیس‌جمهور صادر شده است.
رضا باقری اصل تصریح می‌کند: اما بنابر گزارش‌هایی که دریافت کردهایم اجرای صددرصد این سه دستور انجام نشده و نمی‌توانیم گزارشی در این خصوص به رئیس‌جمهور ارائه دهیم، از این رو منتظر اقدامات بیشتر سازمان بورس برای اجرای این احکام هستیم. او اظهار می‌کند: کارگروه تعامل‌پذیری امکاناتی را فراهم کرده تا بیمه‌ها و کارگزاری‌ها با کمترین مراجعه‌کننده به کار خود ادامه دهند. این برنامه‌ها به‌طور کامل در سازمان بیمه مرکزی و سجام انجام شده اما درخواستی از سوی سازمان بورس برای استفاده از این امکانات نداشته‌ایم.
دبیر شورای اجرایی فناوری اطلاعات، خاطرنشان می‌کند: کارگروه تعامل‌پذیری آمادگی ارائه امکاناتی مبنی بر احراز هویت، ثبت احوال،کدپستی و شبای بانکی را برای کارگزاری‌ها نیز دارد که البته باید ازمسیر سازمان بورس انجام شود. بارها اعلام کردهایم که هرگونه آمادگی برای ارائه امکانات را داریم البته هنوز از سوی سازمان بورس چنین درخواستی صادر نشده است. رضا باقری‌اصل می‌گوید: کارگزاری‌ها نیازمند ابزار‌هایی برای ابراز هویت‌ها هستند که پس از طی این مراحل و با دستور سازمان بورس می‌توانیم به آنها کمک کنیم، اما درخواستی از سوی بورس به ما داده نمی‌شود تا بتوانیم به آنها سرویس‌های موردنظر را بدهیم.
این مقام مسوول با بیان اینکه سازمان بورس نیز سیاست‌های خود را دارد اظهار می‌کند: تعلل در این موضوع به بدتر شدن وضعیت شیوع کرونا منجر می‌شود حتی اگر امروز نامه و درخواست خود را به دست ما برسانند تا آخر هفته جلسه آن برگزار و مجوز‌های مربوطه داده می‌شود.
کرونا به کارگزاری‌های بورس رسید
در گزارش دیگری آمد: شاید زمانی که رمان کوری را خواندیم، پیش خودمان گفتیم عجب فضای آخرالزمانی و عجیبی را به تصویر کشیده است. یا وقتی که رمان طاعون را خواندیم، پیش خودمان گفتیم خودش است، این شروعی برای به تصویر کشیدن فضای آخرالزمانی است. اما هرچقدر در این ماه‌هایی که پشت سر گذاشتیم، زمان گذشت و اتفاق‌های دنیای واقعی را در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها دیدیم، شنیدیم و خواندیم، بیشتر از اتفاق‌های رمان کوری و طاعون ترسیدیم و گفتیم یعنی ما هم داریم در یک فضای آخرالزمانی زندگی می‌کنیم؟ حالا حال و احوال این روزهای دنیا خیلی شبیه به یک فضای آخرالزمانی شده است.
خیلی از شغل‌ها در این روزگار کرونایی در چشم هستند و همه آدم‌ها غصه آدم‌هایی که در آن حوزه مشغول به فعالیت هستند را می‌خورند اما هستند شغل‌هایی که به چشم نمی‌آیند و کسی هم خبری از آدم‌های مشغول در آن کار ندارد. یکی از این شغل‌ها فعالیت در کارگزاری‌ها است. همان کارگزاری‌هایی که چند ماهی می‌شود سرشان از همیشه شلوغ‌تر است. اما کارمندان این مراکز هیچ سهمی از پروتکل‌های بهداشتی ندارند. با وجود اینکه کانون کارگزاران در اوایل اسفندماه ۹۸ طی نامه‌ای به سازمان بورس کاهش ریسک شیوع کرونا در صنعت کارگزاری را خواستار شد، اما آن‌طور که از شواهد بر می‌آید، اقدام موثری برای پیشگیری از ابتلای بیش از ۲ هزار نفر از کارکنان کارگزاری‌ها و خانواده‌های آنها صورت نگرفته است.
با وجود اینکه مدام از طرح فاصله‌گذاری، کاهش ساعات کاری کارمندان، دورکاری، انجام آنلاین فعالیت‌ها و… از سوی مراکز تصمیم گیرنده کشور تاکید می‌شود اما کارگزاری‌ها انگار یک جزیره مستقل هستند و در آنها همه چیز با اعمال سلیقه مدیران آن کارگزاری انجام می‌شود.
حتی روح‌اله میرصانعی، دبیرکل کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار چند وقت پیش در نامه‌ای، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار را خطاب قرار داد و برای او نوشت: «دستور فرمایید عرضه‌های اولیه که منجر به مراجعه فراوان مشتریان به دفاتر کارگزار می‌گردد، متوقف شده و علاوه بر آن در صورت ضرورت و به تشخیص هر یک از شرکت‌های کارگزاری در هر یک از شعب و دفاتر و نمایندگی‌های خود امکان انجام فعالیت درخصوص اخذ کد معاملاتی برای مشتریان و تعطیل کردن تالارهای اختصاصی برای مدت معین تا رفع بحران فعلی بر اثر شیوع ویرس کرونا انجام شود.»
اما در مقابل این درخواست، مدیریت نظارت بر کارگزاران سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام کرد: «شرکت‌های کارگزاری که امکان رعایت موارد بهداشتی طبق دستورالعمل‌های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جهت حفظ سلامت کارکنان خود و مراجعه‌کنندگان را دارند موظف به ارائه خدمات هستند. اما آن دسته از شرکت‌های کارگزاری که امکان تامین شرایط بهداشتی لازم مطابق دستورالعمل‌های مربوطه را ندارند لازم است مراجعان را به استفاده از سایر روش‌ها از جمله استفاده از نمایندگی خود نزد دفاتر پیشخوان دولت و شعب بانک‌ها که مجوز آنها را از بورس‌های مربوطه دریافت کرده‌اند با روش‌های الکترونیکی مجاز ارائه خدمات، راهنمایی کنند.» با این کار دست شرکت‌های کارگزاری باز گذاشته شد که شرکت‌های کارگزاری با خیال اینکه امکان رعایت موارد بهداشتی را دارند کارمندانشان را سر کار فرا بخوانند و به مردم ارائه خدمات داشته باشند.
حالا به گفته یکی از کارمندان کارگزاری که نخواست نامش در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» منتشر شود، تست کرونای بیش از ۲۰ درصد از کارمندان کارگزاری‌ها مثبت شده است و این اتفاق آتش زیرخاکستری است که در ماه‌های آینده گُر می‌گیرد. این کارمند در صحبت‌هایش درباره ضرورت رعایت موارد بهداشتی در دفاتر کارگزاری به عوامل عدم اجرای موارد بهداشتی در محیط کارگزاری‌ها اشاره کرد و گفت: «خیلی از مدیران برای خرید وسایل بهداشتی مثل تونل‌های ضدعفونی‌کننده، مواد ضدعفونی‌کننده و حتی ماسک تعلل می‌کنند و رعایت موارد بهداشتی را به عهده کارمندان می‌گذارند.»
کارمند یکی دیگر از کارگزاری‌های مطرح کشور هم در رابطه با رعایت موارد بهداشتی در محل کارش می‌گوید: «اغلب مدیران صرفا صورت مساله را پاک کرده‌اند و به جای تامین سلامت و رعایت پروتکل‌های بهداشتی، به ما می‌گویند که پذیرش نداشته باشید.» در صحبت‌هایی که ما با کارمندان برخی از کارگزاری‌ها داشتیم آنها از مدیران بالادستی خود شکایت داشتند و آنها را متهم به نادیده گرفتن سلامتشان می‌کردند.
خیلی‌ها معتقد بودند که مدیران فقط به فکر کسب درآمد هستند و سلامت و امنیت جانی کارمندان و خانواده‌هایشان برایشان اهمیت آنچنانی ندارد. یکی از گلایه‌های جالبی که در صحبت با یکی از کارمندان کارگزاری‌ها مطرح شد، استفاده از دستمال کاغذی توسط یکی از کارمندان بود. ماجرا هم از این قرار بوده است که این کارمند بعد از اینکه هربار دستانش را می‌شسته است، از دستمال کاغذی که روی میزش گذاشته بوده، استفاده می‌کرده اما این ماجرا از چشم آقای مدیر دور نمی‌ماند و کارمند را بازخواست می‌کند که «چرا انقدر دستمال کاغذی مصرف می‌کنی.»
کارمند دیگری هم در شرح وضعیت محل کارش می‌گوید که «همه چشمشان به کارمندان بانک است اما واقعیت این است که کرونا به سرعت در بین کارمندان کارگزاری‌ها در حال گسترش است و به جرات می‌توانم بگویم در چندماه اخیر، شعب کارگزاری‌ها حتی از بانک‌ها مراجعه‌کننده بیشتری داشته‌اند اما کسی نیست که به داد ما برسد و مدیران هم بیشتر مشغول حساب‌های بانکی‌شان هستند.» یکی دیگر از مسائلی که در گفت‌وگو با کارمندان این مراکز مطرح می‌شود تبعیضی است که بین کارمندان در این روزهای کرونایی اعمال می‌شود.
یکی از کارمندان در این رابطه گفت: «خوش به حال کارمندان بانک‌ها. یادمه از همون روزای اول بانک مرکزی دستورات خوبی برای حفاظت از سلامت کارمندان بانک‌ها مطرح کرد و چند وقت بعد همه بانک‌ها مجبور شدند آن دستورات را رعایت کنند، اما سازمان بورس انگار دغدغه سلامت کارمندانش را ندارد و شغل ما تبدیل به شغل پرریسکی شده است. چون ممکن است هر روزی که سر کار می‌آییم کرونا بگیریم و بعدش هم خانواده‌مان بگیرند.»
همه این ماجراها در حالی اتفاق می‌افتد که سال‌هاست حرف از دولت الکترونیک است و در همین ماه‌های اخیر بارها بیان شده که خدمات دریافت کدبورسی و احراز هویت آنلاین شده است. بسیاری از تازه‌واردان به بورس مجبورند برای برای گرفتن عکس از چهره‌شان و ارائه شماره حساب و کارهایی از این دست که مربوط به احراز هویت کارگزاری است به‌صورت حضوری یا به مراکز پیشخوان دولت یا به دفاتر کارگزاری‌ها مراجعه کنند.
البته در این میان نباید از این نکته هم غافل شد که عدم پاسخگویی تلفنی به تماس مشتریان کارگزاری‌ها از سوی واحد پشتیبانی برخی از کارگزاری‌ها، مشغول بودن دائمی خطوط و… عامل دیگری شده است که کاربران کارگزاری‌ها برای پرسیدن حتی ساده‌ترین سوال‌ها راهی دفاتر کارگزاری شوند و همین اتفاق حجم مراجعان به دفاتر کارگزاری‌ها را بیشتر کرده است، آن هم در روزهایی که به گفته خیلی از کارشناسان حوزه سلامت کشورمان به مرحله دوم شیوع کرونا وارد شده است.
چرا آمار فوتی های کرونا در ایران صعودی است؟
روزنامه ایران نوشت: آمار جانباختگان کرونا در دو هفته گذشته بارها سه رقمی شد و هر بار با عددی بالاتر از روزهای گذشته، هشدار شدیدتری را به مردم و مسئولان داد. بالاترین آمار فوت بر اثر ابتلا به کرونا تا به امروز مربوط به فوت ۲۲۱ نفر است که هفت روز پیش عدد بی سابقه مرگ ایرانیان را در یک شبانه روز رقم زد.
با این اتفاق ستاد ملی مقابله با کرونا هم از چند روز گذشته تغییر قابل توجهی در افزایش فاصله‌گذاری اجتماعی ایجاد کرده است تا با بازگشت محدودیت‌ها به تهران و تعطیلی برخی فعالیت‌ها و صنوف شیب تند بیماری را مهار کند.
برخی از کارشناسان معتقدند دلایل اصلی افزایش مرگ و میرهای افراد مبتلا به کرونا مواردی همچون نارسایی های تنفسی و ریوی به عنوان اصلی‌ترین عامل و همچنین علائم دیگری همچون بیماری‌های زمینه‌ای به ویژه در افراد بالای ۶۵ سال موجب مرگ بیماران کرونایی است. همچنین در این زمینه چاقی و اضافه وزن در فوت بیماران جوان کرونایی دخیل بوده است.
از طرفی متخصصان حوزه سلامت معتقدند: موج دوباره شیوع کرونا در ایران معنادار است ولی غیر قابل انتظار نیست. اگرچه در اوایل خردادماه آمار فوتی‌های کرونا به ناگهان کاهش یافت و در مرز دو رقمی شدن قرار گرفت اما این آمارهای رو به کاهش چندان دوام نیاورد و در کمتر از یک ماه دوباره آمار مرگ ومیر ناشی از کرونا صعودی شد. با وجود این به نظر می‌رسد آمارهای ابتلا و مرگ روزانه نسبت به روزهای شیوع اپیدمی کرونا الگوی ثابت و مشخصی ندارد.
به این معنا که در تعداد مبتلایان به کووید۱۹تغییر معنادار زیادی اتفاق نیفتاده اما افزایش موارد حاد بیماران کووید۱۹ و تعداد مرگ و میرها در هفته‌های گذشته این سؤال را مطرح می‌کند که چرا با وجود ابلاغ دستورالعمل‌های بهداشتی ستاد ملی مقابله با کرونا و فاصله‌گذاری اجتماعی آمار جانباختگان دوباره خیز برداشته است؟ البته ستاد ملی مقابله با کرونا تنها راه حل برون رفت از این وضعیت را بازگشت برخی محدودیت‌ها می‌داند و بر همین اساس متخصصان حوزه سلامت تأکید دارند با مداخلات تشدید یافته آمار فوتی‌ها ظرف سه تا چهار هفته آینده دوباره نزولی می‌شود.
کرونا در کمین بود: کیانوش جهانپور، مدیر روابط عمومی وزارت بهداشت در پاسخ به اینکه چه شد یک مرتبه آمار فوتی‌های کرونا نسبت به روزهای اوج اپیدمی یعنی اواسط اسفند تا اواسط فروردین ماه اوج گرفت، به «ایران» می‌گوید: در فصل اول شیوع کرونا در کشور حساسیت عمومی بالا بود، علاوه بر این اقداماتی از قبیل تعطیلی مراکز آموزشی که در فاز فاصله‌گذاری اجتماعی انجام شد و به دنبال آن محدودیت‌هایی که در نوروز برای در خانه ماندن شهروندان از سوی دولت و ستاد ملی مقابله با کرونا اعمال شد همه اینها در کنار هم شیوع بیماری را در جامعه کاهش داد.
وی می‌افزاید: نوع بیماری واگیر بخصوص کووید۱۹ حساب دو دوتا چهارتا است یعنی ویروس از بین نرفته و بزودی هم از بین نخواهد رفت. وقتی بدانیم ویروس در جامعه به موازات افزایش مراودات، رفت و آمدها، کاهش مراقبت‌ها و مراعات نکات و توصیه‌های بهداشت فردی و عمومی رشد داشته راحت می‌توان تحلیل کرد که ظرف ۱۰ تا ۱۴ روز بعد با افزایش موارد ابتلا و ظرف ۴ هفته با افزایش موارد فوت ناشی از بیماری مواجه خواهیم شد.
او می‌گوید: فصل اول شیوع ویروس کرونا که همزمان با اسفند، فروردین و اردیبهشت ماه بود پروتکل‌های بهداشتی تا حد قابل قبولی در کشور رعایت شد و دولت و ملت هم به نوعی نقش خودشان را ایفا کردند اما در خردادماه به موازات اینکه بازگشایی‌ها برای صنوف و مشاغل مثل خیلی از کشورهای دنیا آغاز شد یک نوع تلقی غلط مبنی بر اینکه شرایط به سمت عادی شدن پیش رفته در خیلی از افراد جامعه و بعضاً بین مسئولان پیش آمد در حالی که ویروس کرونا در خردادماه به موازات کاهش توصیه‌های ایمنی و سلامت و رعایت نکات بهداشتی با همان معادله انتشار و فرمول انتشار بیماری‌های واگیر پیش می‌رفت. چنانچه در خردادماه عمل به پروتکل‌های بهداشتی در پایتخت به ۱۰ درصد و در بسیاری از نقاط کشور به ۲۰ درصد رسید.
به گفته جهانپور، همزمان با بازگشایی‌های صنوف و اماکن تجاری شاهد افزایش رفت و آمدها و مراودات و تماس‌های نزدیک بین فردی بودیم. طبیعی است که دو هفته بعد از بازگشایی‌ها و در میانه خرداد شاهد رشد و افزایش موارد ابتلا بودیم در روزهای بعد از آن یعنی حدود سه تا چهار هفته بعد از نیمه خردادماه مرگ و میر افزایش داشت. این موضوع قابل پیش‌بینی بود. آن زمان بارها از سوی وزارت بهداشت هشدار داده شد که شرایط به هیچ وجه عادی نیست. ما اعلام کردیم که هیچ نقطه بی خطر یا سبزی در هیچ کجای کشور نیست. با این حال عادی پنداری موجب کاهش رعایت نکات بهداشتی شد و این نتیجه قطعی بود و به اعتقاد ما پدیده غیر قابل انتظاری رخ نداده است.
جهانپور تأکید می‌کند که با مشارکت شهروندان ظرف دو هفته آینده شاهد کاهش نسبی در آمار ابتلا و در ۴ هفته آینده کاهش چشمگیری در موارد مرگ و میر خواهیم بود. استمرار و تداوم فاز مدیریت بیماری منوط به رعایت نکات بهداشتی، نظارت بر اجرای پروتکل‌های بهداشتی و اعمال برخی محدودیت‌ها است با ادامه این وضعیت ۱۴ روز دیگر وضعیت آرامی را شاهد خواهیم بود.
تأثیر برگزاری مراسم عروسی و عزا در افزایش آمار فوتی‌های کرونا: معاون فنی مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت نیز در تحلیل چرایی افزایش آمار فوتی‌های کرونا به «ایران» می‌گوید: ما از سه هفته گذشته پیش‌بینی می‌کردیم آمار فوتی‌ها و ابتلا با شدت بیشتری افزایش پیدا کند با این حال قطعاً تصمیمات ستاد ملی مقابله با کرونا مبنی بر بازگشت برخی محدودیت‌ها و استفاده اجباری از ماسک نتیجه خواهد داد.
دکتر شهنام عرشی درباره اینکه چه اقداماتی باعث شد تا روزهای اوج اپیدمی کرونا آمار فوتی‌ها کمتر از هفته‌های گذشته باشد می‌گوید: آن زمان همه جا باز نبود، هر روز یک دستورالعمل از سوی دولت ابلاغ می‌شد. تمام فعالیت‌های اقتصادی و اداری، مدارس و دانشگاه‌ها و مسافرت‌ها متوقف شده بود و اگر کسی هم پروتکل‌ها را در کوچه و خیابان رعایت نمی‌کرد آنقدر معابر شلوغ نبود که آسیب ویروس جدی باشد. نکته دوم اینکه، آن زمان ویروس تنها در تعداد محدودی از استان‌ها شروع شده بود و هنوز در تمام کشور گسترش پیدا نکرده بود بنابراین جمعیت کمتری در مواجهه با ویروس بودند.
او با بیان اینکه تحلیل این الگوها نیاز به بررسی‌های تخصصی‌تری دارد، می‌افزاید: اینها بخشی از تحلیل چرایی افزایش آمار فوتی است برای مثال معاون تحقیقات وزارت بهداشت در این باره اعلام کرده که ویروس کرونا تغییر ژنی داشته و قدرت بیماری زایی ویروس بالا رفته است بنابراین عوامل متعددی در افزایش آمار مرگ و میر دخالت دارد و هیچ اظهار نظری در تناقض با دیگری نیست.
او می‌گوید: وقتی تعداد مواجهه با ویروس بالا می‌رود به دنبال آن تعداد موارد بیماری نیز زیاد می‌شود بنابراین باید منتظر بود که آمار فوتی بیشتر شود. لذا اینکه روزهای اول شیوع کرونا را با الان مقایسه کنیم و بگوییم آن موقع کم بود اما الان چرا زیاد شده درست نیست چرا که کشور روسیه هم قبلاً آلوده نبود ولی الان آمار مبتلایانش زیاد شده است. به گفته دکتر عرشی، یکی از مصادیق افزایش آمار فوتی‌های کرونا در ایران برگزاری مراسم عروسی و عزا است برای مثال در یکی از شهرستان‌های استان‌های شمالی در یک ماه ۷۰ مراسم عروسی و عزا برگزار شده است طبیعی است باید منتظر افزایش مبتلایان و فوتی‌ها در ۳ تا ۴ هفته بعد باشیم.
او با اشاره به اینکه اغلب اتفاقاتی را که این روزها در رابطه با ویروس کرونا شاهد هستیم باید در رفتار شهروندان جست و جو کرد، می‌گوید: ستاد ملی مقابله با کرونا برخی اصناف و فعالیت‌ها را تعطیل و ماسک را اجباری کرده اینها اقداماتی است که دولت انجام داده اما آن بخش که مربوط به خود مردم است از جمله ماسک زدن، حفظ فاصله‌گذاری فیزیکی و پرهیز از تردد در مکان‌های شلوغ که جزو اولویت اول پیشگیری است باید محکم و سخت از سوی خود مردم جدی گرفته شود.
