دولت امسال برای مهار تورم در نظر دارد با ریل گذاری جدید در قالب عملیات بازار باز تورم را در یک دامنه مشخص نگه دارد. آیا رسیدن به هدف تورمی دور از ذهن است؟
دنیای بورس | یک روز پس از اعلام هدف گذاری جدید تورمی، سکاندار پولی کشور در برابر دوربین های خبرنگاران تاکید کرده سیاست گذار مصمم و مقید به رسیدن به اهداف نرخ گذاری جدید تورمی است. دولت قصد دارد تا پایان امسال به هدف تورمی ۲۰ تا ۲۲ درصد برسد اما آنچه نهادهای بین المللی از اقتصاد ایران پیش بینی کرده اند، نرخ تورم ۳۵ درصد است. البته فعالان بازار سهام دو نگاه به این مقوله دارند؛ برخی معتقدند اگر فرض بر این بگیریم که با لحاظ انتظارات تورمی، رشد قیمت ها در سهام طبیعی می نمایاند، حالا در صورت توفیق سیاست گذار در تامین اهداف تورمی ممکن است بازار از ادامه مسیر رشدی بازماند. عده ای هم تاکید دارند سیاست گذار معلوم نیست چقدر میتواند در رسیدن به نقطه هدف گذاری موفق شود، زیرا در صورت موفقیت چه بسا تاثیر مطلوبی بر واقعی شدن اقتصاد و کارکرد بهتر بنگاه هها و شرکت های تولیدی داشته باشد و از این منظر چه بسا با واقعی تر شدن اقتصاد، بورس در مقام دماسنج بهتر میتواند سلامت اقتصاد را به ما نشان دهد و با اقبال بیشتری از قبل مسیر تامین مالی بنگاه های مالی را فراهم کند. ریل سیاست‌گذاری جدید میتواند در تکمیل عملیات بازار باز در پررنگ کردن نقش مهم بازار سرمایه در اقتصاد کمک کند.
رئیس کل بانک مرکزی در حاشیه جلسه هیات دولت به خبرنگاران تاکید کرده: ما مقید هستیم با ابزار‌هایی که در اختیار داریم و اقداماتی که در بازار پول خواهیم داشت از جمله از طریق کنترل نرخ سود بانکی، نرخ تورم را در کشور کنترل کنیم. عبدالناصر همتی گفته است: از وظایف مهم بانک مرکزی کنترل تورم است و این در حالی است که در دو سال گذشته با مواجهه با تحریم‌ها و اتفاقاتی که برای نرخ ارز افتاد شاهد تورم بالا بودیم.
وی گفته: سال گذشته ما توانستیم به ابزار عملیات بازار باز مجهز شویم و کار‌های اساسی آن انجام و ضوابط قانونی آن تهیه شد و هم اکنون آمادگی داریم بتوانیم از عملیات بازار باز در بازار پول و سرمایه استفاده کنیم. به گفته همتی یکی از دلایل موثر در تورم حجم نقدینگی است و بنای جدی داریم که این نقدینگی را کنترل کنیم و با انضباط مالی که دولت متعهد شده است و برای کسری بودجه از طریق فروش سهام و انتشار اوراق خزانه اقدام خواهد کرد، حجم نقدینگی حتماً نسبت به سال گذشته بسیار کمتر خواهد شد.
وی با اشاره اینکه نرخ تورم را نیز سعی می‌کنیم به میزان پیش بینی شده یعنی حدود ۲۲ درصد کنترل کنیم، گفت: کنترل تورم باعث می‌شود بقیه دستگاه‌های اجرایی و کسانی که در شکل گیری تورم نقش دارند بیشتر رعایت کنند و انتظارات تورمی نیز در کشور کاهش می‌یابد.
رئیس جمهور درباره تورم چه گفت
حسن روحانی امروز در جلسه هیات دولت با بیان اینکه بانک مرکزی در سال گذشته و ماه‌های اولیه امسال توجه ویژه‌ای برای انجام دقیق نظارت‌ها و وظایف خود داشته است، گفت: اقدام بانک مرکزی نسبت به پیش‌بینی و هدف‌گذاری نسبت به تورم بسیار حائز اهمیت است.
رئیس جمهور ادامه داد: بانک مرکزی جزو بخش‌هایی است که در کنترل تورم و ایجاد انضباط مالی در کشور نقشی اساسی ایفا می‌کند؛ این در حالی است که در سال‌های ۹۳ و ۹۴ موفقیت در زمینه کاهش تورم همراه با امیدی که در مردم ایجاد شده بود به واسطه انضباط مالی بدست آمد. روحانی تصریح کرد: امروز تورم برخلاف برخی پیش‌بینی‌ها در این ماه براساس اعلام مرکز آمار از ۳۰ درصد وارد کانال ۲۰ درصد یعنی حدود ۲۹ درصد شده است و این بسیار خوب است و باید تلاش کنیم تا پایان سال این رقم به ۲۰ درصد برسد.
آیا رسیدن به هدف تورمی ۲۲ درصدی برای
آیا رسیدن به هدف تورمی ۲۲ درصدی برای پایان سال دور از ذهن است؟
پایان سال دور از ذهن است؟
علی بهادر | نویسنده و تحلیلگر
متعاقب مصاحبه و پیام‌های اینستاگرامی چند روز قبل رئیس کل بانک مرکزی، مبنی بر این که بانک مرکزی به زودی اتخاذ چارچوب هدف‌گذاری تورم را علنی می‌کند و ضمن انتشار پیش‌بینی خود از تورم در ماه‌های آتی، هدف خود برای تورم پایان سال را نیز اعلام خواهد کرد، این امر محقق شد.
در این اطلاعیه، بانک مرکزی ضمن مشخص نمودن تورم هدف ۲-/+۲۲(بازه ۲۰ تا ۲۴ درصد) برای خود، عملاً متعهد شده است به مظور ارتقای شفافیت سیاست‌گذاری پولی، به صورت ماهانه تورم، تحولات بازار پول و سایر متغیرهای کلیدی را برای عموم منتشر نماید.
هدف‌گذاری تورم، مدرن‌ترین چارچوب سیاست‌گذاری پولی است که بر حذف سلطه مالی (پولی کردن کسری بودجه)، استقلال، شفافیت، پاسخگویی، استقرار حکمرانی خوب در بانک مرکزی و مدیریت انتظارات استوار است. به ساده‌ترین بیان، در این چارچوب بانک مرکزی ابتدا با تحلیل مجموعه متکثر و پیچیده‌ای از اطلاعات، مسیر آتی تورم را تا حد ممکن به دقت پیش‌بینی می‌کند و در صورتی که ببیند تورم پیش‌بینی شده از تورم هدف فاصله گرفته است ابزار مرسوم در دسترس خود، یعنی نرخ بازار بین‌بانکی را متناظراً از طریق عملیات بازار باز به سمت مطلوب هدایت نماید
بحث در خصوص جزئیات چارچوب هدف‌گذاری تورم پیچیدگی‌های بسیاری دارد که بیان این موارد در این مجال نمی‌گنجد (به این لینک رجوع کنید) اما سؤال عاجلی که پیش‌روی بسیاری از فعالان و کارشناسان می‌باشد و بحث‌های متعددی را به دنبال داشته است این امر است که آیا دستیابی به تورمی بین ۲۰ تا ۲۴ درصد برای پایان سال جاری ممکن و معقول است؟
کوتاه پاسخ آن که بله به احتمال زیاد دستیابی به این هدف کاملاً در دسترس است.
کافی است که فایل اکسل شاخص بهای مصرف‌کننده مرکز آمار ایران را دانلود کنید و با چند سناریوی ساده برای تورم ماهانه، برای یک سال منتهی به اسفند ۹۹ تورم میانگین سالانه را حساب کنید. باید توجه داشت که تورم ماهانه ۱٫۵درصد تا ۲٫۵ درصد تورم‌های بسیار بالا و کم تکرار محسوب می‌گردند به نحوی که از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹ در ۸۳ درصد مشاهدات تورم ماهانه کمتر از ۲٫۵ درصد، در ۷۲ درصد مشاهدات تورم ماهانه کمتر از ۲ درصد و در ۶۱ درصد موارد تورم ماهانه کمتر از ۱٫۵ درصد بوده است.
با در نظر گرفتن این که دولت به این نتیجه رسیده است که کسری بودجه خود را باید از طریق انتشار اوراق تامین نماید، طبیعتا انتظار می‌رود فشار به بانک مرکزی به منظور پولی کردن کسری بودجه کاهش یابد و طبیعتا این امر نیز در کنار استقرار چارچوب هدف‌گذاری تورم و افزایش کارامدی عملیات بازار باز، به کنترل تورم کمک خواهد کرد.
اهمیت اقدام اخیر بانک مرکزی زمانی بهتر مشخص می‌شود که به این مهم توجه شود که در ماه‌های اخیر تحلیل‌های غیرقابل باور از تورم‌های پیش‌روی اقتصاد کشور ارایه شده و در نتیجه به نوعی به انتظارات تورمی عموم مردم دامن زده است و این اقدام بانک مرکزی عملاً کمک خواهد کرد که فعالان اقتصادی پیش‌بینی‌های دقیق‌تری از تورم آتی را در تصمیمات خود لحاظ کنند و از این محمل نیز مقاومت انتظارات احاد اقتصادی در مقابل کاهش تورم و اینرسی تورم‌های بالا در شرایط موجود کشور به مراتب کاهش یابد.
رسیدن به تورم ۲۰ درصد تا ۲۴ درصد برای اسفند ۹۹ کاملاً دست‌یافتنی است. بانک مرکزی با شجاعت و هوشمندی قدم در راه مهمی گذاشته است و در صورت امتداد داشتن این طلیعه، این امر نوید شرایط بهتری در اینده را با خود دارد.
طبیعتاً هدف‌گذاری تورم یک نهال نوپا و مبارک در نظام سیاست‌گذاری اقتصادی کشور است مشروط بر آن که قدم به قدم اصلاحات لازم برای نهادینه شدن این چارچوب در کشور فراهم شود. به امید روزی که مردم ایران در سایه ریشه‌کنی تورم؛ به بیان ادبیات سیاست‌گذاری پولی عملاً دیگر نگران اثر قابل توجه تورم بر تصمیمات اقتصادی خود نباشند.
