رشد شتابان در بورس فارغ از منطقی یا غیرمنطقی بودن آن، باید با احتیاط جدیدالورودها دنبال شود. توصیه هایی که تازه واردان باید به کار گیرند چیست.
دنیای بورس | شاخص کل بورس وارد مرز یک میلیون واحدی شده است و چه بسا به زودی (شاید فردا) بورس در ابرکانال یک میلیون واحدی قرار گیرد. رشد شتابان در تعدادی از نمادها همسو با افزایش ارزش معاملات و اقبال به بازار اگر چه غیرمنطقی میرسد اما همچنان رفتار غیرعقلانی و شتاب‌زده و هیجانی جدیدالورودها و تازه واردان به بورس مساله نگران کننده تر است، زیرا که به دلیل نبود دانش و تجربه این بازیگران از بازار چه بسا ممکن است با استراتژی اشتباه از سوی آنان همراه شود و در نهایت زیان و مالباختگی آنان را به دنبال داشته باشد.
در دوسویه نگاه به بازار، برخی معتقدند رشد شتابان کنونی را خطرناک نمیدانند و آن را همراستا با آزادسازی سهام عدالت و واگذاری سهام دولتی ها در بورس (فارغ از ابهامات و نقد جدی به شیوه واگذاری) خوش بینانه تلقی می کنند. در سوی دیگر اما عده ای هم بر این باورند که رشدهای غیرمنطقی و هیجانات بازار میتواند همانند به مثابه راه رفتن روی میدان مین باشد که در نهایت دودش به چشم سهامداران خُرد خواهد رفت. با این دو سویه نگاه به بازار، حالا باید پرسید که معامله گران آماتور در شرایط کنونی چه تصمیمی بگیرند. گزارش زیر سعی دارد از این زاویه به بررسی بازار سهام بپردازد.
در همین رابطه مهدی طحانی، کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با «دنیای بورس» با اشاره اینکه چرخه اقبال بازار سهام به سمت سهام بزرگ چرخیده و سهام کوچک هم متاثر از سهام بزرگ قرار گرفته اند، گفت: اصولا ناظر بازار بهتر است دامنه نوسانات را برخی از نمادهای سهام بزرگ که از نظر میزان نقدشوندگی و درجه افشاشوندگی در رتبه بالایی قرار دارند، باز کند و یا اینکه محدودیت ها را برای آن ها بردارد تا بتواند از این رهگذر به تعادل در جریان بازار کمک کرد.
رشد فعلی ترسناک نیست؛ ۳۰ درصد شرکت‌های بورسی هنوز جای رشد دارند
به گزارش ایرنا، رشد تب‌آلود و هر روزه بازار بورس بسیاری از کارشناسان را نگران کرده و باعث شده نسبت به رفتارهای هیجانی هشدار دهند. اما با این حال، در بازار شاهد دو اتفاق مهم هستیم؛ از یک طرف ورود جریان نقدینگی روزانه به بازار سرمایه همچنان ادامه دارد و از سوی دیگر، شاهد افزایش عرضه اولیه سهم‌های دولتی و از این طریق، حمایت سیاست‌گذار از بازار هستیم. یک کارشناس بازار سرمایه معتقد است ترکیب این دو اتفاق میتواند برای بازار سرمایه آینده خوبی رقم بزند.
حمید میرمعینی با بیان اینکه برجسته شدن بازار سرمایه که اخیراً در اقتصاد کشور رخ داده اتفاق مبارکی است، افزود: حمایت‌های لفظی رئیس‌جمهوری و سیاست‌گذاری‌های اقتصادی دولت و سیاست‌های پولی بانک مرکزی و همین‌طور سخنان جدید رهبر انقلاب درباره آزادسازی سهام عدالت همه در راستای حمایت از بازار سرمایه است و این پیام را داده‌اند که این بازار میتواند به‌عنوان یکی از مهمترین بخش‌های اقتصادی عمل کند.
وی در گفت‌وگو با ایرناپلاس افزود: این سیاستها قرار است با درگیر کردن جریان نقدینگی سرگردان در بازار سرمایه هم از حرکت نقدینگی به سمت بازارهای آسیب‌زننده جلوگیری کند و هم تأمین مالی شرکتها را تقویت کند و مضاف بر آن، دولت هم کاهش تصدی‌گری و خصوصی‌سازی خود را پیش برد. بنابراین به‌نوعی این پیام‌های مسئولان به مردم داده شده که بازار سرمایه قرار است به‌عنوان یکی از پیشران‌های اقتصادی عمل کند.
۳۰ درصد شرکتها هنوز جای رشد دارند
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه درباره وجود حباب در بازار توضیح داد: اگر نمادهای بورسی را به سه بخش دسته‌بندی کنیم، سهام حدود ۴۰ درصد از شرکتها به رقمی بسیار بیشتر از ارزش واقعی‌شان رسیده و از همین رو، سهم‌های پرریسکی هستند، اما باید گفت احتمالاً این ۴۰ درصد از نمادها تنها ۱۵ تا ۲۰ درصد ارزش بازار را تشکیل می‌دهند. دسته دوم حدود ۳۰ درصد از نمادها را تشکیل می‌دهد که اندکی بالاتر از ارزش ذاتی‌شان معامله می‌شوند.
این نمادها البته با بهبود اوضاع اقتصادی بلافاصله ارزش ذاتی‌شان رشد پیدا می‌کند. در نهایت ۳۰ درصد مابقی نمادها هم که سهام ارزنده دارند، احتمالاً هنوز به ارزش واقعی خود نرسیده‌اند. عواملی که باعث شده قیمت سهام شرکت‌های دسته اول رشد کنند، روی اینها تأثیر نداشته، اما اخیراً با تغییر الگوی معاملاتی تقاضاها به سمت سهام این شرکتها حرکت کرده و باعث شده به ارزش ذاتی‌شان نزدیک شوند. بنابراین با جهت‌گیری‌هایی که از اسفند شکل گرفته و تقاضاها به سمت سهم‌های بزرگتر و ارزنده‌تر سوق یافته و نقدینگی کمتری به سمت شرکت‌های کوچک‌تر رفته، ریسک بازار کمتر شده است.
وی گفت: با این حال، ورود نقدینگی جریان حاکم و غالب بازار کنونی است و خیلی از مؤلفه‌هایی بنیادین مانند وضعیت اقتصاد داخلی، اقتصاد خارجی، میزان سودآوری شرکتها در سایه آن قرار دارد. اما همزمان با این موج نقدینگی، با افزایش جریان عرضه‌های اولیه، آزادسازی سهام عدالت و همین‌طور عمومی شدن بازار سهام، به نظر میرسد اتفاقات خوبی در انتظار بازار سرمایه است.
عامل زیرساختی رفتارهای هیجانی
میرمعینی با بیان اینکه به حباب اعتقادی ندارم و در بازار شاهد شکل‌گیری یک الگوی رفتاری جدید و ادامه‌دار هستیم، افزود: شاید رشد شتابان بخشی از نمادها غیرمنطقی باشد و لازم است قدری کندتر باشد، اما باید گفت که بخشی از این رفتارهای هیجانی و توده‌وار عمدتاً به دلیل برخی مقررات و زیرساخت‌های بازار مانند حجم مبنا و محدودیت دامنه نوسانات شکل می‌گیرد.
وی اظهار کرد: به موازات ورود نقدینگی و رشد بازار لازم است که سیاست‌گذار اقداماتی اصلاحی مانند افزایش عرضه‌های اولیه، کمک به فرآیند خصوصی‌سازی، اصلاح ساختار قانونی و اصلاح هسته معاملاتی را در دستور کار قرار دهد تا بتواند به حفظ و ماندگاری نقدینگی در بازار کمک کند.
این کارشناس بازار با اشاره به اینکه بازار سرمایه خطرناک است، افزود: با این حال، به نظر میرسد یک هماهنگی نانوشته با مدیریت وزارت اقتصاد و بانک مرکزی شکل گرفته که قرار است بازار سرمایه را به‌عنوان بازار مقصد نقدینگی قرار دهند و از آنجایی که بخش بزرگی از ارزش بازار مرتبط به شرکت‌های دولتی است، بنابراین امکان کنترل بسیاری از نمادها وجود دارد. در نتیجه، رشد فعلی بورس نمی‌تواند خیلی ترسناک باشد و با توجه به اینکه بسیاری از مردم به این بازار روی آورده‌اند، اگر بخواهد جریانی غیر از این موضوع رخ دهد و مردم دچار زیان شوند، اعتماد مردم به‌شکل خطرناکی به حاکمیت از بین می‌رود.
وی گفت: این را هم در نظر داشته باشیم با رشد بازار سرمایه کسی زیان نمی‌بیند، مگر کسانی که سهم‌های پرریسکی انتخاب کرده باشند، اما با رشد بازارهای مسکن، خودرو و ارز خیلی‌ها محروم می‌شوند.
انتقال ۳۵ درصد شبه‌پول به بورس
میرمعینی در ادامه درباره انتقال شبه‌پول به بازار سرمایه و تأثیرات تورمی آن توضیح داد: من به این انتقال اعتقادی ندارم. اگر سپرده‌ها را به سه دسته تقسیم کنیم؛ ۶۰ تا ۶۵ درصد آنها مربوط به سپرده‌های بلندمدتی است که صاحبان این سپرده‌ها ریسک‌گریز هستند و تحت هیچ شرایطی وارد بازارهای پرریسک نمی‌شوند. ۳۰ درصد سپرده‌ها نیز از آن افراد ریسک‌پذیر است و متناسب با بازدهی بازارها میان آنها جابه‌جا می‌شود.
این ۳۰ درصد که به آن پول هوشمند می‌گویند، بخشی از سپرده‌هاست که نیازمند هدایت و مدیریت سیاست‌گذاری‌های بانک مرکزی است. در نهایت پنج درصد هم عاشق ریسک هستند که اینها هم مد نظر سیاست کنترلی پولی قرار دارند. بنابراین فعلاً بازار سرمایه برای این ۳۵ درصد جا دارد. تنها نکته مهم برایشان این است که بازده بازار سرمایه از دیگر بازارها بیشتر باشد و اگر زمانی احساس کنند بازارهای موازی بازدهی بیشتری دارند، حتماً تغییر مقصد خواهند داد.
امیر هامونی: تحلیل‌های مجازی راهنمای مناسبی برای ورود به بورس نیست
در همین حال امیر هامونی در گفتگو با خبرگزاری صداوسیما در تشریح روش‌های آزادسازی سهام عدالت گفت: اگر مردم روش مستقیم را انتخاب کنند، سهام ۳۶ شرکت در سبد (پرتفوی) آنها به نامشان می‌شود و مردم مستقیم سهامدار شرکتها می‌شوند و حق مالکیت و مدیریت دارند و در کنار آن ۱۳ شرکت باقی مانده در قالب یک سهم استانی دارند.
هامونی ادامه داد: افرادی که اطلاعات کافی را از سهام ندارند و روش غیر مستقیم را انتخاب کردند از طریق سهام یک شرکت استانی (مجموع ۴۹ شرکت) در آن حضور دارند، بطور غیر مستقیم در مجامع شرکتها حضور پیدا می‌کنند.
مدیر عامل فرابورس تصریح کرد: روش مستقیم برای افرادی که با بازار بورس آشنا هستند، بسیار خوب است، اما برای فرادی که اطلاعات کافی ندارند و امکان تحلیل صورت‌های مالی را ندارند روش غیر مستقیم بهتر است.
وی با اشاره به اینکه این روز‌ها رشد بازار سرمایه چندین برابر شده است، بیان کرد: مردم به دور از هیجان و با استفاده از سبد گردان‌ها و بازار گردان‌ها وارد بازار شوند تا در بلند مدت طعم سهامداری را به درستی بچشند.
هامونی با بیان اینکه رشد شاخص و ضریب نفوذ بازار سرمایه از مولفه‌های رشد بازار سرمایه است، ادامه داد: امروز سایز بازار نسبت به اقتصاد و نقدینگی بزرگ شده است و بازار به لحاظ حجم و تعداد معاملات بزرگتر شده است.
وی بیان کرد: اگر مردم سواد مالی نداشته باشند فرصت بازار سرمایه میتواند تبدیل به تهدید شود و مردم باید با آگاهی نسبت به صورت‌های مالی شرکتها اقدام به خرید سهم کنند.
هامونی گفت: هیجان بزرگترین عامل ضرر است و به ازای هر خریدی که در بازار انجام می‌دهند باید اگاهی و اطلاعات کافی داشته باشند.
توصیه هایی به سهامداران
همچنین خبرگزاری تسنیم نوشت: حیدر مستخدمین حسینی دارای کارشناسی ارشد علوم اقتصادی و دکترای مدیریت است، سوابق اجرایی و مدیریتی بسیاری را در کارنامه خود دارد که از این جمله رییس هیئت مدیره سازمان بورس اوراق بهادار، معاون حقوقی و امور مجلس وزارت امور اقتصادی و دارایی و معاون حقوقی و امور مجلس بانک مرکزی است. وی همچنین در شورای خرید کالاهای اساسی کشور، شورای‌عالی بانکها، شورای پول و اعتبار، هیئت امنای صندوق مسکن کارگران، هیئت پذیرش اوراق بهادار و شورای‌عالی بورس اوراق بهادار و… نیز عضویت داشته است.
وی بر این باور است که تا پیش از فصل چهارم سال ۹۸، روند افزایش قیمت سهام و شاخصها به‌دلیل کاهش ارزش پول ملی، تورم، تجدید ارزیابی داراییها، تحریمها و حمایت از تولید داخلی و اعمال برخی سیاستها، طبیعی بود و از تاریخ مذکور به بعد، شاخصها به‌طور غیرمنطقی افزایش داشته‌اند که این مسأله جای نگرانی دارد.
او معتقد است دولت قصد دارد در هفته‌های جاری و بعدی، به فروش برخی سهامها اقدام کند و این عرضه تا جایی ادامه یابد که اختیار عزل و نصبهای آنها در اختیار دولت بماند. تا زمانی که دولت سهام را عرضه می‌کند، وضعیت بورس با همین شکل حفظ خواهد شد.
این کارشناس اقتصادی از خطر افزایش تعداد بدهکاران بانکی خبر می‌دهد که در پی فشار به بانکها از آنها تسهیلات گرفته و آن را وارد بازار سرمایه کرده‌اند و با ریزش شاخصها و زیان‌دیدنشان، قادر به بازپرداخت بدهی خود به بانک نخواهند بود و این مسأله معضلاتی را برای نظام بانکی کشور ایجاد خواهد کرد.
وی در این شرایط نگران وضعیت سهامداران خرد است که قوانین بازی در بازار سرمایه را نمیدانند و صدمه خواهند دید. مستخدمین حسینی چهار توصیه جدی به آنها دارد که نظرات وی در این خصوص و دیگر نظراتش را در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم در ادامه می‌خوانید؛
وضعیت بازارهای مالی و به‌خصوص بازار سرمایه را در شرایط فعلی چطور ارزیابی می‌کنید؟
بازارهای مالی متشکل از سه بازار پول و سرمایه و بیمه است. بازار پول برای تأمین منابع مالی کوتاه‌مدت است، بازار سرمایه برای تأمین منابع مالی بلندمدت و بازار بیمه هم تضمین‌کننده هر دوی اینهاست.
بازار پول قدمتش زیاد است و مردم در شهر و روستا با آن آشنا هستند و با این بازار انس دارند. اقتصاد ما نیز همین طور، رگ و پی آن از بانک نشأت می‌گیرد. بسیاری از پروژه‌ها و طرحهای ملی علاوه بر بهره‌گیری از بودجه‌ها از منابع نظام بانکی استفاده و تسهیلات بلندمدت نیز دریافت می‌کنند. اقتصاد ما وابسته به نظام بانکی است. بازار سرمایه به‌نسبت، بازار نویی است، تازه در سال ۱۳۸۴ قوانین تکمیلی‌اش مورد تصویب قرار گرفت، رویکرد جدیدی را به بازار سرمایه داد که به‌مرور زمان آیین‌نامه‌ها و دستورالعملهایش نوشته شد و بازار سرمایه، با گستردگی فعالیت در حوزه اقتصاد پا به میدان وسیعتر گذاشت.
امیدوارم روزی فرا رسد که آحاد مردم ایران در بازار سرمایه حضور یابند و سهم داشته باشند؛ مانند مردم آمریکا که حدود ۷۰ درصد و مردم کشورهای اروپایی که ۴۰ درصدد مازاد درآمدشان را به بازار سرمایه انتقال داده‌اند و برایشان این مهم در بلندمدت و دوران بازنشستگی و زندگی جاری‌شان متمم درآمد به حساب می‌آید.
فلسفه وجودی بازارها از جمله بازار سرمایه مشخص است و برای اجرای پروژه و برنامه‌های توسعه‌ای کشور بسیار مهم و حیاتی تلقی می‌شود. کشوری پا به رونق اقتصادی می‌گذارد که به‌سمت بازار سرمایه حرکت کرده باشد. اگر اقتصادی می‌خواهد پرش کند نقطه آغازین آن بازار سرمایه است.
از سال ۹۰ و ۹۱ اقتصاد ما با کاهش ارزش پول ملی روبه‌رو شد، این اتفاق چند دلیل داشت.
ولی مهمترین دلیل اصلی آن ناکارآیی مدیریت اقتصادی وقت و عدم احتیاط‌هایی بود که صورت گرفت و در عمل با کاهش ارزش پول ملی وسیع روبه‌رو شدیم که تا الآن نیز ادامه دارد.
این اتفاق سبب شد که تمام کالاها و خدمات افزایش قیمت یابند، با این افزایش قیمت همه دارایی‌های دولت، بخش خصوصی و… نیز ارزششان افزایش یافت. با این افزایشها، باید قیمت سهم نیز افزایش می‌یافت، این اتفاق به‌مرور در بازار سرمایه صورت گرفت. مجلس هم با توجه به این تحولات، مصوبه‌ای را برای تجدید ارزیابی داراییها مصوب کرد.
قیمت بسیاری از داراییها ارزش دفتری خود را از دست داده بود و باید قیمت داراییها بِروز می‌شد. واحدهای صنعتی و تولیدی و… باید دارایی‌هایشان را تجدید ارزیابی می‌کردند.
این کار به‌یاری کارشناس رسمی دادگستری، حسابرس و ارزیاب و… صورت گرفته و ارقامی که در تراز نشسته و ثبت می‌شد عملاً بروز و واقعی می‌شد. مجلس برای ترغیب شرکتها به تجدید ارزیابی داراییها، اعلام کرده بود که شرکتهایی که تجدید ارزیابی کنند معاف از مالیات می‌شوند که در این روند مؤثر بود. این اتفاقات سبب شد قیمت سهم و شاخص بورس نیز افزایش یابد.
کنار این عوامل، تحریمها نیز در روند افزایش قیمتها در بورس مؤثر بود. طی ۱۴ سال اخیر بر شدت تورمها نیز افزوده و موجب شد که دولت و مجلس متأثر از شرایط تحریمی، از بنگاههای اقتصادی، تولیدی و خدماتی حمایت کنند و این حمایتها سبب افزایش قیمت سهام آنها شد، چراکه با افزایش فروش و سود و درآمد آنها در عمل نیز بر سهم و شاخصشان در بورس اثر مثبت می‌گذاشت.
کنار این اتفاقات به اعمال سیاستهایی نیز اقدام شد که در این روند مؤثر بودند.
افزایش قیمت سهام و شاخص بورس مانند همه کالاها و خدمات که قیمتشان افزایش می‌یافت اعم از خودرو، مسکن و…، تا فصل چهارم سال ۹۸ طبیعی بود، ولی از آن تاریخ به بعد افزایش شاخصها به‌طور غیرمنطقی باعث نگرانی شد.
واقعیت این است که ماهیت بازار سرمایه از یک شوک چه داخلی و چه بیرونی تأثیر می‌پذیرد و میتواند به ریزش قیمت سهم و شاخص بورس منجر شود.
از فصل چهارم سال ۹۸ افزایش قیمت منطقی نبود. وضعیت اقتصاد در سال ۹۸ وضعیت درهم‌ریخته‌ای بود، نگرانیهایی برای آن بود. با وجود عدم تعادلها در بازارها، پایین بودن سطح سرمایه گذاری، حرکت کم پس‌اندازها به‌سمت سرمایه گذاری، دچار بودن اقتصاد در رکود تورمی، عدم بازسازی و خرید تکنولوژی جدید به‌دلیل تحریم، محدودیت تخصیص ارز و…، در عمل انتظار نمی‌رود که افزایش غیرمنطقی قیمت سهام و شاخصها را در بورس شاهد باشیم، در حالی که وضعیت فعلی بازار سرمایه در شرایط کنونی جز این است. دولت تمام نگاههایش به‌سمت بورس است و در عمل و راه نجات اقتصاد را در شرایط فعلی بورس می‌داند، ولی در این میان ابهاماتی وجود دارد.
چه ابهاماتی؟
دولت در این شرایط نقدینگی را به‌سمت بازار سرمایه سوق داده است و در تلاش است بتواند با برخی عرضه‌ها، به تأمین منابع مالی دولت و جبران کسری بودجه خود از طریق فروش داراییها و اموالی که مربوط به مردم است و در اختیار دولت است، اقدام کند.
عرضه سهامها توسط دولت تا جایی ادامه می یابد که که اختیار عزل و نصبهای آنها در اختیار دولت بماند. تا زمانی که دولت سهام را عرضه می‌کند، وضعیت بورس با همین شکل حفظ خواهد شد.
برای نمونه، در دو هفته گذشته با فروش سهام دو واحد، ۹۶۰۰ میلیارد تومان فروش رفت که درآمد قابل‌توجهی در این شرایط برای دولت است. دولت قصد دارد در هفته‌های جاری برخی سهامها حتی سهام سازمانهای توسعه‌ای را عرضه کند.
هیچ یک از بازارها در حال حاضر فعال نیست، به‌عنوان مثال تورم در پایان سال ۹۸، ۴۱٫۲ درصد است، در نظام بانکی، نرخ سود برای سپرده گذاران ۱۵ درصد اعلام می‌شود. این رقم به سپرده گذاران می‌گوید “در صورتی که در بانک سپرده گذاری کنید، قدرت خریدتان ۲۵ درصد کاهش می‌یابد.”
با شرایط فعلی منابع و نقدینگی به‌سمت ارز نمی‌رود. این نقدینگی به‌سمت طلا نمی‌رود. بازار مسکن راکد است و آمارها در خصوص پروانه ساخت و بهره‌داری در حداقل است. شرایط بازارهای مذکور، انگشت اشاره‌اش به‌سمت بازار سرمایه است.
کرونا در وضعیت این بازارها نقش نداشته است؟
کرونا رکود ایجاد کرده و از این جمله دامن بازار مسکن را نیز گرفته است. کرونا در همه بورسهای دنیا تأثیر منفی گذاشته و قیمت نفت را نیز کاهش داده است.
کرونا با همه مشکلات مذکور چطور روی بورس ایران تأثیر منفی نگذاشته است؟
بورس در سه کشور ایران، ونزوئلا و زیمبابوه که هر سه تحریم کامل هستند و شرایط خاصی دارند و بورس منبعی است برای تأمین منابع دولت در آنها، از کرونا تأثیر منفی نگرفته است.
دولت کنار تلاش برای جبران کسری بودجه خود از طریق بازار سرمایه، در تلاش است به این وسیله نقدینگی لجام‌گسیخته کنونی را مدیریت و از همین طریق نیز موجبات کاهش نرخ تورم را فراهم کند.
همین اتفاقات به‌نفع دولت خواهد بود ولی کمکی به تولید و رونق تولید و جهش آن نمی‌کند چراکه آنچه دولت از این بازار کسب کند، صرف هزینه‌های جاری خواهد کرد.
هشدار خطر ریزش شاخصها را ضروری می‌دانم و این یادآوری را به سهامداران خرد دارم که با ریزش بورس، بازارسازها و انحصارگران و…، خود را از میدان به‌در خواهند برد و این مردم عادی هستند که ضرر خواهند کرد.
یک نگرانی دیگر من، با توجه به اینکه نرخ سود سپرده ۱۵ درصد شد و نرخ تسهیلات ۱۸ درصد، برندگان تسهیلات از نظام بانکی برنده میدان باشند، کما اینکه طی چهار ماهه اخیر برخی شرکتها، به بانکها فشار آورده و تسهیلاتی گرفته و آن را وارد بازار سرمایه کرده‌اند.
با ریزش شاخصها، باید منتظر زیان این شرکتها و اضافه شدن تعداد بدهکاران بانکی بود که این مسأله معضلاتی را برای نظام بانکی کشور ایجاد خواهد کرد.
پیشنهاد شما در شرایط فعلی به سهامداران خرد چیست؟
پیشنهاد مشخص این است که بازار سرمایه مثبت و قابل اعتماد است به‌شرط آن که ادبیات ورود به آن درک شود.
در بدو ورود سهامداران خرد به‌سمت صندوقهای سرمایه‌گذاری بروند. این صندوقها دارای کارشناسانی هستند که دائم در حال رصد و ارزیابی هستند و از ریسک کمتری برخوردارند.
در چند سال گذشته بازدهی این صندوقها مثبت بوده است. نسبت به مجموعه بازارها چه پول و چه تک‌سهمی‌ها موقعیت خوبی داشته‌اند، برای آغاز آنها مطمئن هستند.
بعد اینکه با شناخت وارد بورس شوند و از نظرات کارشناسی یاری بگیرند و از خرید تک‌سهمی حذر کنند و سبدی از سهامهای مختلف برای خود داشته باشند.
به‌خلاف بازار پول، بازار سرمایه دارای ریسک بالاست و از شوکهای درونی و بیرونی تأثیر می‌پذیرد و میتواند اصل سرمایه این افراد را به خطر بیندازد.
برای خود سبدی از سهام حوزه‌های مختلف اعم از فلزی، شیمیایی، دارویی، بانکها و بیمه‌ها و… ایجاد کنند، چراکه سهامهای همه شرکتها به یک میزان و به‌طور همزمان منفی نمی‌شوند.
سهامداران خرد در شرایط بازارگرمی مراقب باشند گرمازده نشده و حالشان رو به وخامت نگذارد.
مردم مراقب باشند بلایی که ناشی از اعتماد به تصور وجود نگاههای حمایتی به مؤسسات اعتباری پیش آمد، برایشان در ارتباط با بورس پیش نیاید.
حتماً از نظرات کارشناسان و مشاوران مالی و… کمک بگیرند، در عین حال فهم کلی از باید و نبایدهای بازار سرمایه داشته باشند.
به هیچ عنوان سرمایه فعلی را برای ورود به بازار سرمایه نفروشند، حضور در بورس فقط با مازاد درآمد.
با نگاه آینده‌نگرانه برای فرزندان خود سهام بگیرید و هرگز به بازار سرمایه با نگاه کوتاه‌مدت نگاه نکنید. در بلندمدت، این سهام یعنی وقتی فرزندتان به سن قانونی رسید، سرمایه‌ای ارزشمند خواهد بود.
تأکید می‌کنم با نگاه سودهای آنی وارد بازار بورس نشوید.
توصیه مشخصتان به دولت چیست؟
تأکید می‌کنم بازار سرمایه جزء لاینفک اقتصاد ملی است و باید بتوان برای همیشه خاطره خوش از این حضور در مردم ایجاد کرد، نباید اجازه داد بی‌احتیاطی‌هایی سبب صدمه به مردم شود.
در سال ۱۳۹۲ سهام سقوط کرد و مردم عادی از تحولات بازار جا ماندند و حتی در آن زمان، در فروش سهم توسط افراد سهمیه‌ای شد، کاری که در دنیا سابقه نداشت.
اکنون همین هشدارها را در این خصوص به مسئولان و مردم می‌دهم و امیدوارم مشکلی از این بابت ایجاد نشود.
دولت باید تلاش کند بازارهای مختلف از جمله بازار پول را به تعادل برساند و به تورم نزدیک کند. اگر به‌دنبال جهش تولید و اشتغالزایی است بازار مسکن را از رکود خارج کند چراکه با این اتفاق بیش از ۵۰۰ واحد صنعتی و تولیدی در حوزه‌های مختلف، فعال خواهند شد و محصولاتشان به فروش خواهد رفت. رونق بورس برای اقتصاد مفید است ولی در شرایط فعلی، به اشتغالزایی منجر نخواهد شد.
مراقب خریدهای حبابی و هیجانی سهام در بورس باشید
رضا استجلو در گفت‌وگو با فارس اظهار کرد: با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری در سال جدید و نام‌گذاری جهش تولید و تاکید دولت به واگذاری سهام شرکت‌های دولتی مردم در بازار سرمایه بورس، رشد شاخص از ابتدای سال سرعت گرفت و هر روز بیشتر نیز می‌شود و بیشترین جذب نقدینگی مردم را به خود داشته است.
رئیس انجمن حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان استان زنجان با اشاره به اینکه با ادامه این روند یک سری آسیب‌ها و معایبی آشکار می‌شود که مستلزم مدیریت و اداره از طرف دولت و نظارت قوه قضائیه است، تصریح کرد: نباید سهام شرکتی که فقط یک سر درب دارد چند برابر ارزش ذاتی خود شود.
وی با اشاره به اینکه باید قوه قضائیه نظارت بیشتر در نظارت ناظران بازار سرمایه داشته باشد، گفت: اگر ارزش ذاتی سهمی در بازار سرمایه بالاتر است، باید به اطلاع همه سهامداران آن شرکت برسد و نه اینکه با بازیگردانی و فریب سهامدار را خسته و مجبور به فروش کرد.
استجلو با اشاره به اینکه امروز مردم عادی و تازه واردها با ترس و اضطراب اقدام به فروش سهام خود کرده و موجب به وجود آمدن صف فروش شده‌اند، گفت: پس از این اقدام ارزش سهام آن شرکت را در چند هفته به نصف یا بیشتر، کاهش پیدا کرده و کم کم توسط خودشان جمع‌آوری می‌شود.
رئیس انجمن حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان استان زنجان تصریح کرد: امروز همین افراد، سهمی را که در پایین‌ترین قیمت جمع‌آوری کرده بودند، با استفاده از کانال‌های سیگنال ۱۰ و فضای مجازی تبلیغ خرید این سهام را به مردم آن هم به صورت محدود و با گرفتن هزینه سیگنال می‌فروشند.
وی با اشاره به اینکه با رسیدن سهام به ارزش واقعی بالاتر، حباب خطرناک و خانمان‌سوز به وجود آمده و امیدها به ناامیدی تبدیل می‌شود، تصریح کرد: در چنین وضعیتی ناظران بازار بورس باید کارشناس ارشد و مجرب بوده و باید آشنا به ارزش ذاتی هر سهام شرکتها باشند و از ایجاد حباب جلوگیری کرده و مانع متضرر شدن حقوق مصرف کننده و سرمایه‌های مردم باشند.
استجلو تصریح کرد: با عدم نظارت کافی، بی‌اعتمادی مردم به بازار سرمایه افزایش می‌یابد و به جای اینکه سرمایه‌های مردم در چرخ تولید کارخانه و شرکتها استفاده شود به سمت خرید ملک، دلار و بازار سرمایه خارجی سوق پیدا می‌کند و موجب به وجود آمدن حباب و گرانی و بیکاری می‌شود.
رئیس انجمن حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان استان زنجان افزود: با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری که امسال را سال جهش تولید نام‌گذاری کرده است، باید مردم را تشویق کرد تا نقدینگی را در بازار سرمایه استفاده کنند تا موجب رونق چرخ تولید شود.
وی با تأکید بر برنامه‌ریزی از سوی مدیران ارشد اجرایی بورس گفت: کارشناسان باید این روند را در مسیر درست هدایت کنند و نباید با ایجاد قوانین موجب ایجاد صف‌های طولانی و ضرر و زیان سهامداران شوند.
استجلو به برخی از دلایل افزایش قیمت سهام شرکتها نیز اشاره کرد و گفت: رسیدن به سوددهی، تجدید ارزیابی و معادل‌سازی با دلار، رونق تولید و جهش تولید با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری و راه‌اندازی شرکت‌های تولیدی نیمه تعطیل و نیاز کشور به تولید ملی، جذب نقدینگی مردم در راستای تولید داخل و جلوگیری از سرازیر شدن نقدینگی مردم در بازار دلار و سکه از جمله دلایل افزایش قیمت سهام است.
رئیس انجمن حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان استان زنجان با توصیه به مردم در پرهیز از خرید و فروش‌های هیجانی سهام گفت: به مردم توصیه می‌شود که از صندوقهای سرمایه‌گذاری، معتبر کارگزاری‌ها استفاده کنند که کمترین ریسک و قابلیت نقد شدن هر روز را دارد و اگر سرمایه کمی دارند، عرضه اولیه شرکتها را در اولویت قرار دهند.
مردم در شرایط خوب بازار سرمایه به بخش سلامت کمک کنند
به گزارش فرابورس ایران، کامل تقوی نژاد درباره وجوهی که در طرح تامین مالی مقابله با کرونا از طریق فرابورس جمع‌آوری می‌شود، گفت: قرار است تمامی دریافت‌ها و پرداخت‌های مربوط به این طرح در یک حساب مستقل به صورت مستقیم زیر نظر هیات امنا مدیریت شده و اولویت‌های مربوط به هزینه‌کرد و نحوه گزارشگری مشخص شود.
حسین عبده تبریزی عضو سابق شورای عالی بورس نیز در جلسه هیات امنای صندوق نیکوکاری کرونا تاکید کرد که بازار سرمایه، ظرفیت کمک به تامین مالی بخش‌های مختلف را دارد و میتواند در تامین اعتبار برای نیازهایی که کشور در شرایط رویارویی با ویروس کرونا متحمل می‌شود، نقش موثری داشته باشد.
به گفته عبده تبریزی بازار سرمایه این آمادگی را دارد که تعهدهای آتی صندوق توسعه را به وجه تبدیل کرده و پرداخت کند.
او با اشاره به اینکه صندوقهای نیکوکاری ابزار بسیار خوبی برای منظم‌کردن مبالغ اهدایی در زمینه‌های مختلف است، گفت: چه بسا کمک‌های زیادی از طریق مراکز و خیریه‌های مختلف جمع‌آوری می‌شود، اما اگر این کمک‌ها از درگاه بازار سرمایه اتفاق بیفتد، حمایت از اقشار مختلف، منظم و شفاف می‌شود.
این پیشکسوت بازار سرمایه از صندوق نیکوکاری به عنوان ابزار مهمی در خدمت نظام سلامت و بهداشت کشور یاد کرد که میتواند در آینده توسعه پیدا کند.
کمک به نظام بهداشت کشور با راه‌اندازی صندوق نیکوکاری کرونا
علی صالح‌آبادی رئیس اسبق سازمان بورس و اوراق بهادار راه‌اندازی صندوق نیکوکاری کرونا را ابتکار خوبی برای کمک به نظام بهداشت کشور از طریق بازار سرمایه دانست و گفت که این امر میتواند مقدمه‌ای برای همکاری‌های آینده باشد.
صالح‌آبادی با بیان اینکه در گذشته سنت وقف بسیار رایج بود، اظهار کرد: امروزه نیز مردم تمایل به امور نیکوکارانه دارند اما انتظار دارند که گزارش‌های شفاف و روشنی از مبالغ اهدایی خود در اختیارشان قرار بگیرد.
مدیرعامل بانک توسعه صادرات هدف از راه‌اندازی صندوقهای نیکوکاری را جمع‌آوری منابع برای اهداف خیرخواهانه عنوان کرد و گفت: این صندوق برای اهداف خیرخواهانه فعالیت می‌کند اما امور خیر صرفا در زمینه‌های مذهبی نیست بلکه میتواند از این ابزار برای کمک به نظام سلامت، آموزش و پژوهش، ورزش و … با اهداف خیرخواهانه استفاده شود.
به گفته او مردم امروز آمادگی کمک کردن دارند اما مشروط به شفافیت و گزارش‌دهی است و در فواصل زمانی مشخص به همه مشارکت‌کنندگان در خصوص اینکه منابعشان در چه مواردی هزینه شده گزارش داده شود.
صالح‌آبادی پیشنهاد کرد امور خیرخواهانه از طریق بازار سرمایه تداوم پیدا کند و افزود: شرکت فرابورس همواره در کارهای نوآور پیش‌قدم بوده است و علاوه بر تامین مالی کرونا می‌توان در زمینه‌های دیگر نیز از ظرفیت‌های خود بازار سرمایه استفاده کرد.
به گفته رئیس اسبق سازمان بورس و اوراق بهادار، ارزش بازار سرمایه اعم از بورس تهران و فرابورس ایران حدود ۴ هزار هزار میلیارد تومان است؛ از این رو ظرفیت‌های بسیاری برای تامین مالی در این بازار وجود دارد.
انعکاس جهانی کمپین بازار سرمایه برای مقابله با کرونا
مدیرعامل فرابورس ایران در این نشست با بیان اینکه دستورالعمل انتشار اوراق کرونا و جمع‌آوری وجوه خیرخواهانه اهالی بازار سرمایه در سریع‌ترین زمان ممکن در هیات‌مدیره سازمان بورس به تصویب رسید، عنوان کرد: از تمامی اهالی بازار سرمایه که به این پویش اعتماد کردند و مبالغ کمک خود را از طریق خرید اوراق کرونا در ارقام مختلف اعطا کردند تشکر می‌کنم.
به گفته امیر هامونی این حرکت و پویش آغاز خوبی برای تقویت فرهنگ وقف و نیکوکاری در حوزه سلامت و بهداشت با کمک ظرفیت‌های بازار سرمایه است.
او با اشاره به اینکه کمپین بازار سرمایه برای تامین مالی هزینه‌های مقابله با کرونا انعکاس و بازتاب جهانی نیز داشته است، عنوان کرد: فدراسیون جهانی بورس‌ها و فیاس صفحه‌ای را به این منظور و با معرفی فعالیت بازار سرمایه ایران برای کمک به تامین مالی مقابله با کرونا اختصاص داده‌اند.
هامونی با بیان اینکه بورس ایران مردمی است و این نقطه تمایز ما نسبت به بازارهای سرمایه در دنیاست این موضوع را زمینه‌ساز اعطای کمک‌های گسترده‌‌تر از طریق عامه مردم که در بازار سرمایه کشور فعال هستند برای مقابله با کرونا عنوان کرد.
مدیرعامل فرابورس به صفر بودن کارمزد خرید اوراق کرونا اشاره کرد و افزود: برای جلب مشارکت و تشویق به امر خیرخواهانه کمک به کادر بهداشت و درمان از طریق خرید اوراق کرونا، کارمزد تمامی ارکان بازار سرمایه برای این اوراق صفر در نظر گرفته شده است.
او همچنین ابراز امیدواری کرد در مقابل پرداخت کمک‌های اهالی بازار سرمایه در این پویش شاهد گزارشگری شفاف و مطلوبی باشیم و به طور منظم گزارش هزینه‌کرد مبالغ اختصاص‌یافته به وزارت بهداشت برای مقابله با کرونا از طریق سامانه کدال در دسترس عموم قرار بگیرد.
ولی نادی قمی مدیرعامل تامین سرمایه نوین نیز به عنوان امین طرح تامین مالی جمعی در دو نماد کرونا۱ و کرونا۲ در این نشست گفت: مجموعه بازار سرمایه قدرت، توان و اعتبار خوبی دارد و ظرفیت‌های آن برای امور خیرخواهانه میتواند راهگشا باشد؛ در شرایطی که مجموعه کادر درمان با تلاش و ازخودگذشتگی، روح ایثار را در جامعه زنده کردند، تلاش شد با صفر کردن کارمزد ارکان فعال در این طرح و عدم اختصاص مبلغی به عنوان هزینه‌های اداری، بازار سرمایه سهم خود را به خوبی ایفا کند.
محمدرضا ظفرقندی رئیس کل سازمان نظام پزشکی کشور نیز در این جلسه با قدردانی از اقدام اخیر بازار سرمایه در پویش مقابله با کرونا از طریق اوراق کرونا۱ و کرونا۲ عنوان کرد: سه ضلع اصلی موفقیت و کارایی این پویش اطلاع‌رسانی کامل و کارا، شفافیت فعالیت‌ها و گزارش‌دهی دقیق از وجوه جمع‌آوری‌شده و هزینه‌کرد مبالغ اختصاص‌یافته است که موجب می‌شود شاهد زایندگی و شکوفایی این پویش باشیم.
اطمینان خاطر به بورس داریم
به گزارش سنا، اکبر ترکان گفت: اکنون بازار طلا، ارز و مسکن در وضعیتی نیستند که بتوانند نقدینگی‌های سرگردان در کشور را به سمت خود جلب کنند.
وی ادامه داد: با توجه به روند خوبی که بورس در سال ٩٨ از خود نشان داد و نیز به دلیل رکود موجود در بازارهای موازی، سرمایه‌گذاران به دنبال این هستند تا سرمایه‌های در اختیار خود را به سمت بورس سوق بدهند؛ تاکنون هم بازدهی خوبی را از این بازار کسب کردند.
مشاور سابق رییس جمهوری اظهار داشت: رونق بورس، جذب سرمایه‌گذاران به بازار سرمایه و ورود گسترده نقدینگی به این بازار به نفع کشور خواهد بود و از این طریق شاهد اتفاقات خوبی در کشور و اقتصاد کشور خواهیم بود.
وی گفت: اگر سرمایه‌ها وارد بورس شوند شاید به دلیل برخی از ریسک‌های موجود سود کمتری را کسب کنند اما ارزش آنها حفظ خواهد شد و از اطمینان خاطر بیشتری نسبت به سایر بازارها برخوردار است.
وی گفت: هر چه تورم در کشور افزایش یابد افراد به دنبال بازاری می‌روند که بتوانند ضمن حفظ ارزش سرمایه‌های خود به کسب سود بپردازند، در این زمینه بورس از جمله بازارهایی است که میتواند به خوبی به حفاظت از پس اندازهای مردم بپردازد.
ترکان به آزادسازی سازی سهام عدالت اشاره کرد و گفت: آزادسازی سهام عدالت که با تصمیم رهبر انقلاب صورت گرفت اقدام بسیار خوبی بود تا سهام را به صاحبان خود تحویل دهند، در مورد این سهام مردم باید تصمیم‌گیری کنند و به تصمیم نهایی در مورد معامله، داد و ستد یا نگهداری آن برسند.
مشاور سابق رییس جمهوری با تاکید بر اینکه بزرگ شدن بازار سرمایه به عنوان اتفاقی مثبت برای کشور تلقی می‌شود، گفت: برخی از خبرسازی‌های غیرواقعی از سوی افرادی که به دنبال دشمنی با این بازار هستند میتواند به منظور جلوگیری از رونق معاملات بورس، ضربه‌ای را به این بازار وارد کند.
وی به تاثیر این اتفاق در رونق بازار بورس اشاره کرد و گفت: آزادسازی سهام عدالت منجر به تقویت و افزایش داد و ستدهای بورس می‌شود، در صورت انجام داد و ستد سهام عدالت معاملات افزایش می یابد که این موضوع به نفع بورس خواهد بود.
