پس از یک شروع قدرتمند، دومین روز هفته در فضای بسیار محتاطانهای در بورس تهران سپری شد. روزی که شاید ترافیک شدید گزارشهای ۶ ماهه، ذهن عمده فعالان بازار را درگیر خود کرده بود. امروز اما، آغاز ماه آبان با ابتدای هفته بازار جهانی همزمان شده که شاید بتواند بخشی از احتیاط بورسبازان را کاهش دهد. فارغ از رویدادهای اقتصادی، برخی تحرکات در منطقه نیز میتواند بر رفتار معاملهگران اثرگذار باشد.
تحلیلگری حسی: رشد بسیار محدود شاخص کل و اصلاح قیمتی در بسیاری از نمادها را شاید کمتر کسی در معاملات دیروز پیشبینی میکرد. در شرایطی که تعدیل مثبتهای نسبتا مطلوبی در گزارشها به ویژه شرکتهای معدنی-فلزی مشاهده میشد، عقبنشینی خریداران تا این حد کمتر مورد تصور بود. بررسی اجمالی عمده گزارشهای پیشبینی در شرکتهای وابسته به بازار جهانی نشان از نوعی احتیاط دارد. در واقع خود شرکتها سودهای جدید را با نرخهایی به مراتب پایینتر از سطوح فعلی در نظر گرفتهاند. به این احتیاط، محافظهکاری سهامداران را که اضافه کنیم، میتوان معاملات ضعیف دیروز را توجیه کرد.
اما نکتهای که متاسفانه در کوتاهمدت عموما وجود داشته، نقش پررنگتر «تحلیلگرهای حسی» است که عموما تریبونهای فعالتری نیز دارند. این گروه از افراد بدون توجه به اعداد و ارقام، صرفا با سخنانی نظیر تعدیل مثبت یا تعدیل منفی به تحلیل سهام میپردازند. یعنی شرکتی اگر ۲۰ درصد یا ۸۰ درصد تعدیل سودآوری داشته باشد، احتمالا خیلی تفاوتی نمیکند و صرفا «حس تعدیل» اهمیت دارد. حال اگر این احساس، مطلوب نظر این نوع فعالان باشد، تازه شروع جذابیت یک سهم است، در غیر این صورت «همه چیز پیشخور شده است».
در بلندمدت اما، بازار سهام نشان داده که چندان هم احساسی رفتار نمیکند و اعداد هستند که گویای نوسان قیمتها میشوند. شاید کمتر کسی پیشبینی «دنیای بورس» در اواخر بهار مبنی بر صعود و رکوردشکنی شاخص بورس در تابستان را باور داشت، اما به تدریج با ظهور شواهد بیشتر، مسیر بازار از احساس خارج شد و به اعداد واقعی توجه کرد. اکنون نیز به نظر میرسد باید دقت بیشتری به خرج داد و با جملاتی چون «این سهم خریدار ندارد» یا «دیگر چقدر رشد کند» از قیمتهای ارزنده سهامی که به لحاظ بنیادی جذابیت دارند غافل نشد.
ترافیک پیشبینیها: روز گذشته آخرین مهلت قانونی ارسال گزارشهای عملکرد ۶ ماهه شرکتها و پیشبینی سودهای جدید بود. شاید کمتر کسی باشد که تا کنون همه این گزارشها را به دقت تحلیل کرده باشد، اما نکته اساسی آن است که احتمالا تعدیلها و بعضا ابهامات موجود میتواند توقف و سپس بازگشایی نمادها در معاملات امروز را تشدید کند.
در یک برآورد کلی میتوان گفت گزارشها در مجموع قابل قبول بود و غیر از برخی موارد، چندان ضعیفتر از انتظارات نبود. پیش از گزارشها بیشترین امید سهامداران به نمادهای فلزی-معدنی و رایانهای در گزارشهای جدید بود. گرچه گروه اول در اکثر موارد گزارشهای مثبتی را ارائه کردند، اما در پیشبینی سود رایانهایها خبری از تعدیل مثبت نبود. موضوعی که میتواند واکنش سهامداران این گروه را به همراه داشته باشد. در سایر گروهها نیز غیر از برخی تکسهمها که عملکرد فوقالعادهای داشتند، سایر گزارشها چندان تفاوتی با پیشبینیهای قبلی نداشت. بنابراین، میتوان انتظار داشت بازار به سرعت به مدار عادی خود و توجه به محرکهای اثرگذار برگردد.
ائتلافسازی آمریکا در منطقه: پس از آنکه ترامپ عدم پایبندی ایران به برجام را به کنگره گزارش کرد، اکنون در گامی جدید به دنبال ائتلاف منطقهای علیه کشورمان است. بر این اساس، تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا، با ماموریت همپیمان کردن کشورهای منطقه علیه ایران به عربستان سفر کرده است. هرچند کارشناسان معتقدند این اقدامات چندان حمایت نمیشود، اما این فضا میتواند مشابه هفتههای ابتدایی مهر، احتیاط سرمایهگذاران را بیشتر کند.
سبز کمرنگ بازار جهانی: شروع هفته در بازارهای جهانی با رشد آرام رقم خورد. جایی که قیمت نفت و فلزات اساسی، افزایش قیمتهای کمتر از نیم درصد را تا این لحظه تجربه میکنند. هرچند رشد قیمتهای در این حد نمیتواند محرکی جدی برای صعود سهام وابسته باشد، اما حفظ قیمتهای کنونی میتواند از درجه احتیاط فعالان بکاهد.
مطالب خواندنی در «دنیای بورس»
از جمله مطالبی که نباید از دست داد تحلیل سودآوری دو شرکت از گروه روی با عنوانهای «غبارزدایی از برگ برنده فاسمین» و «سناریوهای سودآوری فرآور» است. همچنین، گزارش مجمع دو شرکت پتروشیمی کازرون و کشتیرانی ایران از دیگر مطالبی است که خواندن آنها توصیه میشود.