در حالی نخستین ماه زمستان با رونق نسبی معاملات و رشد شاخص سهام همراه شد که در بهمن ماه شاهد ریزش‌های مداوم قیمت‌ها در بورس هستیم. افزایش نگرانی‌های تحریمی و بی‌اعتمادی به آینده فضای اقتصادی-سیاسی باعث شده تا سرمایه‌ها با تردید بیشتری در معاملات سهام فعالیت کنند.
دنیای بورس: روز گذشته در افتی سنگین، شاخص بورس ۲۵۰۱ واحد کاهش یافت تا بدترین عملکرد خود از ابتدای بهمن را به ثبت برساند. این در شرایطی است که پیش از شروع معاملات این هفته، عمده فعالان و کارشناسان بورسی انتظار هفته‌ای صعودی را داشتند.
لوپ ترس بورس‌بازان: برخی نگرانی‌ها نسبت به آینده تحریم‌ها و وضعیت فروش شرکت‌ها که اتفاقا با افت قیمت کامودیتی‌ها در بازار جهانی همراه شده بود باعث شد تا استارت پرشتاب بورس در پاییز به سرعت جای خود را به ریزش نماگر سهام دهد. در شرایطی که پول‌های تازه و داغ فراوانی به بازار سهام وارد شده بودند با فاصله گرفتن سرمایه‌گذاران از سهام بزرگ کالایی، فضا برای جولان سفته‌بازان فراهم شد. هر روز صنعتی خاص با بهانه‌ای تازه رونق می‌گرفت و سرمایه‌گذاران به طور دائمی میان گروه‌های کوچک‌تر کوچ می‌کردند.
در چنین فضایی بار دیگر عادت غلط «لیدرمحوری» میان بورس‌بازان احیا شد و مجددا رفتار عمومی سهام به روند گروهی خاص پیوند زده شد. در این میان یک بار صنعت خودرو و روز دیگر بانکی‌ها به عنوان لیدر و مرکز معاملات بورسی شهره می‌شدند. این نقطه آغاز فریب‌های تحلیلی بود که برخی به ظاهر کارشناسان بر آن می‌دمیدند تا بتوانند سودهای کوتاه‌مدتی را از موج‌های تشکیل‌شده کسب کنند. غافل از آنکه ناکامی آنها در میان‌مدت امری بدیهی از نگاه کارشناسی بود و صنایعی که بیشترین تاثیر منفی را از بازگشت تحریم‌ها می‌گرفتند به لحاظ منطق اقتصادی توان تبدیل شدن به سردسته پرسودترین‌های سهام را نداشتند.
در ادامه بی‌نتیجه ماندن روایت‌هایی مانند تسعیر ارز بانک‌ها و افزایش نرخ محصولات خودروسازان، روایت تازه‌ای بازار سفته‌بازان را داغ کرد. آن هم چیزی جز افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها نبود. اقدامی که هیچ تاثیر واقعی بر وضعیت سودآوری و ارزشگذاری شرکت‌ها ندارد. صرفا از نظر روانی موجی از تقاضا را به دنبال خود داشت. این رفتارهای غیرکارشناسی باعث شد تا کم‌کم روحیه تحلیل‌پذیری از بورس دور شود و قصه‌ها جای تصمیمات عقلایی را بگیرد. در شرایطی که سیگنال‌های غیراقتصادی نسبتا مثبتی در کنار بهبود بازارهای جهانی مخابره می‌شد، هر روز خودنمایی جلوه‌های جدیدی از ضعف روایت‌های سفته‌بازی باعث می‌شد کم‌اقبالی به کل بازار سهام بیشتر شود. این لوپ هراس مشابه یک دومینو عمل کرد و وقتی با ظهور عوامل مثبت نیز نتوانست سهام بنیادی را افزایشی کند، ترس بیشتری میان سرمایه‌گذاران شکل گرفت. بر این اساس، فشارهای فروش روزافزون شدند و ناامیدی حتی میان تحلیل‌گران و فعالان قدیمی نیز سایه افکند. اما بر اساس برآوردهای کارشناسی بعید به نظر می‌رسد در مسیر ریزش‌های بیشتر، هیجان فروش اهرم پرزورتری از جذابیت قیمت‌ها و بیرون آمدن خریداران در کمین شود.
محک سنگین برای مشمولان «۱۴۱»: در یکی از مهم‌ترین اطلاعیه‌های کدال روز گذشته، بانک صادرات پیشنهاد هیات مدیره برای افزایش سرمایه ۲۲۲ درصدی خود از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها را گزارش کرد. نماد «وبصادر» به عنوان یکی از لیدرهای اخیر گروه بانکی تحت تاثیر این خبر مدت‌هاست مورد توجه بورس‌بازان قرار دارد. بنابراین، اکنون بسیار مهم می‌شود که واکنش بازار به نهایی شدن این خبر چگونه خواهد بود. اگر بازار سهام نسبت به این اقدام نیز بی‌تفاوت عبور کند به این معناست تب پرالتهاب افزایش سرمایه‌ها فروکش کرده است و تحلیل‌های کارشناسی خیلی سریع‌تر از انتظارات به وقوع پیوسته است. در غیر این صورت همچنان بورس‌بازان می‌توانند به موج‌های نامشخص مربوط به خبرهای افزایش سرمایه امیدوار باشند.
رویدادهای داخلی از نگاه «دنیای بورس»
الف) صنایع: بر مبنای تکلیف مجلس بانک مرکزی موظف است حداقل ۵۰ درصد سود سهام و مالیات علی الحساب پیش‌بینی شده را تا پانزدهم بهمن‌ماه سال جاری پرداخت کند. پیش از این رئیس بانک مرکزی با تاکید توصیه به عدم تصویب آن کرده بود. نمایندگان مجلس، همچنین همه بانک‌ها و موسسه‌های مالی را مکلف کردند اقدام به بخشودگی سود مرکب از اول اردیبهشت ۹۴ کنند.
شورای عالی هماهنگی اقتصادی روز گذشته به ریاست رئیس جمهور و با حضور دیگر اعضا تشکیل جلسه داد. در ابتدای این جلسه سران قوا مواد تکمیلی از پیشنهاد بانک مرکزی در زمینه اصلاح نظام بانکی مورد بررسی قرار گرفت و بندهای مربوط به تقویت نظارت بانک مرکزی بر موسسه‌های اعتباری و بهبود مدیریت آنها در جهت حمایت از حقوق سپرده‌گذاران و تجهیز منابع لازم و همکاری لازم قوه قضائیه در این جهت به تصویب شورای عالی رسید. همچنین دیروز معاونت مالی و خزانه داری کل وزارت اقتصاد فهرست بانک‌های مجاز مشمول تسویه اوراق خزانه را به روزرسانی کرد.
قیمت پایه هفتگی محصول‌های پلیمری و شیمیایی که از سوی دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی براساس قیمت‌های جهانی برای مبادله در بورس کالای ایران اعلام می‌شود، دیروز براساس نرخ دلار ۸۲۹۲٫۸ تومان اعلام شد. در همین حال بر مبنای گزارش شرکت ملی پخش و پالایش فرآورده‌های نفتی بزرگ‌ترین بندر صادراتی فراورده‌های نفتی کشور در ماهشهر به طور رسمی افتتاح می‌شود. این بندر در ۸ اسکله عملیاتی ، ۶ اسکله پهلوگیری نفتکش‌های ۹۰ هزار تنی، ۱ اسکله بارگیری گوگرد و فله بر، ۱ اسکله بارگیری و تخلیه کالا، دارد.
پیش‌فروش‌ها این روزها وبال گردن صنعت خودروی کشور شده و ظاهرا رهایی از آن به سادگی ممکن نیست. طبق گفته رضا رحمانی؛ وزیر صمت خودروسازان از یکسال گذشته نسبت به پیش‌فروش یک میلیون دستگاه خودرو اقدام کرده‌اند، این در شرایطی است که با توجه به روند نزولی تولید بعید به‌نظر می‌رسد که تولید کل امسال یک میلیون دستگاه را پوشش دهد. در همین حال سایپا شرایط پیش‌فروش اینترنتی انواع محصول‌ها را از ساعت ۱۰ صبح فردا ۱۶ بهمن آغاز می‌شود، اعلام کرد. همچنین شرایط پیش فروش مشارکت در تولید محصول‌های ایران‌خودرو از امروز؛ دوشنبه ۱۵ تا ۳۰ بهمن اعلام شد. در این میان اما برای تامین قطعات برخی از قطعات ایران خودرو، برنامه‌های تدارک دیده شده که به گفته مدیرعامل ایساکو باعث رفع مشکل شده است.
ب) شرکت‌ها: به دنبال پذیرش بورس کالای ایران، ۴ نماد معاملاتی آن در ۲۶ دی ماه از تابلوی الف بازار پایه فرابورس به بورس انتقال یافت تا سهام آن از این پس روی تابلوی فرعی بازار اول معاملاتی بورس تهران بازگشایی و مورد داد و ستد قرار گیرد. بر این اساس، مقرر شده برای نخستین بار نماد «کالا» با سرمایه ۹۰ میلیارد تومانی روز سه‌شنبه ۱۶ بهمن آماده بازگشایی و انجام معامله باشد.
امیر حسین تبیانیان؛ نماینده شرکت نفت در بورس انرژی از دریافت مجوز عرضه میعانات گازی در این بورس و زمان انجام آن خبر داد. شاپور محمدی؛ رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار البته تاکید دارد: بیش از ۳۰۰ کد خارجی در انواع محصول‌ها در بورس انرژی فعال است، اما محصول‌های جدید بورسی همانند نفت خام برای پیدا کردن مخاطبان خود به زمان نیاز دارند.
مجوز افزایش سرمایه فولاد مبارکه از محل سود انباشته توسط سازمان بورس و اوراق بهادار صادر شد و به این ترتیب سرمایه شرکت با ۷۳ درصد رشد از ۷ هزار و ۵۰۰ به ۱۳ هزار میلیارد تومان افزایش می‌یابد. طهمورث جوانبخت؛ سرپرست معاونت اقتصادی و مالی فولاد مبارکه با تایید این مطلب، همچنین از برگزاری مجمع فوق‌العاده این شرکت در سپاهان شهر در چهارشنبه ۲۴ بهمن خبر داد. همچنین در رویداد دیگری مدیرعامل پتروشیمی پارس از اجرای دو پروژه مشارکتی با پتروشیمی‌های جم و آریاساسول خبر داد.
تامین سرمایه نوین در حالی قرار است امروز؛ دوشنبه ۱۵ بهمن‌ماه شاهد برگزاری جلسه معارفه خود باشد که به گفته ولی نادی قمی؛ مدیرعامل این شرکت زمان دقیق عرضه مشخص نیست. البته نادی قمی تاکید دارد: به‌هر حال عرضه چندان دور نبوده، یا پایان هفته جاری و یا بعد از تعطیلات هفته آینده خواهد بود.
