به رغم ریزش بیش از ۷ هزار واحدی شاخص کل در جلسه معاملاتی روز گذشته، برآیند تغییرات نماگر اصلی بازار سهام در ماه مهر رشد ۱۸ هزار واحدی را نشان می‌دهد. معاملات روز گذشته با وجود عقبگرد قیمت‌ها نشان جدی از خروج بازیگران خرد بازار به دست نمی‌دهد. مساله‌ای که در صورت تکرار می‌تواند روند اصلاحی بورس را بار دیگر تغییر دهد؛ در مقابل شدت‌گرفتن خروج نقدینگی می‌تواند بورس را برای مدت نامعلومی به فاز رکود ببرد.
دنیای بورس: معاملات روز یکشنبه بورس را می‌توان در ادامه معاملات انتهایی روز شنبه ارزیابی کرد. جایی که موج شناسایی سود در ساعت آخر سبب شد تا با وجود قیمت پایانی مثبت در بسیاری از نمادها، آخرین دادوستدها در محدوده منفی انجام شود. در این بین برخی کارشناسان و فعالان بازار این چرخش روند را آغازی برای یک اصلاح جدی تلقی می‌کنند و در سوی مقابل برخی دیگر انتظار تکرار اصلاح‌های کوتاه‌مدت را می‌کشند.
منفی‌های ناپایدار بورس
از بین ۱۰ جلسه معاملاتی مهر ماه، شاخص کل بورس ۲ روز را شاهد عقب‌نشینی بوده است و در باقی روزها توانسته چهره سبزرنگ خود را حفظ کند. از بین ۲۰ جلسه معاملاتی شهریور نیز تنها ۵ روز شاخص کل بورس عقب‌نشینی داشته و در شهریور ماه به طور کلی ۳۶ هزار واحد بر ارتفاع آن افزوده شده است. نکته قابل توجه دیگری که در این منفی‌ها به چشم می‌خورد آن است که از میان این ۵ جلسه تنها در یک برهه شاهد دو روز متوالی قرمزپوشی شاخص بوده‌ایم. به عبارتی اصلاح قیمت‌ها به سرعت با جریان ورودی نقدینگی پوشش داده شده و شاخص به مسیر صعود بازگشته است. در میان نگاه‌های خوشبینانه به روند عمومی بازار، این الگو به عنوان یک نشانه مثبت تلقی می‌شود.
همچنین از دیگر نقاط اتکای این رویکرد تاکید بر این مساله است که پول‌هایی که در هفته‌ها و ماه‌های اخیر دل به دریای سهام زده‌اند همچنان هیچ مقصد جذاب‌تری را برای سرمایه‌گذاری پیش روی خود نمی‌بینند و این مساله می‌تواند به معنای استراحت کوتاه‌مدت باشد. این موضوع همچنین یکی از مهم‌ترین نقاط افتراق وضعیت فعلی بورس با بازه مشابه سال گذشته است.
در سوی مقابل ورود به فاز رکودی و ادامه‌دار شدن بازه زمانی اصلاح، سناریویی است که از سوی برخی بازیگران این بازار مطرح می‌شود. رشدهای چندصد درصدی قیمت در رابطه با برخی گروه‌ها و نمادها و حضور ریسک‌های جهانی در معادلات بخش بزرگی از بازار از جمله مبانی بنیادی این اصلاح بر شمرده می‌شود.
«دنیای بورس» روز گذشته برآوردی از معاملات روز دوشنبه ارائه کرد. به مخاطبین توصیه می‌شود جزئیات این گزارش را به دقت بررسی و در معاملات خود لحاظ کنند. این گزارش مشخص می‌کند که دادوستدهای امروز سهام چگونه می‌تواند در تعیین روند کوتاه‌مدت موثر باشد.
بازخوانی وضعیت بازار از دریچه آمار
ارزش دادوستدهای خرد بورسی در روز گذشته حدود ۲۲۴۷ میلیارد تومان بود. مساله‌ای که با یک تبصره می‌تواند نشان دهد هنوز انگیزه‌ها برای کسب سود در این بازار بالاست. این تبصره عدم عقب‌نشینی تمام‌عیار سهامداران حقیقی و پول‌های خرد است.
در بسیاری از موارد شدید اصلاح، که عمده معامله‌گران خرد برای خروج از بازار عجله دارند، همزمان با سطح بالای ارزش معاملات شاهد تغییر شدید مالکیت‌ها به سمت سهامداران حقوقی هستیم و چنین خروجی معمولا نشانه‌ای از آن است که پول خارج شده دست کم برای مدتی خیال سهامداری ندارد.
از جمله نکات جالب دادوستدهای روز گذشته آن بود که خالص تغییر مالکیت‌ها هر چند اندک، باز هم به سمت سهامداران حقیقی بازار سنگینی کرد. خالص تغییر مالکیت‌های بورسی در روز گذشته ۲۸ میلیارد تومان به سمت سهامداران خرد بود و این تغییر مالکیت بیش از همه در گروه محصولات دارویی رقم خورد. مساله‌ای که نشان می‌دهد بهانه‌های صعودی برخی نمادهای این گروه همچنان برای دسته‌ای از فعالان بازار جذابیت دارد.
در عین حال نگاهی به صف‌های خرید و فروش و پول قفل‌شده در این صفوف نیز می‌تواند دید دقیق‌تری نسبت به وضعیت به دست دهد.
از بین ۳۲۰ نماد معامله شده بورسی در روز گذشته، ۶۹ نماد کار خود را با صف فروش به پایان بردند و ۴۰ نماد در محدوده صف خرید دادوستدهای انتهایی را تجربه کردند. ارزش سهام در صفوف فروش ۱۷۱ میلیارد و ارزش تقاضای مازاد در صفوف خرید ۱۱۳ میلیارد تومان بود. تعدد صف‌های معاملاتی در هر دو سویه نیز نشانه دیگری از آن است که معاملات امروز می‌تواند با تغییر روند کلی همراه شود. این مساله همان‌گونه که در گزارش فوق اشاره شد به ارزش معاملات و جریان ورود نقدینگی وابسته است.
از جمله نکات جالب‌توجه دیگر معاملات دیروز آن بود که در حالی که تنها ۶۱ نماد قیمت پایانی مثبت داشتند، ۹۱ نماد آخرین دادوستدهای خود را در محدوده مثبت به ثبت رساندند.
در رابطه با نمادهایی که روز گذشته با تغییر محسوس روند قیمتی همراه شدند نگاه کنید: سهام کدام شرکت‌ها از صف فروش به صف خرید رسیدند؟
وضعیت بازارهای جهانی در هفته پیش رو
بازارهای جهانی در این هفته انتظار اتفاقات، اخبار و آمارهای مهمی را می‌کشند. مهم‌ترین اتفاق این هفته بی‌شک نشست مقامات بلندرده چین و امریکا در هفته جاری است. مدت‌هاست که فعالان بازارها انتظار این رخداد را می‌کشند و این موضوع می‌تواند در تعیین روند اقتصاد دنیا در ماه‌های پیش رو اهمیت فوق‌العاده‌ای داشته باشد. تاثیر این مذاکرات بر قیمت کالاهای پایه نیز می‌تواند بورس تهران را به شدت متاثر سازد.
در عین حال در این هفته مقامات متعددی از فدرال‌رزرو امریکا در رابطه با سیاست‌های پولی این نهاد صحبت خواهند کرد که می‌تواند در مسیریابی شاخص دلار و قیمت سایر کالاها اثرگذار باشد. این هفته همچنین آمارهای مهمی از وضعیت کلان اقتصادهای حوزه اروپا و امریکا منتشر می‌شود. بنابراین می‌توان انتظار داشت که بازارهای جهانی هفته پرفراز و نشیبی را پیش رو داشته باشند.
- رویدادهای داخلی از نگاه «دنیای بورس»
الف) کلان: نماینده ارشد کره‌شمالی از شکست مذاکرات این کشور با آمریکا در سطح کاری خبر داد. تیم دولت آمریکا و هیات کره‌شمالی، روز شنبه در شهر استکهلم با یکدیگر دیدار کردند. کیم‌میونگ‌گیل، رئیس هیات مذاکره‌کننده کره‌شمالی می‌گوید: ما از اینکه آمریکا هیچ چیز روی میز مذاکره نگذاشته، دلسرد هستیم. مسوولیت ادامه مذاکرات به گردن آمریکاست. این نشست، نخستین دیدار مقام‌های ارشد دو کشور در هشت ماه گذشته به‌شمار می‌رفت؛ کره‌شمالی اخیرا با توسل به چند آزمایش موشکی، تلاش داشته واشنگتن را در خصوص لغو تحریم‌های اقتصادی تحت فشار بگذارد. در رویداد دیگری کابینه عراق محتوای بسته اولیه از تصمیم‌های «مهم» را در جلسه‌ای فوق‌العاده که نخست‌وزیر خواستار برگزاری آن شده بود، منتشر کرد. در همین حال ایرج مسجدی، سفیر ایران در عراق در دیدار با برهم صالح، رئیس‌جمهور عراق بر حمایت ایران از ثبات، امنیت، توسعه اقتصادی و بازسازی مناطق آسیب دیده این کشور از تروریسم تاکید کرد.
در دیگر اخبار، مایک پمپئو، وزیر امورخارجه امریکا با تکرار ادعاهای بی‌اساس و خصمانه خود علیه کشورمان تاکید کرد که فشار بر ایران باید ادامه یابد. مایک پمپئو در جریان سفر خود به یونان به تکرار ادعاهای واهی و بی‌اساس مقامات آمریکایی علیه کشورمان پرداخت و مدعی شد که اقدام‌های ایران باعث ایجاد موج بی‌ثباتی در منطقه شده است.
حسن روحانی، رئیس جمهور در جلسه هیات دولت تاکید کرد:حل مسئله اشتغال از موضوع‌های مهم و اساسی کشور است و بر این مبنا جمعیت شاغل به ۲۵ میلیون نفر نزدیک شد. همچنین محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه نیز دیروز در مجلس گفت: دولت دوازدهم از ابتدا اعلام کرده که روابط با همسایگان اولویت نخست دولت ایران است. روز گذشته همچنین اسپوتنیک گزارش داد: بیژن زنگنه، وزیر نفت که در مسکو به سر می برد با همتای سعودی خود شاهزاده عبدالعزيز بن سلمان دیدار کرد. وزیر نفت جدید سعودی، فرزند ملک سلمان، پادشاه این کشور است. زنگنه روز گذشته در حاشیه یک بازدید صنعتی، به‌طور رسمی خبر کنار گذاشته شدن شرکت ملی چین (CNPCI) از پروژه توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی را اعلام کرد. CNPCI در کنار توتال فرانسه و شرکت پتروپارس ایران، یکی از اعضای کنسرسیومی بود که بنا بود طبق الگوی قراردادهای جدید نفتی توسعه آخرین فاز باقی مانده از پارس جنوبی را به سرانجام برسانند.
در داخل هم شاپور محمدی، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با تاکید اینکه به هیچ عنوان روند اصلاح قوانین بازار پایه یک شبه اجرا نشده درباره احتمال ایجاد رانت در این فرایند توضیح داد و گفت: تلاش می‌کنیم بازار پایه آرامش بیشتری داشته باشد. به گفته شاپور محمدی به صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای ورود به بازار پایه مجوز می‌دهیم. همچنین حسن امیری، معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه قوانین بازار پایه به گونه‌ای خواهد بود که مشکلی برای سهامداران بوجود نیاید در این خصوص به ارائه توصیه‌ای پرداخت. محسن نوربخش، مدیر نظارت بر بورس های سازمان بورس و اوراق بهادار، از برگزاری جلسه‌ای با نمایندگان سهامداران و فعالان بازار پایه فرابورس برای بررسی آخرین تحولات این بازار خبر داد. دیروز مدیران سازمان بورس و اوراق بهادار با نمایندگان مجلس در خصوص سرنوشت بازار پایه نشست مفصلی برگزار کردند.
ب) صنایع: با تصمیم دولت، صادرات همه فرآورده‌های نفتی، انواع مشتقات نفتی و محصول‌های نهایی آن‌ها که تحت شماره تعرفه‌های مربوط به فصل (۲۷) کتاب مقررات صادرات و واردات، صورت می‌گیرد، منوط به ارائه گواهی معتبر از منشأ تولید آن‌ها شد. همچنین قیمت پایه محصول‌های پتروشیمی از سوی دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی با کاهش ۴۴٫ تومانی به دلار ۱۰۸۴۸٫۲ تومان اعلام شد.
در رویداد دیگری بانک مرکزی بخشنامه‌ای در خصوص اجرای بند ل تبصره ماده ١۶ قانون بودجه سال جاری به بانک‌ها و موسسه‌های اعتباری ابلاغ کرد. براساس اعلام دیوان محاسبات، مشمولین بخشودگی سود تسهیلات با مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان و کمتر از آن می‌توانند از زمان تصویب قانون بودجه سال جاری فقط تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان از بخشودگی سود تسهیلات استفاده کنند و مازاد بر آن سقف قابل بخشش نیست. همچنین الیاس حضرتی، رئیس کمیسیون اقتصادی در مجلس از بررسی طرح نظام بانکداری با حضور مدیران عامل بانک‌های کشور خبر داد.
امروز جلسه غیرعلنی مجلس برای بررسی موضوع یارانه‌ها انجام می‌شود. قرار است در این جلسه موضوع یارانه‌های پنهان و آشکار و نحوه پرداخت یارانه‌ها و بحث حامل‌های انرژی مورد بررسی قرار گیرد.
ج) شرکت‌ها: زمان و شرایط عرضه بلوک ۶.۱ درصدی سهام سرمایه‌گذاری ساختمان دارای صف فروش توسط یکی از سهامداران عمده اعلام شد. به این ترتیب، مقرر شده ۶۶ میلیون و ۴۸۶ هزار و ۶۶۴ سهم «وساخت» روز چهارشنبه ۲۴ مهر عرضه شود. در این واگذاری قیمت پایه هر سهم ۱۸۱۲ تومان و قیمت پایه کل ۱۲۰٫۴ میلیارد تومان تعیین شد.
جلسه معارفه شرکت خانوادگی فولاد سپید فراب کویر امروز برگزار می‌شود تا این شرکت ۲۴۰ میلیارد تومانی به عنوان سیزدهمین سهم جدید آماده عرضه اولیه ۱۰ درصدی برای چهارشنبه هفته جاری شود. زمان عرضه اولیه چهاردهمین شرکت بازار مشخص و مقرر شد ۱۰ درصد از سهام توزیع داروپخش یکشنبه هفته آینده در بازار دوم معاملات فرابورس واگذار شود.
سازمان حمایت در گزارشی اعلام کرد: سایپا خودروی ساینا را، ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان و قیمت سراتو را حدود ۱۲ میلیون تومان گران‌تر از بازار می‌فروشد. قیمت فروش تعیین شده از سوی سایپا برای دو خودروی ساینا و سراتو در دست بررسی است. طبق اعلام این سازمان با شرکت‌های خودروساز در صورت احراز تخلف برخورد قانونی می‌شود.
همچنین عباس علی آبادی، مدیرعامل گروه مپنا از برنامه ورود به حوزه تجهیزات هایتک صنعت نفت، ارائه پیشنهاد به وزیر نیرو برای صادرات برق و مذاکره برای تملک شرکت واگن پارس و فعالیت در چندین میدان نفتی خبر داد.
