پس از هشت روز رشد متوالی شاخص کل بورس، شاهد استراحت این نماگر در معاملات دیروز بودیم. در این شرایط، نمادهای بازار سهام را میتوان در سه دسته کلی تحلیل کرد. نمادهای فلزی-معدنی که پس از صعود اخیر قیمتها در فاز استراحت قرار گرفتند، اما همچنان مورد اقبال بنیادیکارها هستند. گروههایی نظیر بانکی و پالایشی که با حمایت سهامداران حقوقی کف قیمتی ایجاد کردهاند و دسته سوم نمادهایی است که از نظر تکنیکال به سطوح جذابی رسیدهاند.
روز خنثا در بازار جهانی: با نگاهی از بالا به پایین باید سه عامل کلان را در معاملات این روزهای بورس تهران مد نظر قرار داد. در این میان، مهمترین محرک را میتوان در نوسان قیمتها در بازار جهانی جست و جو کرد؛ جایی که امروز صبح، قیمت کالاها در شروع هفته استراحت نسبی را تجربه کردند. البته بخش مهمی از این کمنوسانی به دلیل تعطیلی بازار فلزات لندن (LME) بود، اما در سایر بازارها نوسان قیمتها آرام بوده است.
این امر احتمال دارد فاز استراحت در نمادهای وابسته را ادامه دهد. باید در نظر داشت که در معاملات دیروز نیز عمده نمادهای فلزی-معدنی اصلاح نسبی قیمتها را تجربه میکردند. نمادهایی مانند «فولاد» و «فخوز» از گروه فولادی، «فملی» در صنعت مس، «کگل» و «کچاد» در بخش سنگ آهن همگی اصلاح اندک قیمتها را تجربه کردند. هرچند نمادهای مزبور اوایل معاملات دیروز را با افت آغاز کردند، اما حمایتهای بنیادین از این گروه اجازه ریزش بیشتر را به قیمت آنها نداد.
در سمت دیگر نمادهای گروه سرب و روی بودند که پس از اصلاح روز شنبه، دیروز را در محدوده مثبت سپری کردند. به عنوان مثال، نمادهای «فاسمین»، «کروی»، «فسرب»، «فزرین» و «کیمیا» از این گروه در محدوده یکی، دو درصد مثبت در معاملات دیروز دادوستد شدند. قرار داشتن این نمادها در نزدیکی مقاومتهای مهم و توقف شتاب رشد قیمت روی در بازار جهانی، احتمال استراحت در نمادهای این گروه را افزایش میدهد.
جذابیت دلار: اما در سوی دیگر نوسانات بازار ارز اهمیت ویژهای پیدا کرده است و نرخ دلار در نیمه بالایی کانال ۳۸۰۰ تومانی قرار گرفته است. متغیری که دقیقا نمادهای وابسته به گروه کالایی را تحت تاثیر قرار میدهد و رشد آن همواره به رونق بورس کمک کرده است. اکنون نیز ممکن است به تدریج، معاملهگران سهام به نوسانات این بازار توجه بیشتری کنند.
البته باید در نظر داشت دلار برای اثرگذاری بیشتر نیاز به نرخهای بالاتری دارد. زیرا عمده شرکتهای بورسی در بودجه خود بین ۳۷۵۰ تا ۳۸۵۰ تومان را برای دلار پیشبینی کردهاند و در نتیجه نرخ حدود ۳۸۶۰ تومانی فعلی در بازار ارز، هنوز محرک کافی برای بازار محسوب نمیشود.
ناامیدی از کاهش نرخ سود؟ در بررسیهای میدانی «دنیای اقتصاد» مشاهده میشود که بانکها مجددا در حال دور زدن کاهش دستوری نرخ سود هستند. طبق آخرین ابلاغیه بانک مرکزی، بانکها باید از یازدهم شهریور، سود تمامی سپردهها را به حداکثر ۱۵ درصد تقلیل دهند. این موضوع باعث شده تا در روزهای اخیر، بانکها با سپردهگذاران تماس حاصل کرده و به آنها نرخهای بالاتری را تا موعد یازده شهریور پیشنهاد دهند.
این مساله که پیشتر برخی را نسبت به کاهش نرخ سود خوشبین کرده بود، اکنون موجب نگرانی معاملهگران خواهد شد. البته باید در نظر داشت بورس تهران نیز طی معاملات روزهای اخیر نسبت به این مساله چندان واکنشی نشان نداده بود و گویا تردید به اجرای این طرح میان معاملهگران بورس پررنگ بوده است. بنابراین، اثر این مساله بر معاملات سهام احتمالا چندان منفی نخواهد بود.
جولان سفتهبازان در روزهای آرام: با توجه به موارد مزبور، احتمال دارد نمادهای بزرگ و بنیادی بورس تهران استراحتی را تجربه کنند. در صورت تحقق این امر میتوان انتظار داشت گروههای کوچکتر بورس با حضور فعالتر سفتهبازان نوساناتی را تجربه کنند. این دیدگاه کلی عموما برقرار بوده که نقدینگی نوسانگیران تمایلی به باقی ماندن در یک گروه را ندارد و در دورههای استراحت سهام بزرگ، سعی میکند در نمادهای کوچکتر با جریان نقدینگی نوساناتی را ایجاد و کسب سود کند.
حامیان حقوقی: همانطور که اشاره شد در برخی گروهها فارغ از جذابیت یا عدم جذابیت بنیادی، حضور سهامداران حقوقی توانسته به نوعی سایر فعالان را نسبت به کفهای قیمتی خوشبین کند. در این میان، دو گروه پالایشی و بانکی قابل توجه هستند.
در گروه بانک، نمادهای «وبملت» و «وانصار» به صورت جدی مورد حمایت سهامداران عمده خود قرار گرفتهاند و در نتیجه ممکن است در این قیمتها از سوی سایر سهامداران نیز مورد توجه قرار گیرند. البته در نبود انگیزه جدی بنیادی برای ورود به این گروه، احتمالا رشدها از کف قیمتها چندان پردامنه و طولانیمدت نباشد.
پالایشیها نیز پس از ارائه گزارشهای مناسب سهماهه و چندین مرتبه نوسانات مثبت، مجددا روزهای کمرمقی را تجربه میکنند. با این حال، حضور سهامداران حقوقی در نقش خریدار این سهام، برخی سهامداران را میتواند به سمت این گروه حرکت دهد.
ترکیب تکنیکال-ماهانه: در برخی گروهها مانند سیمان و خودرو، توجه به اصلاح قیمتها و رسیدن به کفهای تکنیکال در کنار سیگنالهای گزارشهای ماهانه نوساناتی را رقم زده است. به عنوان مثال، خودروییها که مدتها است از لیدری بازار خارج شده و به نوعی مهجور شدهاند در معاملات دیروز چرخش نسبی قیمتها را تجربه کردند.
برخی این رشد قیمت نمادهای خودرویی را ناشی از احتمال بازگشایی نماد سایپا میدانند، اما در این میان ادامه فروش خودروسازان نظیر ایران خودرو و پارس خودرو متناسب با بودجهها را نیز نمیتوان در این اقبال نادیده گرفت. به هر حال، مدتها مهجور ماندن خودروییها بسیاری از سهامداران را نسبت به ورود به این گروه مردد کرده و احتمالا همچنان فشار فروش در نمادهای خودرویی بالا باشد و اجازه رشدهای مداوم را ندهد.
در سوی دیگر، سیمانیها قرار دارند که در تیر ماه و به دنبال برخی خوشبینیها به احتمال افزایش صادرات به عراق با اقبال مواجه شدند. در آن زمان آزادسازی موصل عراق باعث شد بازار اخبار رشد فروش سیمان به عراق داغ شود. اما از همان زمان نگرانیهایی در این خصوص وجود داشت که بارها مورد تاکید قرار گرفت.
گزارشهای ماهانه در این گروه نیز نشانههای مثبتی را به همراه ندارد. به طوری که در مردادماه نه تنها رشد محسوسی در قیمتها شکل نگرفته، بلکه افت نسبی نرخهای فروش سیمان نیز نسبت به میانگین ۵ ماهه قابل رصد است. این موضوع باعث ادامه اصلاح قیمتها در این گروه شده است. با این حال، به لحاظ تکنیکالی نمادهای این گروه در سطوح جذابی قرار گرفتهاند که میتواند مانعی در برابر ریزشهای سنگین باشد.
بیتوجهی بازار به لیدر ابتدای سال: از اواخر سال ۹۵ پس از تحلیلهای متعدد «دنیای بورس» درباره نماد «آپ» شاهد اقبال به گروه رایانهای در بازار سهام بودیم. این موضوع با عرضه اولیه سهام به پرداخت ملت (پرداخت) شدت گرفت. به طوری که شاخص این گروه حدود ۵۰ درصد رشد را نیز نسبت به اسفند ماه تجربه کرد. اما مدتی است شاهد کاهش شدید اقبال به این گروه هستیم و معاملهگران دیگر توجهی به افت قیمتی این نمادها نمیکنند. با این وجود، سطوح قیمتی فعلی نمادهای اصلی این گروه، عموما به طور جدی حمایت شده است.
به عنوان مثال، نماد «آپ» با حضور سهامدار درصدی صندوق سرمایهگذاری یکم کارگزاری بانک کشاورزی عموما در قیمتهای نزدیک ۲۳۰۰ تومان به شدت حمایت شده است. این مساله میتواند بار دیگر تکرار شده و نوسان مثبتی را در این سهام ایجاد کند. هرچند این نوسان با وضعیت فعلی چندان پردامنه نباشد.
در نماد پرداخت نیز در سطوح نزدیک به ۲۱۰۰ تومان نوعی حمایت شکل میگیرد و باید دید در این روزهای منفی گروه رایانه، بار دیگر قیمتهای فعلی میتوانند ناجی سهام باشند یا خیر.