جلسه پیشین داد وستدها با واکنش به سطوح حمایتی نماگر بازار همراه شد. رشد ۵۵۰ واحدی شاخص کل در معاملات روز گذشته سبب شد تا بازدهی زمستانی بورس در یک جلسه مانده به پایان بهمن‌ماه از محدوده منفی خارج شود. ثبات نسبی و رو به رشد بازارهای جهانی در کنار گمانه‌های دوباره در رابطه با تجدید ارزیابی بانک‌ها دو عامل اصلی در سبزپوشی شاخص دیروز بودند. در کنار این موارد تغییرات نرخ ارز در بازار آزاد و اخبار مربوط به نهادهای قانونگذاری همچنان مورد رصد فعالان بازار است.
دنیای بورس: در حالی به آخرین جلسه معاملاتی بهمن‌ماه می‌رسیم که نماگر کلی بورس در این ماه ۸۸۷۰ واحد از ارتفاع خود را از دست داده و شاهد عقب‌نشینی ۵.۴ درصدی بوده است. با این وجود رشد ۵۵۰ واحدی شاخص کل طی روز گذشته همچنان برآیند تغییرات زمستانی شاخص را در محدوده مثبت نگاه داشته است. مساله‌ای که باید دید در انتهای ماه میانی زمستان همچنان برقرار خواهد بود یا خیر. مجموع عوامل موثر بر بازار شرایط مساعدی را نشان می‌دهند؛ با این حال حجم و ارزش محدود معاملات همچنان نقطه تردید پررنگی است.
موج دوباره تجدید ارزیابی‌ها
در دیده‌بان روز گذشته اشاره شد که عمده عوامل اثرگذار بر روند معاملات اخیر را می‌توان از جنبه بازارهای جهانی، عوامل سیاسی، نوسانات بازار ارز و همچنین تحولات حوزه سیاست‌گذاری و قانونگذاری مورد توجه قرار داد. روز گذشته برخی گمانه‌های مرتبط با تایید حسابرسی پیشنهاد هیات مدیره بانک تجارت مبنی بر افزایش سرمایه ۴۵۷ درصدی از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها مجددا قوت گرفت. با این حال هنوز اخبار معتبری در این رابطه وجود ندارد و این شایعات ممکن است بار دیگر در پی رشد قیمتی سهام گروه بانکی شدت گرفته باشد. باید در نظر داشت که قیمت سهام این گروه طی ۲ هفته اخیر اصلاح قابل‌توجهی را تجربه کرده و ممکن است در حال واکنش به سطوح قیمتی فعلی باشند.
روز گذشته پیشنهاد افزایش سرمایه ۲ نماد «خریخت» و «وسدید» از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها نیز بر روی کدال نشست و هر دو نماد کار خود را با رشد حداکثری قیمت سهم پشت سر گذاشتند. مجوع این عوامل می‌تواند نشان از موج دیگری از واکنش‌ها به موضوع افزایش سرمایه از محل سهام جایزه باشد. این واکنش‌ها اگر چه جو عمومی بازار در کوتاه مدت را از فضای رخوت و جو فرساینده آن دور می‌کند اما می‌تواند به دوری مشابه و معیوب ختم شود.
دوئل ارز و سهام؟
روز گذشته نرخ دلار در بازار آزاد ارقامی بالاتر از ۱۳ هزار تومان را به ثبت رساند. اعدادی که تا پایان معاملات روزانه پایدار نبود و نهایتا نرخ این ارز بار دیگر به کانال ۱۲ هزار تومانی بازگشت. در رابطه با تنش‌های اخیر این بازارها و علل آن پیش‌تر شرح داده شده است. با این وجود و به شرط اشاره به نظر می‌رسد طولانی شدن روند تصویب لوایح مرتبط با FATF در کنار برخی تنش‌های سیاسی و همچنین برخی گمانه‌زنی‌ها از قدرت گرفتن نقدینگی در بازارها (با توجه به سررسید یکساله سپرده‌های بانکی با سود ۲۰ درصد) بهانه‌های اصلی برای رشد نرخ دلار بوده است.
تنش‌های بازار ارز و صعود ادامه‌دار آن می‌تواند انگیزه فعالان سهام برای خروج از این بازار به مقصد بازار موازی را تقویت کند. در عین حال برخی از فعالان بورسی عنوان می‌کنند که رشد نرخ ارز باید صعود متناسب سهام صادرات‌محور کشور را در پی داشته باشد. با این حال اولا باید در نظر داشت که مبنای ارزی محاسبات سودآوری شرکت‌های بورسی نرخ نیمایی ارز است و این نرخ متناسب با بازار آزاد دستخوش تغییر نشده؛ ضمنا رفت و برگشت‌های اخیر ارز طی ماه‌های گذشته خود دلیل دیگری است که سبب رویکرد محافظه‌کارانه سهام در واکنش به افزایش نرخ ارز در بازار آزاد می‌شود.
با این وجود باید اذعان کرد که قوت گرفتن تقاضا در معاملات بورس کالایی به خصوص برای فلزات با رشد نرخ ارز و ایجاد شکاف دوباره قیمتی بین نرخ آزاد و نیمایی رابطه مستقیمی دارد و از این مجرا می‌تواند معاملات سهام را تحت‌الشعاع قرار دهد.
آخرین اخبار مرتبط با ارز
برخی شایعات از احتمال قوی تمدید مهلت ۴ ماهه به ایران برای تصویب لوایح مرتبط با FATF خبر می‌دهند. بیانیه نشست جاری این مجمع روز ۵ شنبه منتشر خواهد شد و باید دید این شایعات رنگ واقعیت به خود خواهد گرفت یا نه.
از مهم‌ترین نکاتی که در رابطه با بازار ارز مطرح است و مانع از شکل‌گیری این بازار به عنوان رقیبی جدی برای بورس در مقطع فعلی می‌شود باید به ریسک موجود در آن اشاره کرد. تجربه زیان‌های بسیار سنگین برای برخی معامله‌گران این بازار طی همین چند ماهه اخیر، در کنار روند نامعلوم سیاست‌گذاری‌ها و اخبار سبب می‌شود تا نگرش به این بازار کاملا محتاطانه‌تر نسبت به گذشته رقم بخورد. به علاوه رفتار معقول‌تر بازارساز در چند ماه اخیر نیز می‌تواند ریسک دلالی در این بازار را دوچندان کند.
موتور همچنان گرم بازارهای جهانی
روزهای انتهایی هفته گذشته نیز با اخبار مساعد از پیشروی مذاکرات چین و امریکا در روند مطلوب حکایت دارد. به علاوه وقفه در روند تقویت شاخص دلار نیز سبب شد تا قیمت کامودیتی‌ها همچنان در مدار نسبی صعود باقی بماند.
آمار منتشره در کانال کامودیتی نیز از روند صعودی قیمت فلزات، به خصوص محصولات فولادی، در بازارهای آسیای شرقی خبر می‌دهد. بازارهای امریکا روز گذشته را به حالت تعطیل سپری کردند و بازارهای اروپایی نیمه‌تعطیل بودند. با این حال روند معاملات کالاهای پایه به خصوص در رابطه با نفت و مس با رشد ملایم قیمت‌ها همراه بود. در معاملات اولیه امروز نیز، این داد و ستدها بدون تغییرات خاص قیمتی دنبال می‌شود.
رویدادهای داخلی از نگاه «دنیای بورس»
الف) کلان: در ادامه بررسی جزییات لایحه بودجه ۹۸، نمایندگان مردم در خانه ملت دولت را به دریافت فاینانس ۳۰ میلیارد دلاری در سال ۹۸ مجاز کردند. نمایندگان مجلس همچنین به دولت اجازه دادند سهم ۱۵ درصدی از تسهیلات فاینانس را از محل منابع صندوق توسعه ملی تامین کند. در همین حال مجوز اخذ وام ۵ میلیارد دلاری از دولت روسیه برای طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای از سوی مجلس صادر شد. البته نمایندگان مردم در خانه ملت وزارت ورزش و جوانان را مکلف کرد با همکاری سازمان بورس و سازمان خصوصی سازی شرایط پذیرش دو باشگاه پرسپولیس و استقلال در بازار فرابورس تا پایان شهریور ۹۸ را فراهم کند. پیش‌تر هم نمایندگان مجلس دولت را مجاز به تامین بدهی یک هزار میلیارد تومانی بدهی ناشی از عدم اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ از سال ۸۷ از طریق فروش سهام و دارایی مالی کردند. جلسه بعدی مجلس امروز صبح راس ساعت ۸ با دستور ادامه بررسی لایحه بودجه ۹۸ برگزار می‌شود.
در خبر دیگری اما بانک مرکزی از شتاب گرفتن فروش ارز صادرکنندگان خصوصی در سامانه نیما خبر داد. پیش‌تر سیاست‌گذار پولی از زبان رئیس بانک مرکزی بر اقدام‌های لازم برای تداوم ثبات بازار ارز تاکید کرده بود.
از دید تحلیلگران اما دو رویداد در چند روز آینده ممکن است بازارها را در حالت انتظار قرار دهد؛ نخستین رویداد مهم، مربوط به آخرین جلسه گروه ویژه اقدام مالی معروف به FATF در پاریس و احتمال تمدید مهلت دوباره به ایران بوده که قرار است پنج شنبه این هفته بیانیه‌ایی صادر شود. رویداد مهم دیگر هم قطعنامه نهاد مرکزی حزب دموکرات آمریکا (تعیین کننده نامزدهای ریاست جمهوری این حزب) است که آمریکا خواسته به برجام بازگردد. در این رابطه از قول سازمان نیاک اکشن (وابسته به شورای ملی ایران -آمریکا) اعلام شده تصویب این قطعنامه تضمین می‌کند بازگشت به برجام یکی از اولویت‌های اصلی حزب دموکرات برای پیشبرد است.
ب) صنایع: جمشید فروزش؛ دبیر انجمن تولیدکنندگان پودر شوینده با اعلام اینکه تامین مواد اولیه کارخانه‌های شوینده بعد از عید دچار مشکل اساسی خواهد شد، گفت: برای شب عید کارخانه‌ها از ذخایر مواد اولیه خود استفاده کرده و جای نگرانی در این رابطه نیست.
بر مبنای جدیدترین گزارش بانک مرکزی، شبکه بانکی کشور در ۱۰ ماه ابتدایی سال‌جاری در حدود ۵۳۵ هزار میلیارد تومان انواع تسهیلات، در قالب بیش از ۷ میلیون و ۸۰۰ فقره وام به اشخاص حقیقی و حقوقی پرداخت کرده است.
ج) شرکت‌ها: حسن روحانی؛ رئیس جمهور در دومین روز از سفر خود به استان هرمزگان، فاز سوم پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس در شهر بندر عباس را افتتاح کرد. همچنین قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا با پیگیری موضوع کاریابی برای صنعتی دریایی ایران (صدرا) از بازاریابی جدید در این مجموعه خبر داد. در همین حال در رویداد دیگری پتروشيمي مارون اعلام کرد: افزایش سرمایه درصد از محل انباشته را در مجمع به تصویب رساند. همچنین مجمع عمومی فوق العاده چادرملو با دستورکار تصویب افزایش سرمایه شرکت در ۲ مرحله موافقت شد. سهامداران در این جلسه سازوکار افزایش سرمایه را هم تعیین کردند.
همچنین گروه‌های صنعتی ایران‌خودرو و سایپا با اخذ مجوز از وزارت صنعت، معدن و تجارت از امروز برخی محصول‌های خود را به‌صورت اینترنتی فروش فوری می‌کنند.
