شاخص کل بورس تهران معاملات دیروز را به مثبت به پایان رساند ولی در این میان نزول حدود ۳ هزار واحدی شاخص از سقف روزانه جالب توجه بود. به صورت مشخص می‌توان گفت که بورس چندین ماه است که اصلاح مداوم و پیوسته‌ای را تجربه نکرده است و در شرایط کنونی در مرحله‌ای قرار گرفت که احتمال وقوع آن وجود دارد. واکنش معامله‌گرانی که تجربه‌ای از مسیر اصلاح ندارند این نگرانی را ایجاد کرده هیجان در نزول سهام نیز خودنمایی کند. البته از سوی دیگر نیز سناریو دوم یعنی اصلاح زودگذر سهام مطرح می‌شود.
دنیای بورس: شاخص سهام روز گذشته از سقف خود عقب‌نشینی قابل توجهی را تجربه کرد. در این شرایط باقی ماندن صف‌های فروش احتمال اصلاح را تقویت کرده است. با این حال همچنان باید بر عدم قطعیت‌های موجود در پیشبینی نوسان قیمتی سهام به دنبال موج قدرتمند نقدینگی تاکید کرد. این موضوع ممکن است به جمع شدن صف‌های فروش در ابتدای معاملات امروز منجر شود و در ادامه نیز سهام با الگوی قبلی به کار خود ادامه دهد. سه گروه بانک، خودرو و دارو از جمله سهامی هستند که بیشترین ارزش معاملات روزانه را در هفته‌های اخیر معمولا به خود اختصاص می‌دادند. دیروز دارویی‌ها پس از رشدهای افسارگسیخته، با صف فروش معاملات را به پایان رساندند. جهش دارویی‌ها از ابتدای سال نگرانی از اصلاح شدید قیمتی را در این نمادها به وجود آورده است. برخی بهانه‌ها برای داغ کردن سهام دارویی مطرح می‌شود که شاید بتوان گفت قدرت چندانی برای حمایت از سهام این گروه در سطوح قیمتی کنونی ندارند. البته این موضوع برای بسیاری از نمادهای معاملاتی صادق است ولی قدرت نقدینگی مسیری متفاوت را رقم زده است.
صف فروش سهام بانکی و قیمت‌های منفی سهام خودرویی نیز در معاملات دیروز جالب توجه بود. در چنین شرایطی معاملات حساس‌تر از همیشه دنبال می‌شود. یکی از نگرانی‌ها از عدم امکان ارائه پیشبینی از مسیر سهام است که باعث می‌شود حتی معامله‌گران حرفه‌ای نیز در تصمیم‌گیری با مشکل مواجه شوند. علت این موضوع به تغییر معادلات سهام در اندازه جدید نقدینگی و ارزش معاملات بازمی‌گردد. بر این اساس اگر از سهام‌دار یک بانک یا شرکت‌های زیرمجموعه گروه دارو که با صف فروش معاملات دیروز را به پایان رساندند پرسیده شود که اگر صف فروش در ابتدای معاملات امروز جمع‌آوری شد تصمیم وی برای ادامه معاملات چیست، آیا به سهام‌داری ادامه می‌دهد یا در انتظار رشد قیمتی برای خروج خواهد بود احتمالا پاسخ روشنی نداشته باشد؟
نامشخص بودن جواب سوال بالا از نامشخص بودن مسیر آتی سهام حکایت دارد. باید تاکید کرد که بورس‌بازان از ابتدای تابستان اصلاح جدی و مهم‌تر از آن چند روزه را تجربه نکرده‌اند و اگر امروز مسیر اصلاح تکمیل شود، باید منتظر واکنش نقدینگی در مواجهه با این موضوع بود. در چنین شرایطی افت سهام با بالا ماندن ارزش معاملات از ادامه رونق حکایت خواهد داشت و بر این اساس مهم‌تر از نوسان قیمتی سهام میزان ارزش معاملات است.
یک عرضه اولیه جذاب در راه بورس
روز گذشته «دنیای بورس» در مطلبی به بررسی سهام «کویر» که در معاملات فردا عرضه می‌شود پرداخت. این نماد فولادی که با خوراک شمش، میلگرد تولید می‌کند توانایی ساخت سود قابل توجهی را دارا است که در کنار برخی از عوامل بازاری دیگر عرضه اولیه جذاب دیگری را رقم خواهد زد.
اخبار از ادامه عرضه‌های اولیه در سهام حکایت دارد. در این خصوص احتمال عرضه آریاساسول چندین ماه است که در بورس مطرح است که می‌تواند با توجه به اندازه آن، عرضه اولیه این شرکت جالب توجه خواهد بود.
- رویدادهای خبری از نگاه «دنیای بورس»
الف) کلان: تلویزیون سوریه از حمله ترکیه به منطقه تل الطویل در منتهی الیه شمال شرق استان مرزی حسکه خبر داد. براساس گفته منابع محلی توپخانه ارتش ترکیه شماری از مراکز گروه شبه نظامیان قسد را در شرق شهر تل ابیض را هدف قرارداد. شهر مرزی تل ابیض در شمال استان رقه واقع شده است. این در حالی است که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا ترکیه را تهدید کرد در صورتی که به سوریه حمله نظامی کند، اقتصاد این کشور را نابود می‌کند. پیش‌تر یک مقام رسمی در پنتاگون از دستوراتی که از کاخ سفید درباره عقب‌نشینی کامل نظامیان آمریکایی از سوریه دریافت شده است، خبر داد.
در دیگر رویدادها، جوزف بورل، نامزد اسپانیایی تصدی پست مسئول سیاست خارجی اتحادیه_اروپا گفت: برجام باید حفظ شود. به گفته بورل ما باید این توافق را زنده نگه داریم تا از منافع و امنیتمان دفاع کرده و از وقوع چیزی بدتر جلوگیری کنیم. اتحاد سیاسی اروپا برای ادامه حفظ این توافق بسیار مهم است. بورل قرار است از اول نوامبر (۱۰ آبان) جایگزین موگرینی شود. همچنین در خبر دیگری رسانه عرب زبان به نقل از منابع آگاه اعلام کرد: بن سلمان تصمیم گرفته مشکلات با ایران را به صفر برساند. دیروز جواد بعیدی‌نژاد، سفیر کشورمان در لندن هم عنوان کرد: «در حالی که مقامات انگلیسی بر ضرورت پرداخت بدهی ایران ناشی از عدم تحویل تانکهای چیفتن تاکید میکنند، تیم حقوقی آنها تمامی روشهای مختلف را بکار می‌گیرد تا با هدف تاخیر در پرداخت بدهی، فرآیند دادگاه طولانی شود. امروز (دیروز) هم دادگاه اعلام کرد که جلسه محتوایی بعدی در ۶ ماه بعد برگزار می‌شود». همچنین ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امورخارجه روسیه از مذاکره سرگئی لاوروف، وزیر امورخارجه این کشور با مقام‌های عراقی درباره ایران در سفر دیروز خود به این کشور خبر داد. دیروز هم بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در جلسه کابینه خود ادعاهایی درباره نقش ایران در منطقه مطرح کرد. روز گذشته همچنین به دنبال اعتراض کارشناسی دیپلمات حقوقدان نمایندگی ایران و روسیه در سازمان ملل، نشست کمیته ششم سازمان ملل تعلیق شد.
در داخل هم، علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی در در حاشیه نشست با اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس تاکید کرد: در یکی دو هفته آینده قسمت ثانویه آب سنگین رآکتور اراک راه اندازی می‌شود. همزمان با صحبت‌های صالحی، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان نیز در نشست عصر اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفته بود: اگر طرف مقابل طبق تعهدات عمل نکند گام چهارم در راه خواهد بود.
به گفته فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد که در حاشیه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی صحبت می‌کرد، براساس آمارهای رسمی، در ۱۸ ماه گذشته برگشت ارز صادراتی ۲۷ میلیارد دلار بوده است که نشان می‌دهد تنها ۴۵درصد از ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی بازگشته است. در مدت مزبور صادرات غیر نفتی کشور حدود ۶۱ میلیارد دلار بوده است. این در حالی است که رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت در کمیسیون صنایع مجلس عنوان کرده بود: امسال اقبال مردم به سرمایه‌گذاری در رشته‌های مختلف صنعتی افزایش يافته است. پیش‌تر هم عبدالناصر همتی گفته بود از ابتدای سال۹۸ روند رشد منفی صنعتی، به‌طور ماهانه، کاهنده بوده و در ماه شهریور مثبت شده است. البته از دید رئیس کل بانک مرکزی این گزارش به معنای جبران کاهش تولیدات صنعتی نیست و باید در خصوص تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی کشور و نرخ سرمایه‌گذاری که روند نگران کننده‌ای دارد، چاره‌جویی کرد. همچنین شاخص مدیران خرید (PMI) موسوم به شامخ در شهریورماه امسال دوباره به مرز ۵۰ واحد برگشت. مدیران خرید عدد شامخ را در شهریور ماه ۵٫۴۳ واحد محاسبه کرده‌اند که نسبت به شامخ ماه قبل ۴٫۶۴ واحد معادل ۱۰٫۱۳ درصد بهبود یافته است. این میزان رشد تا حدودی می‌تواند نشانه بهبود نسبی وضعیت فعالیت‌های واحدهای تولیدی باشد؛ اما بررسی شاخص‌های شامخ حاکی از این است که همچنان بلاتکلیفی فعالیت‌های اقتصادی میان رونق و رکود ادامه دارد. در شامخ شهریورماه، سرعت انجام و تحویل سفارش، میزان استخدام و به‌کارگیری نیروی انسانی و انتظارات تولید در ماه آینده بهبود داشته است؛ اما میزان سفارش‌های جدید مشتریان با کاهش مواجه شده است.
مجلسی‌ها دیروز درباره هدفمندی یارانه‌ها جلسه‌ای ۴ ساعته و غیرعلنی داشتند؛ جلسه‌ای که در غیاب وزیران مدعو برگزار شد. علی لاریجانی به خبرنگاران گفت که هنوز درباره اصلاح قیمت حامل‌های انرژی و سهمیه‌بندی تصمیم قاطعی اتخاذ نشده و در این زمینه نباید فشاری به مردم وارد شود و مجلس تصمیم فوری نمی‌گیرد. البته پیگیری‌های «دنیای بورس» نشان می‌دهد که در جلسه اخیر شورای هماهنگی سران قوا سناریوهایی درباره سهمیه بندی بنزین مشخص شده اما تصمیم‌گیری نهایی به تایید مقامات عالی نظام موکول شده است.
ب) صنایع: از ابتدای مهر‌ماه بخشنامه‌ای به گمرک‌ها ابلاغ شد که طبق آن اغلب صنایع معدنی برای صادرات مشمول پرداخت عوارض شدند. طبق این بخشنامه عوارض صادراتی محصولات صنایع معدنی بین ۱۰ تا ۲۵ درصد تعیین شد؛ این درحالی است که شورای‌عالی اقتصاد در خردادماه سال گذشته وضع عوارض بر صادرات کلیه مواد معدنی خام را تصویب کرد و طبق آن عوارض را برای سال اول (۱۳۹۷) ۵ درصد، سال دوم (۱۳۹۸) ۸ درصد و سال سوم (۱۳۹۹) ۱۰ درصد تعیین کرده بود اما به گفته جعفرسرقینی، معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت تعیین میزان ۸ درصدی عوارض برای اقلام معدنی نقش بازدارندگی نداشت و شرایط به‌گونه‌ای شد که انواع مواد معدنی برای صادرات به بندرعباس انتقال و از آنجا راهی بازارهای صادراتی به‌ویژه چین شدند.
ج) شرکت‌ها: رئیس امور مالی پتروشیمی پارس از ثبت رکورد تولید این پتروشیمی براساس طراحی کارخانه برای نخستین بار خبر داد. به گفته فریدون امیری این رکورد تولید که ده درصد از برنامه تولید و بر اساس طراحی کارخانه است برای نخستین بار ثبت شده و پیشبینی می‌کنیم که این مقدار تولید در شش ماهه دوم هم ادامه داشته باشد. وی همچنین از افزایش چشمگیر صادرات استایرن مونومر پارس خبر داد. همچنین هلدینگ صدر تامین درحالی گزارش عملکرد ۶ ماهه خود را با جزییات منتشر کرد که قرار است نخستین شتاب دهنده صنایع معدنی تا هفته آینده توسط این مجموعه رونمایی شود. معارفه شرکت فولاد سپید فراب کویر بعداز ظهر روز گذشته با حضور مدیرعامل و اعضای هیات مدیره این شرکت خانوادگی و فعالان بازار سرمایه در هتل سیمرغ برگزار شد تا این شرکت ۲۴۰ میلیارد تومانی آماده عرضه اولیه ۱۰ درصدی سهام برای چهارشنبه هفته جاری در بازار دوم بورس تهران باشد.
غلامرضا سلیمانی، مدیرعامل سرمایه‌گذاری صدر تامین در گفت‌وگویی عنوان کرد که پیشنهاد اختصاص ۲۸ درصد سهام شرکت سنگ آهن مرکزی به ذوب آهن اصفهان بابت تسویه بخشی از بدهی دولت به تامین اجتماعی ارائه شده است.
عرضه بلوک ۵۰ درصد + یک سهم سرمایه گذاری امید که قرار بود به ارزش ۲۱.۴ هزار میلیارد تومان برای دومین بار توسط بانک سپه انجام شود، لغو شد. بانک سامان از پیشنهاد هیات مدیره مبنی بر افزایش سرمایه ۱۰۰ درصدی خبر داد. بر این اساس، «سامان» در نظر دارد سرمایه فعلی را از ۸۰۰ میلیارد تومان به ۱٫۶ هزار میلیارد تومان برساند. تامین مالی این بانک از سه محل مطالبات سهامداران و آورده نقدی ،سود انباشته و سایر اندوخته ها اعمال می‌شود تا قادر به افزایش سرمایه از محل سود ناشی از افزایش نرخ ارز، ایجاد زیرساخت رشد پایدار و اصلاح ساختار مالی شود.
بانک صادرات ایران از امروز سه‌شنبه اوراق گواهی سپرده الکترونیکی یک‌ساله با نرخ سود ١٨ درصد عرضه می‌کند.
