شوک اواسط هفته گذشته مربوط به عدم تمدید معافیت‌های نفتی منجر شد تا بازارها نوسانی شوند. اما خیلی زود این روند متعادل شد و در پایان هفته شاهد تغییرات نسبتا آرامی برای سهام، دلار و سکه بودیم. اکنون پرسش اینجاست که آیا چنین وضعیتی ادامه‌دار خواهد بود یا دوباره باید منتظر تلاطم‌های سنگین بازارها باشیم. برای این منظور باید ابتدا ابعاد مختلف ریسک سیاسی و سپس تحلیل بازارها از آن بررسی شود.
دنیای بورس: هفته گذشته با وجود چند روز عقب‌نشینی، بورس تهران توانست در مجموع روند صعودی را پشت سربگذارد. ارز و سکه نیز توانستند رشدهای نسبی را تحت تاثیر افزایش ریسک‌های سیاسی تجربه کنند. با این حال، اوضاع بازارها به ویژه در روزهای پایانی هفته از نوعی ثبات نسبی و افت هیجانات حکایت داشت.
تحلیل بازارها از عدم قطعیت سیاسی: طی یکی دو هفته اخیر، دو اتفاق مهم در حوزه سیاسی اتفاق افتاد. اولی تروریست اعلام شدن سپاه از سوی آمریکا و دومی عدم تمدید معافیت‌های نفتی کشورمان. هر دو مورد جز واکنش‌هایی ابتدایی در بازارها، خیلی زود تقریبا بی‌اثر شدند. یعنی حداقل در ظاهر تغییر محسوسی که نشان از افزایش ریسک‌گریزی سرمایه‌گذاران باشد، طی چند روز اخیر مشاهده نشد. آیا این به معنای رفع این ریسک غیراقتصادی است؟ عمده کارشناسان معتقدند نمی‌توان مدعی شد که فعالان اقتصادی نسبت به این ماجرا بی‌تفاوت شده‌اند؛ بنابراین، شاید توضیح دقیق‌تر آن باشد که عدم قطعیت بالا در خصوص نتایج این اتفاقات و مطرح شدن سناریوهای بسیار متعدد و گسترده باعث شده بازارها این مساله را به عنوان یک متغیر فعلا در معادلات خود جای ندهد. فقط می‌توان مدعی شد سناریوی خیلی بدبینانه در مورد تنش‌های سیاسی اکنون در بازارها مورد توجه نیست و سرمایه‌گذاران چنین حالتی را بسیار بعید ارزیابی کرده‌اند. اما اینکه نسبت به بهبود اوضاع نیز امیدواری خاصی ایجاد شده باشد به سختی در بازارها قابل پذیرش است. بر این اساس به نظر می‌رسد بازارهای ارز، سکه و سهام حداقل در کوتاه‌مدت و دریافت اطلاعات دقیق‌تر از روند مسایل سیاسی کشور رفتاری محتاطانه و با نوسانات نسبتا محدودتر تجربه کنند. به این ترتیب، کشمکش‌های عرضه و تقاضا در این روزها در همه بازارها سناریوی محتملی است که از نگاه تحلیلگران ارزیابی می‌شود.
تکرار بازی‌های توییتری در بازار نفت: در حالی که قیمت نفت در روزهای اخیر روند صعودی را پشت می‌گذاشت و هنوز نگرانی‌های سمت عرضه از سوی فعالان این بازار مرتفع نشده بود، دونالد ترامپ در پیامی توییتری توانست موجب عقب‌نشینی جدی بهای طلای سیاه شود. بر این اساس، هر بشکه نفت برنت که تا بیش از ۷۵ دلار نیز پیش رفته بود، مجدد به کانال ۷۱ دلار برگشت (بیش از ۳٫۵ درصد کاهش قیمت روزانه). این نخستین بار نیست که رییس جمهور آمریکا با استفاده از جملاتی در توییتر، نوسان سنگینی در بازار نفت ایجاد می‌کند. به نظر می‌رسد نزدیک شدن به فصل مسافرت‌های داخلی آمریکا و نارضایتی مردم از بالا ماندن قیمت بنزین، ترامپ را به واکنش نسبت به قیمت نفت واداشته است. وی بار دیگر مدعی شد با اوپک صحبت کرده و از آنها خواسته خیلی سریع قیمت نفت را کاهش دهند. این در شرایطی است که پیش از آن، عربستان سعودی عنوان کرده بود عرضه در بازار نفت را به راحتی کنترل خواهد کرد و این بازار از نقطه نظر عرضه مشکلی ندارد.
- رویدادهای داخلی از نگاه «دنیای بورس»
الف) کلان: خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از منابع مطلع نوشته است دولت آمریکا در حال بررسی ساز و کاری است که به واردکنندگان نفت ایران اجازه می‌دهد محموله‌های نفتی آینده خود را از حالا خریداری کرده و بعدا با دریافت معافیت، وارد کنند. بر مبنای این گزارش دولت ترامپ معافیت محدود تحریم نفت ایران را دوباره بررسی می‌کند. بر اساس سناریویی که در دولت آمریکا در دست بررسی است، ممکن است واردکنندگان نفت ایران اجازه یابند تا پیش از ۱۲ اردیبهشت محموله‌های نفتی آینده خود را از ایران پیش خرید کنند.
رئیس‌جمهور آمریکا چهارشنبه هفته گذشته برای تحریم‌ها علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی معافیت‌هایی صادر کرده است. براساس معافیت‌های جدید، مقام‌های دولت‌های خارجی یا شرکت‌هایی که با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی یا شرکت‌های تابعه آن همکاری داشته‌اند مشمول منع سفر به آمریکا نخواهند شد.
همچنین درحالی محمد جواد ظریف هفته پیش برای حضور در جلسه مجمع گرامیداشت و ترویج روز بین‌المللی چندجانبه‌‌گرایی و دیپلماسی برای صلح به نیویورک سفر کرده که در اقدامی بی‌سابقه با رسانه مشهور و حامی ترامپ یعنی «فاکس نیوز» گفت‌وگو کرد.
اسماعیل درگاهی؛ مدیر پذیرش بورس تهران در خصوص پذیرش شرکت‌های جدید در بورس بیان کرد: فروردین برای ما حکم تکمیل کردن پرونده‌ها را دارد، اما ۵ شرکت سرمایه‌گذاری صدر تامین، پتروشیمی نوری، پلی پروپیلن جم، سیمرغ و شرکت غلتک‌سازان آماده برای عرضه هستند. پیش‌تر مدیرعامل بورس کالای ایران از بازگشت متفاوت آتی سکه خبر داده بود. همچنین به گفته حامد سلطانی‌نژاد در سال جاری قرار است بازار آتی سکه به‌صورت تخصصی‌تر و حرفه‌ای‌تر و با شکل جدید راه‌اندازی شود.
ب) صنایع: گروه خودروسازی پژوی فرانسه اعلام کرد درآمدش ۱.۱ درصد در سه ماهه اول سال جاری میلادی کاهش یافته که یکی از دلایل آن خروج از ایران بوده است. همچنین رنو اعلام کرد، خروج سال گذشته از ایران به علت تهدیدهای تحریمی آمریکا به کاهش ٣١ درصدی در فروش منطقه آفریقا، خاورمیانه و هند این شرکت منجر شده است.
در همین حال به گفته معاون صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت تولید خودرو در سال جاری به یک میلیون و ۲۲۰ هزار دستگاه می‌رسد. براساس صحبت‌های فرشاد مقیمی سهم هر دو خودروساز بزرگ در مجموع حداقل یک میلیون و ۱۰۰ خودرو است.دیگر خودروسازان نیز حداقل ۱۰۰ هزار تولید خودرو دارند. طبق این برنامه ریزی تا پایان امسال حداقل ۲۰ هزار تولید خودروی سنگین خواهیم داشت.
ج) شرکت‌ها: بورس تهران زمان قطعی و شرایط واگذای ۱۰ درصد از سهام سرمایه‌گذاری صدر تامین را اعلام کرد که دوشنبه آینده با دو میلیارد سهم این هلدینگ وابسته به شستا انجام می‌شود.
