با وجود یک روز منفی در هفته گذشته، شاخص سهام در مجموع رشد ۳٫۶ درصدی را به ثبت رساند تا همچنان در محدوده سقف کوتاهمدت خود حرکت کرده باشد. در شرایطی که عوامل اقتصادی اثرگذار بر بورس به عنوان بال اصلی صعود نشانههای مثبتی دارند، اما بال دوم، یعنی فضای سیاسی هنوز انگیزه کافی برای رونق سهام را فراهم نکرده است.
دنیای بورس: طی ماههای گذشته شاخص سهام نتوانسته با قدرت از حدود ۱۶۵ هزار واحد فراتر رود، امری که منجر به تردید معاملهگران بورسی در شرایط کنونی شده است. مزید بر علت، نگرانیها از عوامل غیراقتصادی نظیر بحث تحریمها و پیوستن به FATF منجر به احتیاط بیشتر معاملهگران شده است.
چرا بازار سهام سیاستزده شده است؟ در وضعیتی که ادعا میشود بورس نماینده اقتصاد کشور است، مدتی است که مشاهده میشود عوامل غیراقتصادی اثرگذاری بیشتری بر روند سهام دارند. واکنش هفته گذشته به استعفای محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان نمودی واضح از این ماجرا بود. در کشورمان عموما نگاه سنتی به بازارها غلبه دارد، یعنی عامه مردم بازارهای دلالی مانند ارز، طلا و مسکن را گزینههای اصلح سرمایهگذاری میدانند و بازار سهام که شفافیت بیشتری دارد و میتواند در خدمت تولید باشد با نگاهی منفی مواجه است. در چنین شرایطی، حرکت پرقدرت بورس بدون حمایت سرمایههای خُرد دشوار میشود و نیازمند تغییر چشمانداز نسبت به آینده و افزایش اطمینان سرمایهگذاری است. بنابراین، گرچه بال اقتصادی مربوط به بازار جهانی و نرخ ارز اکنون از بورس حمایت میکند، اما همچنان نگرانیهای سیاسی به عنوان بال دوم رونق بورس، اطمینان کافی را برای سرمایهگذاران ایجاد نکرده است. به عنوان یک مثال عینی، شرایط قبل و بعد از برجام در نیمه دوم سال ۹۴ را در نظر بگیرید. در شرایطی که عملا برجام اثر مستقیمی بر وضعیت سودآوری و بنیادی شرکتها ایجاد نکرده بود، قیمتگذاری سهام از محدوده کمتر از ۶ واحد به پی بر ای بالاتر از ۷ مرتبه رسید. این مساله قدرت اطمینان سرمایهگذاری را نشان میدهد که اکنون نیز برای آینده بازار سهام از اهمیت دوچندانی برخوردار شده است. در این شرایط، امروز مجمع تشخیص مصلحت نظام مجددا درباره لایحه پالرمو به بحث مینشیند که البته انتظار میرود این بار نیز بینتیجه بماند و به جلسه بعدی موکول شود. برای تایید این لایحه مجمع باید دو سوم آرا را داشته باشد.
نگاه بورس به تصمیم دلاری مجلس: همچنین سرنوشت ۱۴ میلیارد دلار ۴۲۰۰ تومانی در مجلس برای قانون بودجه سال ۹۸ یکی از موارد مهم برای بازارهاست. ادامه یا توقف این رانت برای برخی تکسهمهای بورسی اهمیت ویژهای دارد و میتواند بر سودآوری آنها اثرگذار باشد. همچنین، ادامه تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی میتواند محرک تازهای برای صعود نرخ دلار به علت نگرانی از کسری بودجه سال آینده محسوب شود.
گارد تقاضا علیه قیمت نفت: پس از چند هفته روند صعودی و ثبت قله سهماهه در بازار نفت، روز جمعه قیمت طلای سیاه کاهشی شد. با وجود آنکه هنوز نگرانیها از سمت عرضه به ویژه با توجه به تحریمهای آمریکا علیه ونزوئلا و ایران از قیمت نفت حمایت میکند، اما نشانههای ضعف تقاضا منجر به واکنش منفی معاملهگران نفتی شد. سیگنالهای ضعیف اقتصادی از چین، آمریکا و حتی اروپا باعث شده تا سمت تقاضای نفت غیرقدرتمند ارزیابی شود و در نتیجه قیمتها افت نسبی را تجربه کنند. البته به نظر نمیرسد این عوامل در کوتاهمدت بتوانند ریزش سنگینی را به قیمت نفت وارد کنند.
- رویدادهای داخلی از نگاه «دنیای بورس»
الف) کلان: پس از نامه مخالفت حسن روحانی؛ رئیس جمهور با استعفای وزیر امور خارجه، محمدجواد ظریف صبح روز چهارشنبه هفته گذشته در مراسم استقبال از نخستوزیر ارمنستان در کنار رئیس جمهور حضور یافت.
ادامه بررسی پالرمو امروز شنبه چهارمین بار در دستور کار مجمع تشخیص مصلحت نظام قرار میگیرد. در این میان اما اعضای مجمع تشخیص مصلحت پیشبینیهای متفاوتی از رای اعضا به پالرمو کردهاند. محمدرضا پورابراهیمی؛ رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس هم با اشاره به مخالفت اکثریت افراد به اختصاص ۱۴ میلیارد دلار برای تامین کالاهای اساسی گفت: شنبه پیشرو (امروز) مجلس در این زمینه تشکیل جلسه میدهد.
ب) صنایع: وزارت اقتصاد مستنداتی در حوزه افق بانکداری آینده و مدلی همراه با اهداف و ملزومهای تدوین کرده که ظرف دو هفته آینده به بانکها ارایه میشود. در همین حال از بین بردن بنگاهداری بانکها یکی از مباحث جدی وزارت اقتصاد در دولت است و برنامه جامعی در این خصوص تهیه شده که به فرهاد دژپسند؛ وزیر اقتصاد نیاز به یک سری نیازمندیهای حقوقی و قانونی در این خصوص وجود دارد. همچنین طبق مصوبه مجلس بانکها موظف شدند فهرست حساب و اطلاعات همه تراکنشهای بانکی مودیان را ماهیانه در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار دهند. آنان همچنین با تصویب بندی، ساز و کاری را برای پرداخت بدهی شرکتهای دارویی هم تعیین کردند. در این میان اما وزارت بهداشت هم به دولت پیشنهاد کرده که یارانه روغن و شکر به سمت لبنیات، تخممرغ و منابع گوشتی برود.
ج) شرکتها: به گفته محمد آذری جهرمی؛ وزیر ارتباطات با توافق دوم رومینگ ملیِ دیتای دو اپراتور همراه اول و ایرانسل، ۳۸۰۰ کیلومتر جاده و بیش از ۵۵۰۰ روستای دیگر تحت پوشش ۳G و۴G قرار گرفتند که نقاط کور نیز در دسترس قرار بگیرند.
در رویداد دیگری گمرک چابهار با اعلام دپوی سه هزار کانتینر قطعات ایران خودرو و سایپا در منطقه آزاد چابهار اعلام کرد: به این دو خودروساز ۲۰ روز مهلت داده شده کانتینرهای خود را ترخیص کنند، در غیر اینصورت این کانتینرها متروکه اعلام خواهند شد.
به گفته وزیر دفاع ادغام بانکهای نظامی در یک بانک دولتی در چند روز آینده اعلام میشود. پیشتر رئیس جمهور و رئیس بانک مرکزی هم در این خصوص صحبتهایی را مبنی بر ادغام بانکها نظامی مطرح کرده بودند. در همین حال گروه مالی بانک مسکن در اطلاعیهای از برنامه فروش بلوک ۶۴٫۶ درصدی سهام شرکت مهندسی ساختمان و تاسیسات راهآهن خبر داد که قرار است به صورت عمده و نقد از طریق عرضه در بازار اول فرابورس ایران به فروش برسد. تاریخ عرضه ۱۷ فروردینماه سال آینده و قیمت پایه هر سهم هم ۸۱۰ تومان اعلام شده است. سرمایهگذاری مس سرچشمه هم در نظر دارد بیش از ۴۵ میلیون سهم معادل ۳٫۰۴ درصد بیمه سامان را به طور عمده و نقد از طریق عرضه در بازار اول فرابورس ایران و با قیمت هر سهم ۴۵۰ تومان به فروش برساند. تاریخ عرضه هم روز سهشنبه ۱۴ اسفندماه سالجاری تعیین شده است. همچنین غلامرضا سلیمانی امیری؛ مدیرعامل بیمه مرکزی از شرایط مناسب بیمه پارسیان برای ورود به بحث بیمههای اتکایی خبر داد.
روز چهارشنبه هفته گذشته در چهل و نهمین نشست خبری «یک دیدار، یک عرضه» که به مناسب بازگشایی نماد صندوق آسمان امید در فرابورس برگزار شد، مدیرعامل سبدگردان آسمان ضمن تاکید بر مزیت سرمایهگذاری در صندوقها، به تشریح وضعیت این صندوق سرمایهگذاری پرداخت.