در حالی به آخرین روز معاملاتی هفته وارد می‌شویم که روز گذشته تقابل سختی را در جبهه خرید و فروش سهام شاهد بودیم. جایی که رشد بیش از ۴۰۰۰ واحدی شاخص بورس با عرضه‌های سنگین به کمتر از ۱۴۰۰ واحد محدود شد. از یک سو ترس از بازگشت سهام به مدار نزولی، فروشندگان را با تلنگری فعال می‌کند و در سمت دیگر، امید به جریان پرقدرت پول‌های تازه‌وارد طمع سود بیشتر یا شاید وحشت از جاماندگی را تشدید می‌کند.
دنیای بورس: رشد شاخص کل بورس در معاملات دیروز در شرایطی رقم خورد که در پایان بیش از دو سوم نمادها آخرین معاملات خود را در محدوده منفی پشت سرگذاشتند. جدال سنگین عرضه و تقاضا معاملات خُرد بورس تهران را به رکورد بی‌سابقه ۳۰۰۰ میلیارد تومان رساند. به این ترتیب بار دیگر رقابت تحلیل‌ها به اوج خود رسید که تضاد محسوسی را به تصویر می‌کشند.
مسیر بعدی سهام به دو روایت: گروه اول که نسبت به آینده بورس بدبین هستند به دنبال بهانه‌هایی برای فروش یا امتناع از خرید هستند. از تحلیل‌گرانی که به نسبت‌های ارزشگذاری تاریخی استناد کرده و معتقدند بازار حبابی شده است تا بورس‌بازانی که با ساده‌سازی معادلات به آغاز اصلاح سهام در سال گذشته دقیقا از ۹ مهر اشاره می‌کنند. حامیان این روایت هراس جدی از بازگشت بورس به مسیر نزولی دارند و با هر نشانه کاهشی سراسیمه در نقش فروشنده قرار می‌گیرند. به طوری که مشاهده شد دیروز با وجود پایداری چندساعته صف‌های خرید در نیمه ابتدایی معاملات، فروش جدی صورت نگرفت، اما به محض عرضه صف‌ها، هجوم فروشندگان قیمت‌ها را بعضا تا صف فروش کشاند.
دسته دوم اما ورود پول‌های تازه را قدرتمندتر از هر عاملی می‌دانند و در طمع کسب سودهای بیشتر به خرید خود ادامه می‌دهند. این گروه با استناد به رفتار بیش از یک سال اخیر سهام، چرخش‌های این‌چنینی را گذرا می‌دانند. زیرا در این مدت، هر عقب‌گردی با رشد قیمت‌ها به سطوحی بالاتر همراه شده که بسیاری از بورس‌بازان در حسرت سودهای بربادرفته گذاشته است. بنابراین، روایت دوم تاکید می‌کند همچنان پتانسیل‌های صعود سهام پابرجاست و با ارائه تارگت‌های جدید برای قله شاخص بورس، این منفی‌ها را فرصتی برای خرید می‌دانند.
اما برنده کدام است؟ پیش‌بینی نتیجه این کشمکش بسیار دشوار است، اما به طور قطع توجه به ارزش معاملات و اخبار غیراقتصادی نقش تعیین‌کننده‌ای خواهند داشت. در صورت حفظ سطوح معاملاتی فعلی، رشد قیمت‌ها ناگزیر خواهد بود و رویدادهای مثبت غیراقتصادی می‌تواند چاشنی تازه‌ای برای طرفداران روایت دوم باشد.
ترافیک سیگنال‌های سیاسی: روز گذشته به طور دومینویی خبرهای امیدبخشی از فضای سیاسی به گوش می‌رسید. لاریجانی، رئیس مجلس کشورمان از «باز بودن درها برای مذاکره» پاسخ مثبتی به رویکرد بن‌سلمان مبنی بر تلاش برای راه حل غیرنظامی داد. همچنین، رسانه میدل‌ایست آی از موافقت شاه سعودی در مورد میانجیگری عراق برای دیدار با ایران خبر داد. شب گذشته نیز، نشریه پلیتیکو به نقل از منابع فرانسوی از یک سند چهاربندی سخن گفت که می‌تواند آمریکا و ایران را در قالب ۱+۵ به پای میز مذاکره برگرداند. امری که پیشتر، رئیس جمهور کشورمان نیز اشاراتی به آن داشت و گفته بود امروز بیشتر درباره‌اش توضیح می‌دهد. باید دید ادامه فضای سیاسی و واکنش بورس‌بازان به این وضعیت چگونه خواهد بود.
اکتبر پراسترس بازار جهانی: به طور تاریخی اکتبر پرنوسان‌ترین ماه بازارهای جهانی سهام در ۳۰ سال گذشته محسوب می‌شود و امسال نیز طبق پیش‌بینی گلدمن‌ساکس این تلاطم به اوج خود خواهد رسید. شروع ریزشی بازارها در معاملات شب گذشته این پیش‌بینی را به حقیقت نزدیک کرد. شاید اصلی‌ترین دلیل افت شب گذشته را آمار مربوط به شاخص مدیران خرید کارخانه‌ای آمریکا موسوم به ISM دانست که ضعیف‌ترین رقم در یک دهه گذشته بود. این امر نه تنها باعث ریزش قیمت فلزات و بازارهای سهام شد، بلکه طلا را به عنوان یک دارایی امن به مدار صعودی بازگرداند. هم‌زمان انتظار بازار برای کاهش نرخ بهره از سوی فدرال رزرو در این ماه به ۶۵ درصد افزایش یافت.
در سوی دیگر، گرچه مذاکرات صلح تجاری از ۱۰ اکتبر آغاز می‌شود، اخبار نشان‌دهنده تشدید تنش‌ها میان چین و آمریکاست؛ به طوری که روز جمعه برخی منابع از احتمال محدود شدن سرمایه‌گذاری صندوق‌های آمریکایی در سهام شرکت‌های چینی خبر دادند، هرچند کاخ سفید این ادعا را تکذیب کرد. به هر حال مساله جنگ تجاری یک عدم قطعیت مهم در ادامه ماه محسوب خواهد شد. به این مساله داغ شدن بحث استیضاح ترامپ از سوی دموکرات‌ها نیز اضافه شده است که می‌تواند وضعیت متلاطم بازارها را تشدید کند. جالب توجه است که دو مورد از بزرگ‌ترین ریزش‌های تاریخی بورس آمریکا یکی در سال ۱۹۲۹ (رکود بزرگ) و دیگری در سال ۱۹۸۷ در همین ماه اکتبر رخ داده است.
- رویدادهای خبری از نگاه «دنیای بورس»
الف) کلان: در رویدادهای کلان، ارتش چین روز سه‌شنبه ۹ مهرماه به مناسبت هفتادمین سالگرد تاسیس دولت جمهوری خلق چین یک رژه نظامی در پکن برگزار کرد که در آن جدیدترین تسلیحات نظامی خود را هم به نمایش درآورد. «مایکل مارتینا» در گزارش اول اکتبر در رویترز نوشت که اول اکتبر به مناسبت تاسیس جمهوری خلق چین موشک‌های مافوق صوتی به نمایش درآمد که به گفته متخصصان، مواجهه آمریکا با این موشک‌ها دشوار است. در رویداد دیگری نخست وزیر ژاپن عنوان کرد: کره شمالی امروز ۲ موشک بالستیک شلیک کرد. به گفته وی این اقدام نقض تصمیمات سازمان ملل است.
دیروز همچنین علی لاریجانی، رئیس مجلس، در گفتوگو با «الجزیره» با اشاره به سخنان اخیر ولیعهد عربستان، از موضع محمد بن سلمان برای «حل مساله از راه گفتوگو با تهران» استقبال کرد و گفت: «درهای ایران به روی سعودی‌ها باز است.» لاریجانی تاکید کرد که گفت‌وگوی ایران با عربستان «بسیاری از مشکلات منطقه را حل خواهد کرد.» او همچنین به انصار‌اله یمن توصیه کرد که هرگونه آتش‌بس را بپذیرند. رئیس‌مجلس در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به موضوع مذاکره با آمریکا گفت: «مذاکره با واشنگتن حرام نیست؛ اما ابتدا باید تحریم‌ها برداشته شود.» همچنین پایگاه «میدل ایست آی» نوشت، عربستان سعودی به عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر عراق به‌منظور هماهنگی دیدار با مقامات ایران چراغ سبز نشان داده است. در همین حال روزنامه الاخبار لبنان، اسنادی را منتشر کرد که از طرح عربستان سعودی برای همکاری با آمریکا علیه ایران پرده بر می‌دارد.
در خبر دیگری، حسن روحانی، رئیس جمهور ایران در اجلاس سران اتحادیه اقتصادی اوراسیا تاکید کرد: جامعه بین‌الملل با اتخاذ تصمیمی قاطع با رویکرد یکجانبه گرایانه امریکا مقابله کند. رئیس جمهور که به منظور شرکت در اجلاس سران اتحادیه اقتصادی اوراسیا به ارمنستان سفر کرده بود، دیشب وارد تهران شد. در همین حال نشریه پالیتیکو مدعی شد، روسای جمهور ایران و امریکا بر سر طرحی ۴ بندی به عنوان مبنایی برای دیدار با یکدیگر در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل توافق کرده‌اند اما دیدار سرانجام محقق نشده است. عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران هم در گفت‌وگویی تصریح کرد: همکارى ایران و کشورهاى ٤+١ باید منجر به فروپاشى دیوار تحریم‌ها و یکجانبه گرایى شود که همچون سلاحى علیه کشورهاى مستقل بکار گرفته مى‌شود. همچنین لولوه راشد الخطر، سخنگوی وزارت خارجه قطر عنوان کرد: در صورتی که طرف‌ها بخواهند در چنین فرایندی برای کاستن از تنش‌ها وارد شوند ما آمادگی داریم هر گونه فرایند را در این باره تسهیل کنیم. در رویداد دیگری سازمان ملی رادیو تلویزیون ژاپن اعلام کرد: وزارت خارجه ایران از پیشنهاد دولت ژاپن برای خرید نفت ایران خبر داد. براساس این طرح، ژاپن بر اساس حجم خرید نفتی خود، خط اعتباری به ایران ارائه داده است.در همین حال بیژن زنگنه، وزیر نفت برای شرکت در نشست مجمع کشورهای صادر کننده گاز، اجلاس بین المللی هفته انرژی روسیه بامداد امروز از طریق فرودگاه شرمتیوا در شمال غربی مسکو وارد روسیه شد.
ب) صنایع: عباس قبادی، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به افزایش ۴۰ درصدی قیمت پایه فرآورده‌های نفتی توسط انجمن کارفرمایی صنعت پالایش نفت از محاسبه قیمت پایه این محصول‌ها در بورس کالا به نرخ تیرماه تا اطلاع ثانوی خبر داد. همچنین خداداد غریب‌پور، رئیس هیات عامل ایمیدرو از تصمیم گیری دوباره درباره وضع عوارض صادرات برخی از مواد معدنی در جلسه با معاون وزیر صنعت خبر داد.
در رویداد دیگری آمارهای بانک مرکزی از افزایش ۲۶.۶ و ۲۰.۷ درصدی مانده سپرده‌ها و تسهیلات بانکی در پایان خرداد سال جاری نسبت به مقطع مشابه سال گذشته حکایت دارد.
ج) شرکت‌ها: بانک ملت به همراه ۳ شرکت بورسی پشمبافی توس، پمپ‌سازی ایران و فولاد آلیاژی ایران جزییات افزایش سرمایه خود را اعلام کردند.در همین حال پخش البرز و عمران و سازندگی قزوین برای تصمیم گیری درخصوص افزایش سرمایه ۱۵۰ و ۵۸ درصدی و دو سهم برای تصویب صورت‌های مالی از زمان برگزاری مجمع فوق العاده و سالانه خبر دادند.
ایران خودرو در راستای تنظیم قیمت خودروها در بازار، طرح فروش اعتباری ۳ محصول پرطرفدار را از ساعت ۱۱ صبح امروز با موعد تحویل ۳۰ روزه آغاز می‌کند. در همین حال براساس توافق‌های به عمل آمده قرار است تولید کوئیک اتوماتیک سایپا به پارس خودرو محول شود. در حال حاضر تولید این خودرو در مرحله مقدماتی است و احتمالا ۳ تا ۴ ماه آینده رسما تولید این محصول با نام «کوئیک کراس» در پارس خودرو آغاز می‌شود. هنوز اطلاعات چندانی از جزئیات این محصول منتشر نشده اما به نظر می‌رسد با اعمال تغییرات ظاهری در این خودرو با استقبال مثبت خریداران روبه رو شود.
