در ادامه رشدهای بازار سهام که پیشتر به تبعیت از افزایش قیمت فلزات اساسی در بازارهای جهانی مشاهده شد، شاخص بورس تهران روز گذشته با رشد ۲۸۱ واحدی (معادل ۰٫۳۴ درصد) به سطح ۸۳ هزار و ۷۳۳ واحد رسید. این در حالی بود که شاخص کل هم‌وزن ۰٫۱۲ درصد افت نشان داد. به عبارت ساده‌تر، روز گذشته این نمادهای شاخص‌ساز بودند که بیشتر مورد توجه فعالان بازار قرار گرفتند.
در ادامه رشدهای بازار سهام که پیشتر به تبعیت از افزایش قیمت فلزات اساسی در بازارهای جهانی مشاهده شد، شاخص بورس تهران روز گذشته با رشد ۲۸۱ واحدی (معادل ۰٫۳۴ درصد) به سطح ۸۳ هزار و ۷۳۳ واحد رسید. این در حالی بود که شاخص کل هم‌وزن ۰٫۱۲ درصد افت نشان داد. به عبارت ساده‌تر، روز گذشته این نمادهای شاخص‌ساز بودند که بیشتر مورد توجه فعالان بازار قرار گرفتند. ضمنا باید توجه داشت که با وجود تداوم سیگنال‌های مثبت بازارهای جهانی، ارزش معاملات روزانه بورس تهران در محدوده مبالغ کمتر از ۱۰۰ میلیارد تومان نوسان می‌کند. روز گذشته ارزش معاملات خرد سهام و حق تقدم در نمادهای عادی تقریبا ۹۳ میلیارد تومان بود.
ردپای تسویه اعتبارات
همانطور که در گزارش‌های پیشین اشاره شده بود، بورس تهران آمادگی این موضوع را دارد که شهریورماهی متفاوت با آنچه به طور سنتی در بورس تهران تجربه می‌شود، رقم بزند. آمار معاملات در شهریور ماه هر سال نشان از آن دارد که به دلیل تقرب به فصل تسویه اعتبارات، عموما در این ماه عملکردی ضعیف‌تر از سایر ماه‌های سال دارد. در این ماه عرضه و تقاضای سهام هم به طور واقعی و هم به روانی تحت تأثیر تسویه اعتبارات کارگزاری‌هایی قرار می‌گیرد که سال مالی منتهی به ۳۱ شهریور ماه دارند.
از یک طرف عرضه سهام به دلیل تسویه بخشی از اعتبارات میان‌مدت افزایش می‌یابد و از طرف دیگر تقاضای سهام به دلیل انتظارات ضعیف قیمتی و همچنین کاهش خریدهای اعتباری افت می‌کند. در شهریور ماه سال جاری اما به نظر می‌رسید که به دلیل رشد قیمت فلزات اساسی در بازارهای جهانی و همچنین وجود محرک‌های قدرتمند، شهریور ماه متفاوتی نسبت به سال‌های گذشته رقم می‌خورد.
این در حالی است که ارزش نازل معاملات سهام در برهه فعلی، با وجود تمام محرک‌های جذاب بازار سهام از جمله کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی، روندهای پرقدرت قیمت‌های جهانی و همچنین انتظارات مثبت از شروع کار کابینه دولت دوازدهم، می‌تواند نشان‌دهنده اثرگذاری فصل تسویه اعتبارات در روند معاملات سهام باشد. به عبارت ساده‌تر اگرچه ارزش معاملات سهام در شهریور ماه جاری هنوز افت محسوسی را تجربه نکرده است، اما به نظر می‌رسد این سطح از معاملات شایسته وضع فعلی بورس نباشد. در چنین فضایی، به ویژه با توجه به رشدهای اخیر بازار سهام، هر خبر منفی که درباره بورس منتشر شود، می‌تواند به منزله یک شوک منفی تلقی شود.
هشدار در بازارهای جهانی
در هفته‌های اخیر بازار جهانی فلزات اساسی محدوده‌هایی را تجربه کرد که چندی پیش حتی تصور آن برای تحلیل‌گران بازار سهام تهران دشوار بود. قیمت هر تن مس به محدوده ۷۰۰۰ دلاری رسید و فلز روی نیز تا محدوده ۳۳۰۰ دلاری پیشروی کرد. همین موضوع بود که باعث شد نمادهای فلزی و معدنی یکه‌تاز بازار سهام شوند. حالا اما با توجه به رشدهای شدید قیمت‌های جهانی، هشدارهایی درباره مبنای سفته‌بازانه این رشدها به گوش می‌خورد. روز گذشته بانک گلدمن ساکس با انتشار تحلیلی، قیمت مس را ۱۰ درصد بالاتر از قیمت‌های مس عنوان کرد (هشدار گلدمن ساکس برای بازار مس).
روز گذشته نیز قیمت در بازارهای مس و روی تا حدودی تعدیل شد. مس تا کانال ۶ هزار و ۸۰۰ دلاری عقب‌نشینی کرد و فلز روی نیز در محدوده کانال ۳ هزار و ۱۰۰ دلاری قرار گرفت. صبح امروز قیمت‌های جهانی دوباره دوباره میل به صعود نشان داد و رشد قیمتی در بازارهای مس و روی قابل ملاحظه بود. با این این وجود هنوز این قیمت‌ها هنوز به سقف‌های قبلی خود نرسیده‌اند.
با وجود آنکه قیمت‌های جهانی هنوز انحراف قابل توجهی نسبت به قیمت‌ها در بودجه شرکت‌های فلزی و معدنی دارد، اما اصلاح در بازارهای جهانی (حتی در میزان محدود) می‌تواند انتظارات قیمتی در نمادهای فلزی و معدنی و تحت تأثیر قرار دهد. با توجه به رشدهای قابل توجه در نمادهای فلزی و معدنی طی هفته‌های اخیر، پتانسیل بالایی برای شناسایی سود وجود دارد.
به نظر می‌رسد که امروز نیز که آخرین روز کاری بورس تهران در هفته جاری است، فعالان بازار سهام میل کمتری برای خرید سهام فلزی و معدنی نشان دهند تا ریسک نوسان قیمت‌های جهانی در روزهای تعطیل بورس را تقبل نکنند. در این باره گزارش (موانع همسویی فولاد داخلی با جهانی) را از دست ندهید.
گروه جایگزین یا «صبر و مشاهده»؟
همانطور که اشاره شد احتمال افزایش عرضه در نمادهای فلزی و معدنی که در هفته‌های اخیر بخش قابل توجهی از نقدینگی بازار را به به خود جذب کرده‌اند، قابل توجه است. با فرض آنکه این سناریو محقق شود و قیمت‌های جهانی نیز در هفته‌های آتی روندی نزولی به خود بگیرند، نقدینگی خارج شده از گروه‌های فلزی و معدنی و مقصدیابی آن برای بازار سهام حائز اهمیت خواهد بود.
رشد گروه‌های معدنی و فلزی در هفته‌های اخیر اگرچه مبنای بنیادین قابل توجهی داشت، اما با توجه به کمبود نقدینگی در بازار سهام، باعث افت قیمت در سایر گروه‌های بورسی و فرابورسی شد. حال اگر نقدینگی از این گروه خارج شود، هر گروهی از جمله پالایشگاه‌ها (با توجه به سودآوری فعلی این گروه)، خودرو و ساخت قطعات (با توجه به رسیدن به کف‌های تکنیکال) و سایر گروه‌ها با ارزش بازار کم (با توجه به شناور پایین) می‌توانند مورد توجه قرار بگیرند.
در این زمینه احتمال مطرح نشدن گروه جایگزین نیز وجود دارد. نباید فراموش کرد که بورس در آستانه فصل تسویه اعتبارات قرار دارد. در این صورت و با فرض کاهش تقاضا در نمادهای فلزی و معدنی، این امکان وجود دارد که خرد جمعی بازار سهام تصمیم به صبر و مشاهده بگیرد تا در زمان مناسب در قیمت‌های مناسب ورود نقدینگی صورت بگیرد.
خودرویی‌ها همچنان در کف تکنیکال
با بازگشایی و افت قابل توجه قیمت در نماد «خساپا» طی هفته جاری، می‌توان ادعا کرد که تکلیف خودرویی‌ها روشن شده است. همانطور که اشاره شد، امروز احتمال توجه بازار به نمادهای غیر فلزی و معدنی بالاست و با توجه به قرار گرفتن خودرویی‌ها در سطوح حمایتی، این گروه می‌تواند مقصد احتمالی نقدینگی باشد. روز گذشته نمادهای پالایشی نیز به عنوان یک گروه پرپتانسیل مورد توجه بازار قرار گرفت که با تشدید عرضه در ساعات پایانی معاملات، تا حدودی سرکوب شد. به نظر می‌رسد به دلیل توقف‌های مکرر نمادهای پالایشی در گذشته نه چندان دور، بازار هنوز با احتیاط به سمت نمادهای پالایشی می‌رود.
اولین مرحله عرضه «سخاب»
نکته دیگری که برای بازار امروز می‌تواند دارای اهمیت باشد، عرضه سخاب۵ با سررسید ۲۴ بهمن‌ماه سال جاری است. پس از حاشیه‌های فراوانی که برای این اوراق ایجاد شد، سرانجام امروز با اولین عرضه «سخاب» تکلیف سود بالای بدون ریسک این اوراق مشخص خواهد شد. با توجه به کاهش نرخ بهره رسمی در بازار پول، محدوده کشف قیمت این اوراق برای بازار سهام مهم خواهد بود. گفتنی است که سخاب۳ نیز یکشنبه هفته آینده برای اولین بار عرضه خواهد شد.
عرضه‌های اولیه
فرابورس از ابتدای سال جاری تا کنون دو عرضه اولیه متفاوت داشته است. اولی «اوان» که هنوز دارای صف خرید قابل توجه و دومی «گکوثر» که در روز دوم عرضه، شاهد ریزش صف خرید بود. اگرچه پس از ریزش صف خرید «گکوثر» دوباره شاهد تشکیل صف خرید بودیم، اما این صف خرید به نظر شکننده می‌آید. به نظر می‌رسد که «گکوثر» در محدوده گرانی به بازار عرضه شد و اقبال بازار برای خرید در این نماد کمتر متصور است. «اوان» نیز اگرچه در قیمت جذابی عرضه شد، اما رشد قیمت آن ظاهرا تنها به دلیل تخصیص سهمیه ناچیز برای هر کد معاملاتی رخ داد. رفته‌رفته به نظر می‌رسد که معاملات در این نماد نیز پس از رشد بیش از ۱۵۰ درصدی در حال متعادل شدن است. (واکاوی رشد «اوان» در یک ماه)
