بورس تهران هفته‌ای عجیب و غیرمنتظره را پشت سر گذاشت. قطع شدن دسترسی‌های اطلاعاتی و ارتباطی شکل جدیدی از ریسک‌های حاکم بر بازار را نمایان کرد و از سوی دیگر از وابستگی هر چه بیشتر بورس به این بستر اطلاعاتی پرده برداشت. با این وجود اتصال دوباره دسترسی‌های اینترنتی، در آستانه اوج‌گیری انتشار گزارش‌های ماهانه در نوع خود اتفاقی مساعد است.
دنیای بورس: از روز گذشته میزان دسترسی‌ها به شبکه اینترنت جهانی به طرز محسوسی افزایش یافته و این مساله بار دیگر نقش فعالان و بازیگران بازار سهام را، چه در جریان دادوستدها و چه در جریان چرخش اطلاعات، بیشتر کرد. انتظار برای بازگشت به شرایط معمول و برقراری دسترسی‌های حداقلی سبب شد تا فعالان حقیقی بازار بار دیگر نقش فعال‌تری در جریان دادوستدهای دیروز داشته باشند و ارزش معاملات نسبت به هفته گذشته نیز شاهد رشد نسبی باشد.
در هفته گذشته چه اتفاق‌هایی افتاد؟
از جمله خوش‌اقبالی‌های بازیگران سهام در هفته گذشته، عدم رخداد حادثه‌ای فوق‌العاده در بازارهای جهانی و همچنین در جبهه سیاست‌گذاری‌ها (در برهه قطعی اینترنت) بود. به علاوه آن که جریان‌های اطلاعاتی بورسی نیز در حالت کمینه‌ای قرار داشت و بدین ترتیب بازیگران سهام نکته خاصی را از دست ندادند.
لازم به یادآوری است بزرگترین فاکتورهایی که در دوران فعلی، بورس‌بازان انتظار آن را می‌کشند رونمایی از طرح بودجه دولت برای سال آتی، نحوه پیشروی مذاکرات تجاری چین و آمریکا و تاثیر آن بر بازار جهانی و همچنین گزارش‌ها و اخبار مرتبط با شرکت‌هاست.
افزایش پیچیدگی‌ها بودجه‌ای
در رابطه با بودجه دولت ابهامات بسیار مهمی وجود دارد. به خصوص که افزایش ناگهانی قیمت بنزین و واکنش مردم به این مساله سبب می‌شود تا سایر سیاست‌گذاری‌ها با نیم‌نگاهی به انتظارات عمومی انجام شود. بنابراین به نظر میرسد هر گونه اظهارنظری پیش از ارائه جزئیات بودجه می‌تواند باعث سردرگمی معامله‌گران شود.
پیش از این انتظار برای حذف نرخ ۴۲۰۰ تومانی ارز و همین‌طور تغییر در نرخ سایر حامل‌های انرژی افزایش یافته بود. با این حال اظهارنظر اخیر مسئولان دولتی، در رابطه با عدم افزایش قیمت باقی محصولات، تردیدها نسبت به این سیاست‌گذاری‌ها را تشدید کرده است.
بازگشت دوباره بازارهای جهانی به فاز اغما
در رابطه با بازار جهانی و قیمت کالاهای پایه، باید به این موضوع اشاره کرد که مقامات دو کشور چین و آمریکا هنوز به مبانی لازم برای امضای توافق فاز اول نرسیده‌اند. به علاوه آن که با جدی‌تر شدن موضوع استیضاح دونالد ترامپ در کنگره نمایندگان امریکا، چینی‌ها علنا اعلام کرده‌اند که ترجیح می‌دهند منتظر نتایج این پروسه بمانند و بعد از آن تصمیمات بعدی را اتخاذ کنند. این موضع چینی‌ها نیز از آن‌جا ناشی می‌شود که دونالد ترامپ حاضر نشد به آن‌ها تضمینی بابت لغو تعرفه‌های آتی ( که قرار است از میانه دسامبر عملی شوند) نداده است. به این ترتیب بازار جهانی نیز عموما هفته گذشته را در فاز انتظار و تحت فشار سپری کرد. در میان فلزات رنگی مصرفی، سرب و روی بیشترین میزان افت هفتگی قیمت را تجربه کردند (حدود ۴ درصد) و در مقابل نفت، مس و فولاد توانستند سطوح قیمتی پیشین را حفظ کنند.
«کدال»؛ هفته گذشته و آن‌چه در پیش است
در رابطه با جریان اطلاعاتی شرکت‌های بورسی نیز با توجه به قرارگیری در روزهای پایانی آبان‌ماه، عمده گزارش‌های منتشره به صورت‌های مالی حسابرسی‌شده شرکت‌ها تعلق داشت و جز در چندین مورد محدود داده جدیدی منتشر نشد. در رابطه با اطلاعات جدید می‌توان به در دستور کار قرار گرفتن افزایش سرمایه «خصدرا» از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها و اطلاعاتی از این دست اشاره کرد.
با این وجود آن چه در روزهای اخیر پیش روی بازار سهام قرار دارد از اهمیت بیشتری برخوردار است. همان‌گونه که اشاره شد مهم‌ترین خبری که بورس تهران انتظار آن را می‌کشد انتشار جزئیات بودجه پیشنهادی دولت برای سال آینده تا میانه آذر است. از سوی دیگر طی روزهای جاری گزارش عملکرد ماهانه بنگاه‌های بورسی در آبان بر روی کدال قرار خواهد گرفت. «دنیای بورس» خلاصه گزارش‌های مهمی را که در زمان بازار منتشر می‌شوند در سریع‌ترین زمان ممکن در کانال تلگرامی خود منتشر می‌کند.
رویدادهای خبری از نگاه «دنیای بورس»
الف) کلان: وزیر خارجه بحرین درحالی با نظرات مداخله جویانه نسبت به حضور ایران در منطقه انتقاد کرده که همچنین گفته برای همکاری با تهران همچنان بی اعتماد است. در کنفرانس منامه البته وزیر مشاوره در امور خارجه عربستان نیز گفته که عربستان مخالف گفت و گو با تهران نیست اما باید موضوع بازدارندگی هم لحاظ شود. همچنین در دیگر رویدادها اعلام شده نشست بعدی مذاکرات سوری آستانه ۱۰ و ۱۱ ماه دسامبر (۱۹ و ۲۰ آذر ماه) برگزار می‌شود. سیزدهمین دور مذاکرات حل و فصل بحران سوریه موسوم به آستانه روزهای دهم و یازدهم مرداد ماه در نورسلطان پایتخت قزاقستان برگزار شد.
در خبرهای مربوط به بازار، اعلام شده که همه کارگزاران بورس ملزم شدند که سرور سامانه های معاملات برخط در داخل کشور باشد. در احمد سحرخیز، رئیس مرکز نظارت بر امنیت اطلاعات سازمان بورس گفته است بر این مبنا قطع اینترنت هیچ تاثیری در معاملات آنلاین بورس ندارد. در رویداد دیگر بورسی هم دیروز علی صحرایی، مدیرعامل بورس تهران خبر داد که مالیات از سود حاصل از فروش سهام دریافت نخواهد شد و به نظر میرسد این تصمیم فعلا تا پایان امسال خواهد بود.
در دیگر سو، مذاکرات بانک مرکزی با سازمان بورس بر سر افزایش سرمایه فعلا به نتیجه نرسیده است. به باور حسن امیری، معاون نظارت بر بورس ها و ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار به دلیل تداوم انتظارات و حاصل نشدن نتیجه، فعلا بخشنامه ای در این باره صادر نشده است.
ب) صنایع: موضوع کوچک سازی دولت برای افزایش بهره وری همچنان از سوی منتقدان و اقتصاددانان مورد توجه است. فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد اما معتقد است دولت از هر طرف با مانع روبه روست. همچنین درحالی که منتقدان معتقدند در ماه های پایانی سال بودجه کشور نباید نقدینگی فشار بیش تری بر جامعه وارد آورد که اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور از همین حالا تاکید دارد دستگاه های دولتی باید با بستن کمربندهایشان هزینه خود را کاهش دهند. این در حالی است که گزارش سیاست گذاران نشان از ذخایر مناسب کالاهای استراتژیک و ذخایر ارزی دارد. محمد نهاوندیان، معاون اقتصادی رییس جمهوری با تایید این گزارش معتقد است عمده نیازهای امروز کشور با ارز حاصل از صادرات تامین می‌شود. درحالی که سیاست گذار پولی تاکید دارد نباید در خصوص ذخایر ارزی کشور نگران بود اما برخی ناظران نسبت به اشتباه سیاست گذار هشدار می دهند. عبدالناصر همتی اما معتقد است که کارشناسان چون وضعیت بانک مرکزی را نمی دانند، به همین دلیل تحلیل اشتباه دارند
ج) شرکت ها: سایپایدک اعلام کرد قیمت قطعات یدکی خود را افزایش نمی دهد. شایعه مزبور پس از آن مطرح شد که با توجه به نوسانات بازارها بسیاری از قیمت ها در آستانه تغییر جدیدی هستند. در این میان اما سایپا حمایت از مصرف کنندگان را دلیل گران نکردن قطعات یدکی خود می داند. در رویداد دیگری ایران ارقام اعلام کرده، افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها را در دستور کار قرار داده است.
همچنین در خصوص اختلاف نظر در تفسیر مصوبه ستاد تدابیر ویژه اقتصادی مربوط به تعیین نرخ گاز خوراک برای دوره ۲۱ فروردین الی ۲۳ آذرماه سال ۱۳۹۲ که موجب اعتراض شرکت پتروشیمی شیراز به صورتحساب های ارسالی شرکت گاز استان فارس برای دوره مزبور گردیده بود و آثار ریالی آن نیز در دفاتر شرکت ثبت نشده بود، پس از پیگیری های حقوقی و تجدید نظر خواهی در دیوان عدالت اداری، رای به نفع پتروشیمی شیراز صادر و قطعی شده است. پتروشیمی شیراز اعلام کرده لذا شناسایی هر گونه ذخیره ای در حسابهای شرکت از این بابت موضوعیت نخواهد داشت.
مدیرعامل هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس در بازدید از غرفه روزنامه دنیای اقتصاد در حاشیه نمایشگاه کیش‌اینوکس۲۰۱۹ به تشریح عملکرد شرکت پرداخت و عرضه سهام سه شرکت زیرمجموعه «فارس» را تا پایان سال جاری قطعی دانست. به گفته جعفر ربیعی امسال سهام شرکت‌های آریاساسول ، پتروشیمی ارومیه و پتروشیمی تندگویان در بورس تهران عرضه خواهد شد. همچنین شرکت پتروشیمیایی دلفین در نظر دارد تعداد ۲۱٫۱ میلیون سهم معادل ۱٫۵۲ درصد از سهام پتروشیمی ممسنی را به طور عمد و نقد در بازار پایه فرابورس ایران با قیمت هر سهم ۲۵۲ تومان در روز شنبه هفته آینده، ۹ آذرماه به فروش برساند. عرضه عمده سهام غیرمدیریتی شرکت کارخانه‌های صنعتی آزمایش در نماد «لازما» در قالب بلوک ۴٫۵ درصدی با قیمت ۷۶۵٫۳ تومان چهارشنبه هفته جاری، ششم آذرماه صورت می گیرد. همچنین قرار است سه عرضه عمده سهام غیرمدیریتی شرکت کشت و صنعت تجارت آداک، سایپا دیزل و پشم‌بافی توس در تابلوی زرد بازار پایه فرابورس در هفته نخست آذرماه صورت گیرد.
در خبر دیگری، مخابرات ایران از اضافه شدن ۱۰ روز به مدت اعتبار قرارداد همه مشترکان خبر داد. به گفته مجید صدری، مدیرعامل همچنین مانده اف يو پي قطعي اينترنت به ماه جاري انتقال داده شد.
