قیمت جدید خودرو اعلام شد. بعد از آن هم به دلایلی وزیر صمت از کار برکنار شد. ماجرای اختلافات چیست و چگونه شد که رضا رحمانی از کار برکنار شد
دنیای بورس | با تمام شدن راند پایانی تعیین قیمت خودرو که امروز با ابلاغیه شورای رقابت نهایی شد، در تازه ترین رویداد بعد از آن، وزیر صمت برکنار شد و قائم مقام او به جایش سرپرستی وزارت را بر عهده گرفت. اگرچه دلایل برکناری رضا رحمانی توسط رئیس جمهور اعلام نشده اما به نظر ماجرای ساماندهی بازار خودرو و آشفتگی بازار، مهمترین دلیل برکناری باشد. اگرچه برخی دلایل دیگری هم برای برکناری همچون ایجاد وزارت بازرگانی مطرح شده که در ابتدا شاید چندان جدی نمی‌نمود اما با نامه افشاگرایانه رضا رحمانی و اظهار برخی از نمایندگان، این موضوع عامل اصلی اختلاف رضا رحمانی با محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس جمهوری بوده است.
واکنش دفتر رئیس‌جمهور به نامه رحمانی
در پی انتشار نامه رضا رحمانی به حسن روحانی و اعلام نکاتی درباره دلایل پشت پرده برکناری ، روابط عمومی دفتر رئیس‌جمهور با صدور بیانیه ایی اعلام کرد : پیرو انتشار این نامه و طرح برخی ادعاهای خلاف واقع در خصوص رئیس‌دفتر رئیس‌جمهور که به منظور گمراه‌سازی و تشویش اذهان عمومی بیان شده، نکات ذیل را به استحضار ملت شریف ایران می‌رساند:
یک : به هیچ وجه از جناب آقای رحمانی خواسته نشده از لایحه دولت حمایت کنند، بلکه تاکید شده از فعالیت‌ها و رایزنی‌های فشرده سه نفر از نزدیکان – که در صورت لزوم نام آنها اعلام خواهد شد – در مجلس و رسانه‌ها علیه لایحه دولت، ممانعت بعمل آورند. همچنین از طرف رئیس‌جمهور به ایشان گوشزد شد که تداوم این روند تخلف است و قطعا با این تخلف برخورد خواهد شد.
دو : برخلاف آنچه ادعا شده از ایشان خواسته نشده استعفا دهند بلکه تصمیم رئیس‌جمهور برای جایگزینی به ایشان اطلاع‌رسانی و از وی درباره نحوه اعلام این خبر استمزاج شد که درخواست ملاقات حضوری داشتند و نهایتا نامه مذکور را منتشر کردند.
دلایل تصمیم رئیس‌جمهور به تغییر در وزارت صنعت نه فقط منحصر به تلاش وزیر سابق برای رد لایحه دولت در مجلس که مربوط به موارد متعدد دیگری نیز بود که افکار عمومی ، فعالان اقتصادی، صاحبان کسب و کار و تجارت به خوبی از آن آگاهند.
ضمنا این تصمیم اگرچه به دلیل برآورده نشدن انتظارات رئیس‌جمهور اتخاذ شده اما نافی تلاش های مجموعه همکاران وزارتخانه صنعت طی ماه های گذشته در مقابله با تحریم‌ها و همیاری در مبارزه با کرونا نیست و دولت قدردان این تلاش ها است.
اختلافات دیگر با وزارتخانه
دیگر اختلافات هم به همان روز جمعه برمیگردد که رئیس جمهور در تلفنی به رضا رحمانی تاکید کرده بود وزیر هر چه سریع تر به آشفتگی بازار خاتمه دهد. روز گذشته هم رضا رحمانی در التیماتوم به خودروسازان به آن ها تاکید کرده بود خودشان باید عامل آشفتگی بازار را معرفی کرده بودند و به شورای رقابت، سناد تنظیم بازار و سازمان حمایت هم سپرده بود که هر سه در هماهنگی با هم قیمت ها را تعیین کنند.
سردرگمی در مساله تعیین قیمت خودرو در زمانه رضا رحمانی از همان اوایل که بحث فرمول آن مطرح بود در چند سال اخیر همواره محل مناقشه بوده و همین مساله در آشفتگی بازار خودرو در دو سال اخیر تاثیرگذار بوده، هر چند که عوامل سیستماتیک هم در دامن زدن به التهابات بسیار نقش داشته است. با این وصف، بالاخره همین حاشیه ها پیرامون قیمت خودرو، دامن وزیر صمت را گرفت و با توجه به تداوم این آشفتگی که بیشتر ناشی از سردرگمی مقام سیاستگذار و ناظر بود، انتظار میرفت رضا رحمانی از کار برکنار شود. حالا باید در انتظار نشست که قائم مقام او که بیشتر در کسوت مدیران صنعتی و معدنی فعالیت کرده میتواند درک درستی از بازار داشته باشد.
وزیر صنعت، معدن و تجارت برکنار شد، روحانی سرپرست معرفی کرد. با اعلام افزایش قیمت خودروها توسط شورای رقابت، به نظر میرسد موضوع ساماندهی بازار خودرو پاشنه آشیل رضا رحمانی شد. حالا با رفتن رضا رحمانی، حسین مدرس خیابانی، قائم مقام او سرپرستی و سکانداری وزارت را در اختیار گرفت. نامه رضا رحمانی، وزیر برکنار شده قرار است با موضوع دلایل برکناریش، خطاب به رئیس‌جمهور منتشر کند.
سوابق اجرایی وزیر فعلی صمت
- قائم‌مقام وزیر صنعت
- مدیرعامل شرکت فولاد خوزستان
- مدیرعامل و عضو هیئت‌مدیره شرکت هلدینگ سرمایه‌گذاری مهر اقتصاد ایرانیان
- رئیس هیئت‌مدیره گروه تراکتورسازی ایران
- نایب‌رئیس هیئت‌مدیره گروه توسعه معادن روی ایران
اهم وظایف وزیر جدید در حکم صادره:
- مدیریت بازار و تامین کالاهای اساسی
- ساماندهی قیمت خودرو
- رفع موانع تولید در سال جهش تولید
- تعمیق ساخت داخل و خودکفایی
- کمک به توسعه صادرات غیرنفتی
- بهبود فضای کسب و کار
سوابق اجرایی وزیر جدید: مدرس خیابانی دانش آموخته دانشگاه علم و صنعت و قائم مقام فعلی وزارتخانه ؛ حدود ۱۷ سال در وزارت صمت در مسئولیت‌هایی چون قائم‌مقام معاونت بازرگانی داخلی، مدیرکل برنامه‌ریزی وزارت بازرگانی، مدیر کل تامین و توزیع کالا ، مدیر کل دفتر تنظیم بازار ، هیات مدیره شرکت بازرگانی دولتی ایران و همچنین نزدیک به ۱۰ سال بعنوان مدیرعامل و عضو هیات مدیره چند واحد تولیدی و صنعتی بوده است.
امروز رئیس شورای رقابت اعلام کرد: به طور متوسط محصولات ایران خودرو ۱۰ درصد و محصولات سایپا ۲۳ درصد افزایش پیدا می‌کند. رئیس شورای رقابت قیمت جدید کارخانه‌ای چهار خودروی پر استفاده پراید، ساینا، تیبای هاچ‌بک و تیبای صندوق‌دار را اعلام کرد. همچنین گفته شده به خودروسازان اجازه داده شده هر سه ماه یکبار با توجه به تورم بخش صنعت، درخواست افزایش قیمت داشته باشند.آخر خردادماه مجددا قیمت خودروها به روز رسانی میشود.
مصوبه جدید قیمت خودرو
سرانجام بعد از چانه‌زنی‌های بسیار میان وزارت صنعت، سازمان حمایت، شورای رقابت و ستاد تنظیم بازار در نهایت امروز توافقات بر سر تعیین قیمت خودرو انجام شد. براساس اعلام عباس قبادی دبیر کارگروه ستاد تنظیم بازار در جلسه امروز روش‌های فروش خودرو و تعیین خودرو مورد جمع‌بندی قرار گرفت.
وی با اشاره به اینکه امروز با دستور وزیر صنعت به ستاد تنظیم بازار قیمت‌گذاری خودرو و نحوه ثبت‌نام مطرح شد و مورد بررسی قرار گرفت، گفت: در این جلسه سیاست‌های کلی و مباحث نظارتی بازار خودرو و وضعیت ثبت‌نام و میزان تولید تصویب شد.
دبیر کارگروه تنظیم بازار افزود: بر این اساس ضوابط قیمت‌گذاری توسط شورای رقابت اعلام شد و مورد تأیید ستاد تنظیم بازار قرار گرفت.
شیوا در ادامه این نشست خبری با اعلام اینکه “ما درصددیم خودرو در دست مصرف‌کننده واقعی قرار گیرد”، تصریح کرد: محصولات ایران خودرو به‌طور متوسط ۱۰ درصد و سایپا ۲۳ درصد افزایش قیمت پیدا می‌کنند.
وی با بیان اینکه ضوابط قیمت‌گذاری در شورای رقابت انجام و به وزیر صنعت به‌عنوان رییس ستاد تنظیم ارسال شد گفت: در جلسه ۲۰ اردیبهشت شورای رقابت هر خودروساز سبد تورمی قیمت‌های خود را به شورا اعلام‌کرد تا بر اساس آن قیمت‌گذاری انجام شود.
شیوا ادامه داد: سبد تورمی که خودروسازان اعلام کردند بر اساس تورم اسفند ۹۸ بوده و قرار است سبد بخشی تورمی خودروسازان مجدداً برای سه ماه آینده یعنی خرداد ماه اعلام شود.
رئیس شورای رقابت خاطرنشان کرد: دلیل افزایش کمتر قیمت‌های ایران خودرو نسبت به سایپا این است که در بهمن ۹۷، ایران خودرو در محصولات خود افزایش قیمت ۸۴درصدی اعمال کرده بود.
شیوا گفت: نهایتاً قیمت پراید ۱۱۱، ۴۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان و ساینا ۵۹ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان فروخته میشود. وی افزود: جزئیات بیشتر و آنالیز قیمتی خودروهای مختلف فردا اعلام خواهد شد.
رضا شیوا در جلسه امروز ستاد تنظیم بازار گفت: تا آنجا که امکان دارد می‌خواهیم تقاضا برای خودرو را محدود کنیم.
رییس شورای رقابت افزود: لذا برای متقاضیان خرید نقدی و کسانی که می خواهند سه ماهه خودرو خریداری کنند پیشنهاد داده شده تا از شیوه قرعه کشی استفاده شود و تا زمانی که تقاضا بالاست بهترین روش همین شیوه قرعه کشی است.
* قرعه کشی برای خرید نقدی خودرو
وی افزود: بنابراین در شیوه قرعه کشی اگر یک میلیون نفر ثبت نام کنند به تعداد تحویل قرعه کشی می شود و خودرو ظرف سه ماه تحویل کسانی می شود که نام آنها از قرعه درآمده است.
وی گفت: در این روش پولی که سایر متقاضیان پرداخت کرده اند به حساب آنها ظرف چند روز بازگردانده میشود.
شیوا اظهار داشت : در روش جدید کسانی قادر به ثبت نام خواهند بود که ظرف سه سال گذشته خورویی از طریق پیش فروش خریداری نکرده باشند.
* افزایش قیمت ۱۰ درصدی ایران خودرو و ۲۳ درصدی سایپا
شیوا در ادامه گفت ضوابط قیمت گذاری در شورای رقابت انجام و به وزیر صنعت به عنوان رئیس ستاد تنظیم بازار ارسال شده است در جلسه ۲۰ اردیبهشت شورای رقابت هر خودرو ساز سبب تورمی قیمت های خودروها را به شورای رقابت اعلام کرد.
وی افزود: بر اساس تورم اسفند ۹۸ سبد بخشی تورمی خودرو سازان مجددا برای سه ماه آینده یعنی خرداد ماه اعلام میشود.
وی با بیان اینکه محصولات ایران خودرو متوسط ۱۰ درصد و سایپا ۲۳ درصد افزایش قیمت پیدا می کند گفت: دلیل افزایش کمترقیمت‌های ایران خودرو نسبت به سایپااین است که در بهمن۹۷ ایران خودرودر محصولات خودافزایش قیمت اعمال کرده بود.
* قیمت پراید ۴۲ میلیون تومان
وی افزود: جزئیات بیشتر و آنالیزقیمت خودروهای مختلف فردا اعلام می شود.
شیوا اظهار داشت بر اساس بررسی ها و محاسبات انجام شده قیمت پراید ۱۱۱ ، ۴۲ میلیون و صد هزار تومان و ساینا ۵۹ میلیون و ۸۰۰ هزارتومان خواهد بود البته ممکن است قیمت های که فردا اعلام خواهد شد کمی بیش از این قیمت ها باشد.
شیوا اظهار داشت: قیمت‌های جدید خودرو بر مبنای قیمت پایه‌ای آنها به علاوه تورم بخشی و شاخص کیفیت تعیین خواهد شد و بهره‌وری از آن کسر میشود.
رئیس شورای رقابت اظهار داشت: بانک مرکزی سبدی از فرآورده‌هایی که در هر خودرو مصرف میشود را تعیین کرده و هر چند وقت یکبار این سبد تجدید ارزیابی میشود و تورم بخشی آن را به دست می‌آورد.
شیوا اظهار داشت: در این سبد موضوعاتی از قبیل قیمت ارز، قیمت مواد اولیه و دستمزدها لحاظ شده است.
وی گفت: تعیین قیمت پایه از سال ۹۰ و زمانی که تعادل در عرضه و تقاضای خودرو را شاهد بودیم، آغاز شده و پس از آن تورم هر ساله را به قیمت پایه اضافه کرده‌ایم تا خرداد سال ۹۷ که آخرین قیمت‌ها ارائه شد.
تازه ترین وضع بازار خودرو از نگاه دولت
علی ربیعی، سخنگوی دولت امروز در نشست خود با اشاره به شرایط بازار خودرو گفت: قرار شد یک بسته کنترل قیمت با توجه به جلسات ستاد تنظیم بازار، شورای رقابت و کمیته خودرو تهیه شود که فکر می‌کنم این بسته ساماندهی بازار خودرو در این هفته آماده شود. تولید خودروی ما کم نشده و روزانه ۴ هزار دستگاه در سایپا و حدود همین عدد نیز در ایران خودرو تولید داریم که حدودا به ۸ هزار خودرو می رسد.
سخنگوی دولت با اشاره به باز بودن یک‌هفتگی سایت پیش فروش خودرو، گفت: سعی می کنیم سایت های فروش خودرو باز باشد تا این شگردی که یک عده سریع تر وارد این سایت شوند و خرید را انجام دهند، وجود نداشته باشد و اگر ثبت نام ها زیاد شد با روش هایی مانند قرعه کشی، به شفاف سازی این بازار می پردازیم.
از بهمن ۹۷ هیچ افزایش رسمی قیمت خودرو نداشتیم
وی در خصوص افزایش قیمت خودرو اظهار کرد: افزایش قیمت در خودروهای مختلف متفاوت است اما سعی شد توسط کمیته‌ای که اعلام کردیم و بر اساس یک فرمول ثابت یعنی «تورم سالانه، قیمت پایه و با در نظر گرفتن سایر پارامترها از جمله کیفیت خودرو»، قیمت خودروها مشخص شود که یک افزایش طبیعی را خواهد داشت اما قطعاً متفاوت است از آن چیزی که امروز شاهد آن هستیم.
ربیعی ادامه داد: ما از بهمن ۹۷ هیچ افزایشی به طور رسمی نداشتیم اما چند سایت هستند که قیمت‌سازی می‌کنند البته برخی از این سایت‌ها بسته و به عده‌ای دیگر اخطار داده شد و در صورت تداوم، مراجع قضایی به این موضوع رسیدگی خواهند کرد.
سخنگوی دولت تصریح کرد: با مجموع این تصمیمات فکر می‌کنم بتوانیم با آنچه امروز شاهد آن هستیم در قیمت خودرو که هیچ منطقی هم ندارد و قیمت‌ها در فضای مجازی بالا می‌رود، مقابله کنیم شالبته شاید افزایش تولید نیز بتواند به کنترل قیمت خودرو کمک کند.
برکناری وزیر به ادعای یک نماینده
احمد امیرآبادی‌فراهانی عضو هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی با انتشار یادداشتی در صفحه شخصی‌اش در فضای مجازی روایتی از برکناری رضا رحمانی وزیر صنعت، معدن و تجارت از سوی رئیس‌جمهور را مطرح و ادعا کرد. متن یادداشت ادعایی امیرآبادی به شرح زیر است: «مردم عزیز بدانند آقای روحانی به خاطر مشکلات شما و یا قیمت خودرو آقای رحمانی وزیر صنعت را برکنار نکرد. چهارشنبه به رحمانی ابلاغ شداگر مجلس به وزارت بازرگانی (بخوانید وزارت واردات و رانت‌خواری) رأی ندهد باید استعفا دهید، وزیر هم استعفا را نپذیرفته و برکنار شد. علی برکت‌الله.»
ادعای خبرگزاری اصولگرا از ماجرای برکناری وزیر
تسنیم هم در گزارشی مدعی شده است: خبر عزل رحمانی در حالی منتشر شد که وی در جلسه اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور باعنوان فعال کردن فعالیت‌های اقتصادی در کشورهای همسایه حضور داشت و جالب‌تر اینکه در این جلسه قائم مقام او که از قضا حالا سرپرست این وزارتخانه شده نیز او را در این جلسه همراهی می کرد. این نوع برکناری رحمانی شاید تا حدودی شبیه به برکناری متکی از مسئولیت وزارت خارجه در دولت دهم باشد. او در حالی برکنار شد که در حال دیدارهای دیپلماتیک در کشور سنگال بود.
برخی منابع احتمال می‌دهند که رئیس‌جمهور به دو دلیل، یا دست کم دستاویز، رضا رحمانی را از مسئولیت خود برکنار کرده است. یکی موضوع آشفتگی بازار خودرو و افزایش غیرمنطقی قیمت خودرو در دو هفته اخیر ودلیل دوم که کمی مهم‌تر و اصلی‌تر نیز به نظر میرسد موضوع عدم تفکیک وزارتخانه صنعت و بازرگانی بوده است. گویا رئیس‌جمهور انتظار داشته است رحمانی برای تصویب این طرح در مجلس حداکثر تلاش خود را به کار گیرد.
با این حال برخی دیگر معتقدند رییس جمهور مدتهاست تمایلی به همکاری به رحمانی نداشته و موضوعات اخیر فرصت مناسبی در اختیارش قرار داده است. برخی روزنامه‌ها و رسانه‌های نزدیک به دولت ماه هاست علیرغم دولتی بودن در مقام منتقد وزارت صمت هم هستند.
