شاخص کل بورس آخرین ماه سال را با صعود بیش از ۲۱۰۰ واحدی آغاز کرد و بار دیگر به کانال ۱۵۹ هزار واحدی بازگشته است. بازگشایی «فولاد» پس از ثبت افزایش سرمایه بیشترین اثر مثبت بر شاخص کل دارد. در عین حال نزدیک شدن به موعد انتشار گزارش‌های ماهانه در کنار روند باثبات و مساعد بازارهای جهانی از موثرترین عوامل در صعود سهام بوده است. با این وجود ارزش معاملات همچنان در سطوح نسبتا پایینی به سر می‌برد.
دنیای بورس: اولین چهارشنبه اسفند ماه از لحاظ حجم و ارزش معاملات از رخوت نسبی داد و ستدها خبر می‌دهد. در عین حال صعود بیش از ۲۱۰۰ واحدی شاخص نشان از آن دارد که بهبود وضعیت بازارهای جهانی و رونق معاملات بورس کالایی توانسته است در بازگشت توجه معامله‌گران به سهام بنیادی موثر واقع شود. در این بین صعود نرخ دلار در بازار آزاد نیز در روند معاملات اثرگذار است. با این وجود این تاثیر بیشتر جنبه غیرمستقیم دارد و بر خلاف برخی نظرات شایع، رشد مستقیم درآمد تمامی شرکت‌های صادرات محور را باعث نمی‌شود.
نگاهی دوباره به تغییرات ارزی بورس
نرخ دلار در معاملات امروز بازار آزاد در حدود ۱۳۵۰۰ تومان گزارش می‌شود. همزمان با این مساله سهام کالایی بورس، به خصوص در گروه فلزات مسیر صعود ملموس را پشت سر می‌گذارند. این مساله به تقویت این شائبه منجر می‌شود که رشد نرخ ارز مسبب رشد سهام این گروه است.
با این حال این نکته طی ماه‌های اخیر به کرات مورد تاکید کارشناسان قرار گرفته است که نرخ آزاد ارز بر درآمد تمامی شرکت‌های صادرات‌محور اثر مستقیم ندارد. نمادهای گروه روی پیش از این از تسعیر ارز با نرخ نیمایی معاف بودند و این رویه در آخرین گزارش‌های برخی نمادهای این گروه مانند «فاسمین» به وضوح تداوم یافته است. در این رابطه می‌توان انتظار داشت که نمادهای این گروه به رشد نرخ ارز همچنان حساس باشند. با این حال ارزش محدود بازار نمادهای این گروه مانع از اثرگذاری ملموس آنها بر روند تغییرات شاخص کل می‌شود.
در سوی مقابل نمادهای فولادی، گروه مس و نمادهای سنگ‌آهنی که بیشترین اثر را بر رشد شاخص امروز دارند مکلف به تسعیر ارز با نرخ نیما هستند و این نرخ چندان هماهنگ با تغییرات ارز در بازار آزاد عمل نمی‌کند. با این حال عملکرد این شرکت‌ها به گونه‌ای غیرمستقیم از شکاف ارزهای آزاد و نیمایی تاثیر می‌پذیرد. این شکاف به رشد تقاضا برای محصولات این شرکت‌ها در بورس کالا منجر می‌شود. اثری که طی روزهای اخیر خود را در رشد تقاضا و قیمت محصولات این شرکت‌ها نشان داده است. با این حال تصور پیروی الزامی نرخ ارز نیما از نرخ آزاد ارز مساله‌ای است که صحت آن در گذشته‌ای نه‌چندان دور رد شده است. توجه به این مساله از آن جهت حائز اهمیت است که در صورتی که نرخ ارز در بازار آزاد در مسیر اصلاح قرار گیرد تحت فشار شایعات به فشار بر بازار سهام منجر نشود.
بازگشت «فولاد» و اثر ۷۰۰ واحدی بر رشد شاخص
نماد «فولاد» امروز پس از ثبت افزایش سرمایه ۷۳ درصدی از محل سود انباشته مجددا به مدار معاملات بازگشت و با رشد بیش از ۷٫۵ درصدی در قیمت پایانی همراه شد. «فولاد» از انتهای هفته گذشته در پی مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت متوقف شده بود. در این هفته محصولات فولاد مبارکه در بورس کالا نیز با رشد قابل توجه تقاضا همراه شدند و در این بین ورق گرم C این شرکت موفق به ثبت رکوردهای جدیدی قیمتی شده است.
نکته مهمی که فعالان سهام باید به آن توجه داشته باشند آن است که این شرکت طی ۲ ماه اخیر با افت ملموس تولید مواجه بود که به نظر می‌رسد ناشی از انجام تعمیرات اساسی بوده است. بازگشت تولید این شرکت به مدار معمول خود از جمله مهم‌ترین مسائلی است که باید مورد توجه فعالان سهام قرار گیرد و در گزارش ماهانه این شرکت رصد شود.
بازار گرم فلزی-معدنی‌ها
جلسه اول اسفند ماه که با تردید نسبی معامله‌گران آغاز شده بود- تردیدی که خود را در حجم و ارزش محدود معاملات نشان می‌داد- رفته‌رفته با رشد محسوس قیمت در سایر گروه‌های کالایی همراه شده است. در این میان گروه فلزات اساسی بعد از مدت‌ها بیشترین ارزش معاملات را در اختیار گرفته است و شاخص این گروه رشد ۴٫۹۸ درصدی را به ثبت رسانده است. البته همان‌طور که اشاره شد بازگشایی «فولاد» در این میزان از رشد اثر قابل‌ملاحظه ای داشته است.
با این وجود پیش از بازگشایی «فولاد»، اثرگذارترین نمادهای موثر بر تغییرات شاخص نیز را فلزات اساسی شکل می‌دادند. پس از «فولاد» نمادهای «فملی» و «فخوز» در رده‌های بعدی اثرگذارترین نمادها بر شاخص قرار گرفته‌اند. رشد تقاضای بورس کالا برای محصولات این ۲ شرکت نیز کاملا محسوس بوده است و از دیگر سو رشد قیمت فلزات پایه از بازارهای مرجع همچنان مخابره می‌شود و این موضوعات چشم‌انداز درآمدی این شرکت‌ها را بیش از پیش روشن ساخته است.
علاوه بر این همان‌گونه که طی این مدت و بنا به آمار گمرک مورد تاکید قرار گرفت به نظر می‌رسد گره های صادراتی «فملی» در حال گشوده شدن است. کانال کامودیتی نیز در کنار چشم‌انداز رشد قیمتی مس به این موضوع پرداخته است. مجموع این عوامل سبب شد تا این نمادها از آغاز جلسه معاملاتی امروز با رشد ملموس همراه شوند و تاثیر قابل‌ملاحظه‌ای بر رشد شاخص داشته باشند.
نمادهای سنگ‌آهنی نیز امروز را با رشد ملموس سپری کردند. رشد نرخ شمش فولاد خوزستان به عنوان مبنای قیمت‌گذاری محصول این شرکت‌ها صعود قیمت سهام این گروه را میسر ساخته است. بدین ترتیب در غیاب «کچاد»، «کگل» نماینده این گروه در فهرست نمادهای اثرگذار بر شاخص کل امروز بود.
رنج‌های مثبت گروه پالایشی
با قوت گرفتن جریان صعود در گروه فلزات اساسی، فضای مثبت معاملاتی به سایر گروه‌های کالایی بازار نیز شیوع پیدا کرد. دامنه این واکنش بعدی با بازگشایی جهش‌وار «فولاد» به اوج رسید. در این بین واکنش نمادهای پالایشی به این فضا جالب توجه بود. در دقایق پایانی بازار این نمادها صعود ملموسی را تجربه کردند و این موضوع باعث شد تا فاصله بین آخرین معاملات و قیمت پایانی سهام این گروه زیاد شود.
«شبندر» نماینده این گروه در فهرست نمادهای اثرگذار بر شاخص امروز بود. «شتران» تا نزدیکی سقف مجاز روزانه پیشروی کرد و نمادهای «شاوان» و «شبریز» کار خود را در محدوده صف خرید به پایان بردند.
در روزهای کم‌رمق بازار طی هفته‌های اخیر، عدم واکنش این گروه به رشد ملموس قیمت نفت (که بیشتر جنبه سنتی دارد) نشانه‌ای قابل‌توجه از عقب‌نشینی بورس از کانون توجهات و بی‌رمقی بازار بود. با این حال به نظر می‌رسد اولین نشانه‌های مثبت از وضعیت سهام واکنش با تاخیر این گروه را به همراه داشته است.
در بین دیگر نمادهای گروه فرآورده‌های نفتی، دو نماد «شسپا» و «شبهرن» نیز رشد محسوسی را تجربه کردند. صعود حداکثری «شسپا» بعد از روندهای فرسایشی هفته‌های اخیر قابل‌توجه است.
