دستورالعمل اصلاحی توقف و بازگشایی نمادها که با اصلاح ۶ دستورالعمل قبلی ابلاغ شد، به سبب تاثیری که بر تعمیق شفافیت در بازار سرمایه دارد، اهمیت قابل توجهی دارد. بر مبنای ابلاغیه جدید از این پس نمادها در ۶۰ الی ۹۰ دقیقه بازگشایی می‌شوند و در شرایط عادی نمادی بیش از ۹۰ دقیقه متوقف نخواهد بود. البته با توجه به این که ابلاغیه مزبور مشمول نمادهای قبلی متوقف نیست و زمان اجرایی دستورالعمل یک ماه و نیم اعلام شده باید در انتظار میزان تحقق وعده سیاست‌گذاران در این خصوص بود.
با اعلام خبر اصلاح دستورالعمل نحوه توقف و بازگشایی نمادها، وعده رفع دغدغه چند ساله فعالان بازار سرمایه در آستانه عملی شدن است. نحوه توقف و بازگشایی نماد شرکت‌های پذیرفته شده در بازار سرمایه یکی از مسائل مهمی است که از گذشته تاکنون مطرح بوده است.
بر مبنای ابلاغیه جدید که وزارت اقتصاد صبح امروز در اختیار سازمان بورس و اوراق بهادار قرار داد، برخی از مواد شش دستورالعمل نحوه توقف و بازگشایی نمادها مورد اصلاح قرار گرفت.
در این میان تغییر رویه ۱۰ ساله نحوه توقف و بازگشایی نمادها به اصلاح شش دستور العمل نیاز داشت و برای تحقق این امر، ضمن توجه به شرایط موجود بازار سرمایه ایران، تجربه سایر کشورها نیز که بازارهای سرمایه توسعه یافته‌ای دارند بررسی شد.
در این راستا حدود هشت ماه مطالعات کارشناسی و تخصصی برای اصلاح نحوه توقف و بازگشایی نمادها صورت گرفت. اگر چه این پس نمادها به دلیل عدم ارائه اطلاعات مالی بسته نخواهند ماند اما سازمان بورس و اوراق بهادار در توضیح این ابلاغیه اعلام کرده است: براساس وظایف ذاتی و قانونی خود، عدم ارائه اطلاعات از سوی مدیران شرکت‌ها را پیگیری خواهد کرد.
جزئیات دستورالعمل
بر مبنای ابلاغیه وزارت اقتصاد که با عنوان دستورالعمل اصلاحی به سازمان بورس و اوراق بهادار ارسال شد، از این پس اصل بر این است که نمادها در ۶۰ الی ۹۰ دقیقه بازگشایی شوند و در شرایط عادی نمادی بیش از ۹۰ دقیقه متوقف نخواهد بود. براساس اصلاح برخی مفاد ۶ دستورالعمل مرتبط با نحوه توقف و بازگشایی نمادهای حاضر در بازار سرمایه حداکثر زمان پیش‌بینی شده برای توقف نمادها ۲۰ روز است. بعد از ۲۰ روز توقف نماد، ناشران می‌توانند تنها ۱۰ روز دیگر درخواست مهلت کنند و پس از گذشت ۳۰ روز توقف نماد امکان پذیر نخواهد بود.
در صورتی که شرکتی اطلاعات لازم را ارائه نکند نماد آن ابتدا ۱۰ روز متوقف و اگر ناشر همچنان اطلاعات را افشا نکند ۱۰ روز دیگر به این مدت اضافه می‌شود. در این دستورالعمل، به حالتی که نماد بیش از ۵ روز متوقف باشد «تعلیق» و نمادی که زیر ۵ روز متوقف باشد «توقف» اطلاق می‌شود.
نمادهای متوقف فعلی
شاپور محمدی؛ رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در این باره البته در خصوص نمادهای متوقف حال حاضر تاکید می‌‌‌‌‌‌کند: نمادهایی که پیش از ابلاغ این دستورالعمل متوقف شده باشند مشمول اصلاحات انجام شده نیستند اما سازمان بورس در تلاش است این نمادها نیز به زودی بازگشایی شوند.
نمادهای بانکی
به نظر می‌رسد در خصوص نمادهای بانکی نیز با توافق وزارت امور اقتصادی و دارایی، بانک مرکزی و همکاری سازمان حسابرسی مقرر شده است صورت‌های مالی بانک‌ها سریع‌تر ارائه شود که به گفته شاپور محمدی، سازمان بورس آمادگی دارد بلافاصله پس از افشای اطلاعات، نمادهای بانکی را بازگشایی کند.
زمان اجرایی شدن
سخنگوی سازمان بورس زمان اجرایی شدن کامل اصلاح دستورالعمل نحوه بازگشایی و توقف نمادها را نیز یک ماه و نیم عنوان و اظهار کرد: فرآیند حرکت از رویه فعلی به رویه جدید، حداکثر تا یک ماه و نیم دیگر اجرایی خواهد شد، البته برخی از موارد در دو هفته آتی عملیاتی می‌شود.
تغییر کارمزدها
یکی از اقدام‌های سازمان بورس برای جذابیت بیشتر معاملات الگوریتمی و معاملات پربسامد و همچنین افزایش حجم دادوستد، کاهش کارمزدها است که پیرو آن بورس‌ها نیز همین رویکرد را اتخاذ کردند. به گفته محمدی کاهش کارمزد معاملات بورس‌ها و کارگزاران بنا به پیشنهاد خود آن‌ها در هیات مدیره سازمان بورس به تصویب رسید.
کارمزد معاملات سهام و حق تقدم سهام در بورس تهران و کارمزد معاملات ETF در بورس تهران و فرابورس در حال حاضر بدون احتساب مالیات ۰٫۰۱۰۱۵ است که با ۷٫۵ درصد کاهش به عدد ۰٫۰۰۹۳۹ رسید. کارمزد معاملات سهام و حق تقدم سهام در فرابورس هم ۰٫۰۰۹۸۵ بود که با ۵٫۷ درصد کاهش به عدد ۰٫۰۰۹۲۹ رسید. کارمزد بازار گردان‌ها نیز در خصوص معاملات سهام و حق تقدم بورس تهران ۰٫۰۰۱۷۳۵ بود که به عدد ۰٫۰۰۱۴۸ رسید و ۱۴٫۸ درصد کاهش یافت. کارمزد بازار گردان‌ها نیز در خصوص معاملات سهام و حق تقدم سهام فرابورس از ۰٫۰۰۱۴۳۵ به ۰٫۰۰۱۳۷۹ کاهش پیدا کرد.
جزئیات دستورالعمل اصلاحی بازگشایی و توقف نمادها
دامنه تاثیر ابلاغیه جدید بازگشایی و توقف نمادها
صحبت‌های وزیر اقتصاد را اینجا بخوانید.
مشروح گفت‌وگوی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار را اینجا بخوانید.
