شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در روز گذشته با ثبت جهش ۱۴ هزار و ۹۰۸ واحد (۲٫۸۲ درصد) به ارتفاع جدید ۵۴۴ هزار و ۲۳۷ واحدی رسید. میل به کسب سودهای زیاد در بازه‌های زمانی کوتاه در بازار سهام با افزایش رغبت سرمایه‌گذاران به این بخش از اقتصاد، علیرغم بروز نشانه‌هایی مبنی بر رکود احتمالی در اقتصاد جهانی، یک مسیر اختصاصی برای بورس تهران بوجود آورده است.
دنیای بورس: پرواز بیش از ۳۸ هزار واحد (معادل ۷٫۶ درصدی) شاخص کل در سه روز اخیر معاملات بورسی علاوه بر جبران ریزش ۱۸ هزار واحد در روز شنبه، حاکی از سه برابر شدن مجموع ارزش سهام شرکت‌های بورسی از ابتدای سال تاکنون است. عبور قدرتمند رشد نماگر اصلی بورس تهران از مرز ۲۰۰ درصدی در جریان داد و ستدهای سال جاری به این معناست که ارزش نمادهای زیرمجموعه در این بازار از ابتدای فروردین ۹۸ تاکنون بیش از سه برابر شده است. با این حساب در ایان روز گذشته شاهد رسیدن ارزش سهام شرکت‌های بورسی به رقم ۱۹۸۰ هزار میلیارد تومان بودیم که سطوح کاملا جدید و رویایی‌ای را نشان می‌دهد. در همین راستا متغیر مهم خالص تغییر مالکیت روزانه حقوقی به حقیقی این روزها به طور پیوسته رقم‌های بالای هزار میلیارد تومان را نشان می‌دهد که با کاهش نسبی ارزش معاملات خرد روزانه، نوعی عقب‌نشینی و کاهش تلاش فروشندگان برای ادامه مسیر صعودی را نشان می‌دهد. جریانی که می‌تواند در جریان داد و ستدهای امروز بازار سهام با توجه به در پیش بودن دو عرضه اولیه و کسب سودهای پرشتاب، اندکی تغییر کند و با افزایش عرضه‌ها، به تقابل بیشتر خریداران و فروشندگان و بالا رفتن ارزش معاملات خرد بیانجامد. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که رشد ۷٫۶ درصدی شاخص کل بورس تهران طی روزهای یکشنبه تا سه‌شنبه در حالی رخ داده است که در بازار موازی ارز به عنوان عامل محرک بازار سهام برای رشد قیمت‌ها، شاهد برآیند تقریبا صفر نرخ دلار در محدوده ۱۵۵۰۰ تومانی طی سه روز اخیر بوده‌ایم.
یک روز دو عرضه اولیه
معاملات امروز در بازار دوم فرابورس پذیرای دو عرضه اولیه در نمادهای «تملت» و «شصدف» خواهد بود. براین اساس، قرار است ۱۳ درصد از ۷ میلیارد سهم شرکت تامین سرمایه بانک ملت در دامنه قیمتی ۳۲۰ تا ۳۴۰ تومان در روز جاری عرضه شود که ۱۰ درصد از این عرضه به سهامداران خرد و سه درصد به صندوق‌ها اختصاص خواهد یافت. لازم به ذکر است سقف تعداد سفارش هر کد حقیقی در این عرضه اولیه ۵۰۰ سهم (معادل ۱۷۰ هزار تومان خواهد بود)
از سوی دیگر ۱۷ درصد از ۲۰۰ میلیون سهم شرکت صنعتی دوده فام با نماد «شصدف» نیز قرار است در محدوده قیمتی ۱۹۰۰ تا ۱۹۹۰ تومان و با سقف عرضه ۶۰ سهم به هر کد حقیقی صورت بپذیرد. این عرضه اولیه نیز در بهترین حالت نیازمند ۱۲۰ هزار تومان نقدینگی برای خرید است. با این حساب نهایت نقدینگی مورد نیاز برای شرکت در این دو عرضه اولیه در خوش‌بینانه‌ترین حالت، حدود ۲۹۰ هزار تومان خواهد بود که می‌تواند با توجه به احتمال رشد معنادار تعداد متقاضیان خرد به مرز ۲۰۰ هزار تومان نیز برسد.
سیگنال ترس فدرال رزرو به بازارها
یکی از اتفاقات مهم بازارهای مالی در روزهای اخیر، دست به کار شدن بانک‌های مرکزی بزرگ دنیا برای اعمال سیاست‌های پولی انبساطی
در حد توان و امکان برای جلوگیری از رکود احتمالی فراگیر در فضای اقتصاد حهانی‌است. در همین راستا فدرال رزرو که به صورت کاملا محتاطانه و منطقی از ابتدای سال ۲۰۱۹ تا پایان این سال در سه مرحله نرخ بهره خود را از مرز ۲٫۲۵ درصد تا ۱٫۵ درصد (در هر مرحله ۰٫۲۵ درصد) کاهش داده بود، روز گذشته با تصمیم‌گیری فوری اقدام به کاهش ۰٫۵ درصدی این متغیر بسیار حساس و تاثیرگذار کرد. موضوعی که اگرچه در نگاه اول با پایین کشیدن هزینه استقراض یکساله پول به سطح یک درصد می‌تواند نوید بخش رونق اقتصادی باشد اما در نگاه وسیع‌تر نوعی سیگنال برهم زننده آرامش برای سرمایه‌گذاران به شمار می‌آید.
سرمایه‌گذاران بر این باورند که وقتی فدرال رزرو به عنوان یک سیاست‌گذار بسیار سخت‌گیر در یک روز نیم درصد از نرخ بهره می‌کاهد، نشانه‌ایست که رکود احتمالی اقتصاد آمریکا را لحظه به لحظه پررنگ‌تر و نزدیک‌تر نشان می‌دهد و از نظر سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی، تصمیم‌گیری سریع فدرال رزرو، از احتمال بالای وقوع این رویداد حکایت می‌کند. امری که با کاهش نرخ بازدهی اوراق بدهی ده ساله آمریکا به پایین‌ترین سطح تاریخی خود و زیر یک درصد، چراغ قرمز کاهش انتظارات از سودآوری آتی (انتظار رکود فراگیر) را روشن کرده است.
از سویی تصمیم‌گیری بانک‌های مرکزی دنیا نظیر هنگ‌کنگ، امارات متحده عربی برای کاهش نیم درصدی نرخ بهره و انتظار برای کاهش نرخ بهره در سایر بانک‌ها نظیر بریتانیا، کانادا، نیوزلند، روسیه و هند تلاش اقتصاد جهانی برای به عقب راندن رکود فراگیر را نشان می‌دهد.
در همین راستا، شاخص‌های کلان بورس آمریکا که برگشت یک روزه قدرتمندی را از مدار منفی تجربه کرده بودند، با بروز ترس‌های یاد شده به مدار منفی بازگشتند. شاخص‌های S&P 500، Dow Jones و Nasdaq به ترتیب ریزش‌های ۲٫۸ درصد، ۲٫۹۴ درصد و ۳٫۱۹ درصدی را در جریان داد و ستدهای روز گذشته سهام به ثبت رساندند که حاکی از از بین رفتن جهش این نماگرها در روز دوشنبه است.
از سوی دیگر قیمت کامودیتی‌ها کاملا پرتلاطم دنبال می‌شود. به جز طلا که با ثبت روند رو به رشد خود به سقف‌های قبلی در مرز ۱۶۵۰ دلار نزدیک می‌شود، قیمت جهانی نفت و فلزات اساسی، در یک محدود خاص در نوسان است و با توجه به چشم‌انداز فعلی سرمایه‌گذاران، گارد فروش در این بخش کاراتر و قدرتمندتر عمل می‌کند. هرچند که در ساعات ابتدایی معاملات روز جاری شاهد بازگشت دوباره و دسته‌جمعی قیمت مامودیتی‌ها از مرز‌های حمایتی بودیم اما معادلات فوق به طور کامل تحت تاثیر میزان شیوع بیماری کرونا در سرتاسر دنیا و زمان تخمینی اتمام این حادثه جهان شمول و میزان کارایی سیاست‌های پولی و مالی بانک‌های مرکزی برای جلوگیری از پدیده رکود در اقتصاد جهانی خواهد بود.
