طی هفته‌های اخیر موج شایعاتی از میزان افزایش سرمایه ایران‌خودرو بیش از همیشه داغ شده است و بر این اساس لازم به نظر می‌رسد چند نکته از این افزایش سرمایه‌ها مطرح شود. فعالان بورسی خواسته یا ناخواسته رویه اشتباه را در محاسبه میزان افزایش سرمایه در نظر گرفته‌اند که اگر بدون توجه به ریسک موجود به خرید سهام در این صنعت پرداخته شود می‌تواند در نهایت به زیان سنگین معامله‌گران منجر شود.
دنیای بورس: میزان افزایش سرمایه‌های مطرح‌شده در بازار را نه نمی‌توان تایید کرد و نه رد. زیرا میزان دقیق ارزش دارایی‌های ایران‌خودرو نیاز به یک تیم کارشناسی دارد. در نتیجه زمانی این میزان تعیین می‌شود که کارشناسان برآورد خود را اعلام کرده و شرکت نیز آن را در سامانه کدال قرار دهد. در چنین شرایطی اگر قصد خرید سهام خودرویی را دارید توصیه می‌شود متن زیر را مطالعه کنید. در کنار فرصتی که به دنبال شایعات در بازار منتشر شده است باید به ریسک اشتباه محاسباتی نیز توجه ویژه داشت.
از افزایش سرمایه ۲ هزار درصدی تا ۲۵۰۰ درصدی؟
اما برخی در بازار سهام رویه معکوس را برای تخمین افزایش سرمایه ایران‌خودرو و دیگر خودرویی‌ها در پیش گرفته‌اند. برخی عنوان می‌کنند چون میزان زیان انباشته ایران‌خودرو تا پایان سال ۹۸ برای مثال ۱۵ هزار میلیارد تومان است در نتیجه این شرکت بیش از ۳۰ هزار میلیارد تومان توانایی افزایش سرمایه دارد که اگر بر سرمایه کنونی تقسیم شود افزایش سرمایه حدود ۱۸۰۰ تا بیش از ۲ هزار درصد برای ایران‌خودرو را باید انتظار داشت. اما سوال اساسی از این افراد این است که اگر برای مثال میزان زیان انباشته ایران‌خودرو تا پایان سال به ۲۰ هزار میلیارد تومان رسید در نتیجه باید نتیجه گرفت که این شرکت با مازاد دارایی بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومانی ۲۴۰۰ درصد توانایی افزایش سرمایه دارد. اگر میزان زیان‌سازی شرکت در سال ۹۹ نیز ادامه پیدا کند در نتیجه بر اساس محاسبات اشتباه در بازار با افزایش زیان خالص شرکت به ۲۵ هزار میلیارد تومان آیا باید واقعا منتظر افزایش سرمایه ۳ هزار درصدی بود؟ این رویه غلط که برخی در بازار در پیش گرفته‌اند تا به حساب خود سهام را در بازار داغ کنند می‌توانند با شکل‌دهی انتظارات مازاد ضربه شدیدی را به معاملات سهام وارد کند. بر این اساس معامله‌گران باید به مسیر اشتباه محاسبات توجه داشته باشند.
ریسک انتظارات مازاد در بازار سهام
بار دیگر تاکید می‌شود تا این لحظه نمی‌توان پیشبینی دقیقی از میزان افزایش سرمایه احتمالی را داشت اما باید نسبت به رویه اشتباهی که برخی از فعالان بورس تهران برای تخمین افزایش سرمایه در پیش گرفتند و بعضا رسانه‌های مختلف نیز از آن برای داغ کردن سهام استفاده می‌کنند، هشدار داد. ممکن است در نهایت اعدادی مشابه با شایعات کنونی مطرح شود و بهانه‌ای برای صعود سهام باشد ولی در عین حال همچنان باید به ریسک عدم تحقق انتظارات موجود توجه کرد و اگر اطمینان کافی نسبت به این اعداد وجود ندارد باید احتمال افت سهام به دنبال عدم تایید چنین اخباری نیز در نظر گرفته شود.
تبعیدی‌های گروه خودرو فراموش نشوند
احتمالا بسیاری از معامله‌گران خاطره تبعید شدن نمادها به بازار پایه را به فراموشی سپرده‌اند. همین سال گذشته بود که سهام ایران‌خودرو دیزل و همچنین سایپا دیزل با توجه به زیان سنگین خود و مشمولیت ماده ۱۴۱ به بازار پایه منتقل شدند. اگر مبنای محاسبات فعالان بازار برای این دو نماد نیز مشابه با رویه محاسبات کنونی می‌بود احتمالا این شرکت‌ها نیز قطعا از ماده ۱۴۱ خارج می‌شدند. با شتاب کنونی زیان ایران‌خودرو اگر فکری به حال وضعیت عملیاتی این شرکت نشود اگر حتی شایعات از افزایش سرمایه‌های سنگین کنونی نیز در نهایت تایید شود این شرکت پس از مدت کوتاهی بار دیگر مشمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت می‌شود.
درست یا غلط محاسبات افزایش سرمایه خودرویی‌ها
ایران‌خودرو در بهار امسال حدود ۱۸۰۰ میلیارد تومان و در تابستان حدود ۳۵۰۰ میلیارد تومان زیان شناسایی کرده است. بار دیگر تاکید می‌شود مسیر خروج شرکت از مشمولیت ماده ۱۴۱ قانون تجارت نباید برعکس طی شود. مسیر درست این است که میزان دارایی‌های شرکت توسط هیئت کارشناسی بررسی می‌شود در نتیجه مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها محاسبه می‌شود و اگر مورد تایید سازمان بورس و حسابرس بود در نتیجه شرکت از این محل افزایش سرمایه می‌دهد، به این ترتیب میزان افزایش سرمایه شرکت به این طریق به دست می‌آید. نه این‌که میزان زیان انباشته شرکت را محاسبه کنیم و این تصور را داشته باشیم که شرکت می‌تواند به همان میزان دارایی ایجاد کند و با خوش‌خیالی به حدس میزان افزایش سرمایه بپردازیم.
در پایان تاکید می‌شود که ممکن است اعدادی مشابه منتشر شود و نوسان سهام را به دنبال داشته باشد اما به معامله‌گران توصیه می‌شود اگر قصد حضور در معاملات خودرویی را دارند ریسک بالا و رویه اشتباه محاسبه میزان افزایش سرمایه احتمالی در بازار را مدنظر قرار دهند. این موضوع برای سایپا نیز مشاهده می‌شود و معامله‌گران باید به شدت به آن توجه داشته باشند.
