دستیار سیاسی و رسانه‌ای رئیس مجلس موضوع مالیات بر سود سهام را از اساس منتفی دانست. این در حالی است که همچنان شایعات مبنی بر طرح عایدی بر سرمایه مطرح میشود.
به گزارش «دنیای بورس»، آقای محمدسعید احدیان، دستیار سیاسی و رسانه‌ای رئیس مجلس در صفحه شخصی خود در فضای مجازی، با انتشار ویدئویی، نوشت: مدتی است عده‌ای با هدف تخریب مجلس یازدهم، پروژه‌ای را شروع کردند که مجلس را مقابل بازار سرمایه و بورس قرار دهند.
آقای احدیان افزوده است:موضوع مالیات بر سود سهام از اساس منتفی است، قبلا هم مطرح شده و رئیس کمیسیون اقتصادی هم به صراحت آن را منتفی دانست.
اقتصاددانان بهارستان از احتمال وضع مالیات بر بورس بی‌خبرند
دنیای اقتصاد هم در گزارشی نوشت: از یکسو طرح مالیات بر عایدی سرمایه (که سهام نیز یکی از این سرمایه‌ها به شمار می‌رود)، بر خروجی خبرگزاری رسمی کشور به‌عنوان طرح اعلام وصول شده مجلس قرار می‌گیرد و از سوی دیگر اعضای کمیسیون اقتصادی از اساس از وجود چنین طرحی بی‌خبرند و آن را تکذیب می‌کنند یا می‌گویند متنی که به‌عنوان طرح مجلس منتشر شده، نظر شخصی تعداد محدودی از نمایندگان است و تیم اقتصادی بهارستان مخالف آن است.
اما واقعیت چیست؟ آیا واقعا قرار است بر عایدی سهام هم مالیات وضع شود؟ نمایندگان مجلس هم اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند! هنوز مجلس یازدهم شکل نگرفته بود که زمزمه‌هایی مبنی بر تهیه پیش‌نویس طرح مالیات بر عایدی سرمایه شنیده شد. طرحی که علاوه بر وضع مالیات بر مسکن و خودرو، دست روی بازار سرمایه هم گذاشته و برای عایدی سهام نیز مالیات درنظر گرفته بود.
همین زمزمه اما اثرش را بر بورس گذاشت و موجب التهاب بازار شد. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار و همچنین وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز طی مصاحبه‌‌های جداگانه تاکید کردند بحثی در مورد مالیات بر عایدی سهام وجود ندارد. از طرف دیگر مالیات بر عایدی سرمایه در جایی معنا دارد که مالیات پرداخت نمیشود، اما در بازار سرمایه مالیات توسط ناشران بورسی پرداخت میشود. با بالا گرفتن انتقادها به مجلس تازه تاسیس شده یازدهم، اعضای کمیسیون اقتصادی یکی‌یکی به صف شدند و با رسانه‌ها مصاحبه کردند که در طرح مالیات بر عایدی سرمایه، صحبتی از وضع مالیات بر عایدی سهام نیست و خبر منتشر شده «شیطنت» مخالفان مجلس یازدهم است!
سیداحسان خاندوزی، یکی از این نماینده‌ها بود که تاکید کرد مجلس یازدهم به دنبال کمک به رونق بازار سرمایه است و قرار نیست مالیاتی بر سهام وضع شود. او مدعی شده بود کسانی که موضوع وضع مالیات بر سهام را بزرگ کردند، ذی‌نفعان بازار سرمایه بودند که به این شائبه دامن زدند تا خود سود ببرند. با این حال هنوز مدت زیادی از تکذیبیه‌های پی‌درپی بهارستان‌نشینان نگذشته است که دیروز یک خبرگزاری رسمی کشور متن طرح مالیات بر عایدی سرمایه را منتشر کرد؛ متنی که در آن مالیات بر عایدی سهام هم پیش‌بینی شده و به نظر می‌رسد همان طرحی است که ابتدای مجلس یازدهم زمزمه‌های آن مطرح شده بود اما نمایندگان تکذیبش کردند.
مالیات بر عایدی سهام و شکنندگی بازار
با وجود اینکه متن این طرح همچنان در سایت خبرگزاری فارس وجود دارد و حذف نشده اما اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس آن را انکار می‌کنند و تاکید دارند این طرح، نظر مجلس نیست. غلامرضا مرحبا، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی است اما می‌گوید طرح مالیات بر عایدی سرمایه را ندیده و در جریان چنین طرحی نیست.
او می‌گوید: هفته گذشته مجلس تعطیل بود و کمیسیون جلسه‌ای تشکیل نداد که طرح مالیات بر عایدی سرمایه اعلام وصول شده باشد. مرحبا مخالف وضع مالیات بر سهام است و می‌گوید: الان وقت مناسبی برای این کار نیست و می‌تواند بازار را شکننده کند. شاید اگر در زمان دیگری بود می‌شد روی آن برنامه‌ریزی کرد اما اکنون با وضعیتی که اقتصاد کشور دارد و بازار سهام یک تنه بار سایر بازارها را به دوش می‌کشد وقت مناسبی برای وضع مالیات بر آن نیست.
محسن زنگنه نیز مخالف وضع مالیات بر سهام است و در همین حال تاکید دارد خبری که خبرگزاری فارس با عنوان متن اعلام وصول شده طرح مالیات بر عایدی سرمایه منتشر کرده بود از روی سایت برداشته شده و این خبرگزاری اشتباه خود را تصحیح کرده است. با این حال جست‌وجو در این خبرگزاری نشان می‌دهد که خبر قبلی همچنان بر خروجی قرار دارد و اصلاحی هم صورت نگرفته است. با این حال زنگنه می‌گوید: حداقل تا هفته گذشته کمیسیون‌های تخصصی مجلس شکل نگرفته بود. ترکیب کمیسیون‌ها و روسای آنها تازه شکل گرفته و عملا از شنبه کمیسیون‌ها وارد دستورکارها می‌شوند.
او توضیح می‌دهد: هفته اول شروع مجلس برخی نمایندگان بر اساس نظرات شخصی که داشتند پیشنهادهایی را به‌صورت غیررسمی مطرح کردند که فقط در حد گمانه‌زنی بود. حتی برخی از این نظرات غیرکارشناسانه هم بود؛ از جمله همین طرح مالیات بر عایدی سرمایه یکی از پیشنهادهای غیرکارشناسی شده بود.
عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس تاکید می‌کند: آن زمان هم ما اعلام کردیم که این طرح، طرحی نیست که مورد قبول مجلس باشد و کمیسیون‌های تخصصی آن را قبول نمی‌کنند. زنگنه معتقد است به دلیل گرایش اکثریت مجلس یازدهم که اصولگرا هستند برخی مسائل ریز بزرگ‌نمایی میشود.
او متن طرح مالیات بر عایدی سرمایه که خبرگزاری فارس منتشر کرده را تکذیب می‌کند و می‌گوید هیچ کدام از نمایندگان عضو کمیسیون اقتصادی یا برنامه‌وبودجه مجلس از آن خبری ندارند. او در همین حال از نمایندگانی که متن این طرح تایید نشده را منتشر کردند گلایه می‌کند و خطاب به آنان می‌گوید: متاسفانه برخی از نمایندگان نظرات شخصی خود را در قالب طرح مجلس بیان می‌کنند.
من طی تذکری در صحن مجلس از آنان خواهش کردم نسبت به آنچه می‌گویند مراقبت کنند چون آنان نماینده هستند و هر حرفی در مقام نمایندگی بزنند اثر می‌گذارد، بنابراین باید مراقب باشند این اثر منفی نباشد. این نماینده مجلس در ادامه می‌گوید: کمیسیون سخنگو و رئیس دارد. وقتی طرحی در مجلس مطرح شود باید در سایت رسمی مجلس ذکر شود.
علاوه بر این بعد از اعلام وصول، تازه کار نمایندگان شروع میشود و باید بحث‌های کارشناسی صورت گیرد و در نهایت هم معلوم نیست صحن مجلس به آن طرح رای مثبت بدهد یا نه. نظر زنگنه درباره وضع مالیات بر عایدی سهام منفی است و می‌گوید: امروز بازار سرمایه در جایگاه خود قرار گرفته و مردم به آن اقبال کرده‌اند. بازار سرمایه یک نقطه قوت برای کشور است بنابراین هر اقدام، عملکردی و حرف نسنجیده‌ای که بخواهد این اقبال به بازار را دچار مشکل کند مذموم است.
کمیسیون اقتصادی در جریان طرح مالیات بر عایدی سرمایه نیست
انور حبیب‌زاده بوکانی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی مانند دو نماینده دیگر مخالف وضع مالیات بر عایدی سهام نیست اما او نیز اعلام وصول چنین طرحی را رد می‌کند. حبیب‌زاده می‌گوید: درباره این طرح اصلا در کمیسیون اقتصادی مجلس بحثی نشده است. یعنی اگر هم نماینده‌ها متنی تهیه کرده باشند، کمیسیون در جریان قرار نگرفته است. پیشنهاد نمایندگان و طرح‌هایی که مدنظر دارند باید در کمیسیون بررسی شود و کار کارشناسی روی آنان صورت گیرد، بنابراین طرحی که این روزها در رسانه‌ها درباره آن صحبت میشود مورد تایید کمیسیون اقتصادی نیست.
این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در پاسخ به این سوال که موافق وضع مالیات بر سهام است یا نه در لفافه می‌گوید: من معتقدم باید برای دولت منابع مالی ایجاد کنیم تا مشکلات کشور رفع شود. ما تحریم هستیم و باید قبول کنیم که شرایط اقتصادی بسیار سخت است. باید امکاناتی فراهم شود که دولت بتواند هزینه‌های عمرانی و جاری کشور را تامین کند. اکنون نیز در بورس معامله‌های کلان میشود.»
حبیب‌زاده اما به این سوال که «پس با این توضیحات موافق وضع مالیات بر بورس است» صراحتا پاسخ نمی‌دهد و می‌گوید: هنوز چنین طرحی به کمیسیون اقتصادی مجلس نیامده است و ما به‌عنوان اعضای کمیسیون اقتصادی بحثی روی این طرح نکرده‌ایم بنابراین باید این طرح به کمیسیون بیاید و درباره آن بحث شود تا درباره آن نظر داد. ولی مشخص است که باید به سمتی حرکت کنیم که چرخ اقتصادی کشور بچرخد.
احتمال رد مالیات بر عایدی سهام در مجلس
- علی‌رضا تاج‌بر | عضو هیات مدیره کانون کارگزاران
موضوع مالیات بر عایدی سرمایه نخستین بار نیست که مطرح میشود. طرحی که از سوی مجلس شورای اسلامی ارائه شده، به‌صورت عادی بوده و با قید فوریت نیست بنابراین در صورتی که عزمی برای تصویب وجود داشته باشد یقینا به ماه‌ها زمان نیاز دارد.
به هر حال در گذشته شاهد حمایت حاکمیت از بازار سرمایه بوده‌ایم و طرحهای اینچنینی از سوی دولت و مجلس بار‌ها رد شده است.بر این اساس با توجه به اینکه دولت موافق بازار سرمایه کشور است، بعید به نظر می‌رسد که مالیات بر عایدی سهام اعمال شود، زیرا مجلس به اهمیت بازار سرمایه در اقتصاد کشور پی برده و بار‌ها شاهد حمایت این نهاد از بازار سهام بوده‌ایم. به احتمال زیاد طی روز‌های آینده این طرح کارشناسی نشده رد شود چرا که در گذشته هم چنین موضوعاتی مطرح می‌شد اما در نهایت معلق می‌ماند، به هر حال شرایط فعلی نسبت به گذشته تغییر چندانی نکرده است.
با توجه به اینکه زمان زیادی نیاز است که طرح عادی به صحن مجلس راه پیدا کند قطعا با حمایت دولت و مجلس چنین موضوعی به فراموشی سپرده خواهد شد.
به هر حال فارغ از این موضوع، اینکه شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران به رقمی برسد و برخی از فعالان فرض کنند که در این عدد مقاومت خواهیم داشت صرفا یک مساله روانی است و نمی‌توان این موضوع را به تحلیل‌های تکنیکال نسبت داد. شاخص کل به‌طور معمول در ارقام رند مقداری اصلاح دارد، شاخص برای ورود به کانال یک میلیون واحد کمی اصلاح داشت اما در رقم یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی تعلل خاصی مشاهده نشد. به هر روی طی هفته جاری احتمال می‌رود که در جریان معاملات بازار سهام شاخص کل اصلاح جزئی داشته باشد و این اتفاق یقینا به نفع بازار خواهد بود چرا که یک روند صعودی متمادی به هیچ عنوان ممکن و منطقی نیست.
چند بار مالیات از بورس ؟
- سعید درخشانی | کارشناس بازار سرمایه
به تازگی خبر‌هایی پیرامون مالیات بر عایدی سرمایه از سوی مجلس شورای اسلامی منتشر شده است. اخذ مالیات بر عایدی سرمایه از محل خرید و فروش سهام مناسب ارزیابی نمیشود زیرا افرادی که در بازار سرمایه فعالیت می‌کنند، در گام نخست به نوعی مالیات خود را بدون توجه به سود یا زیان پرداخت کرده‌اند.
از طرفی ناشران در بازار سرمایه زمان شناسایی سود قطعی، به تناسب آن سریعا اقدام به پرداخت مالیات می‌کنند و پس از این مرحله، سود بین سهامداران تقسیم خواهد شد و قیمت سهام هم به دلیل اینکه تابعی از سود سهام است، در صورتی که مالیات پرداخت نشود روند رو به بالا به خود می‌گیرد، در نقطه مقابل در صورتی که مالیات بیشتر پرداخت شود، قیمت سهام نیز کمتر رشد پیدا می‌کند.
بنابراین ۲ طرف فعالان بازار سرمایه (ناشران و سرمایه‌گذاران) مالیات خود را پرداخت می‌کنند و مالیات بر عایدی سرمایه در شرایط فعلی که بسیاری از بازارهای مخرب و کالایی مالیات خود را به درستی پرداخت نمی‌کنند و از طرفی نهادی مانند بورس ۲ بار مالیات پرداخت می‌کند نباید اخذ مالیات مضاف از این بخش اقتصادی وجود داشته باشد. این اقدام منطقی نیست و یقینا باعث آسیب به بازار سرمایه کشور میشود.
توصیه میشود که مجلس به سمت دریافت مالیات بر عایدی سهام حرکت نکند و بازار‌هایی همانند دلار، سکه، خودرو و مسکن این مهم را عملیاتی سازند. بررسی سایر بازارها نشان می‌دهد که نرخ سود بدون ریسک، نرخ بهره بین بانکی و نرخ اوراقی که در حال حاضر مورد معامله قرار می‌گیرد برای بازار بسیار مهم ارزیابی میشود. نرخ بهره بین بانکی ۷ الی ۸ درصد با کاهش همراه شد و از سویی نرخ اوراق هم افت ۱۱ الی ۱۲ درصدی را تجربه کرد.
به هر حال بانک مرکزی بعد از شنیدن هشدار کارشناسان مبنی بر اینکه نباید نرخ بهره به این میزان منفی شود زیرا ممکن است اثرات تورمی در بازارها شکل بگیرد، وارد عمل شد و تصمیم گرفت نرخ بهره بین بانکی را با شیب ملایم افزایش دهد به‌طوری که در گام نخست ۱۰ و بعد از آن ۱۲ و در آخرین اقدام این نرخ را به رقم ۱۳ درصدی رساند.
دولت در سال جاری با کسری بودجه ۱۵۰ هزار میلیارد تومانی مواجه است که برای تامین این رقم نگرانی‌هایی درخصوص چاپ پول از سوی دولت که یقینا منجر به تورم خواهد شد برای فعالان بازار وجود دارد.
در صورتی که دولت با استفاده از ابزار بدهی اقدام به انتشار و فروش اوراق کند و به نوعی به سمت پولی کردن کسری بودجه از طریق چاپ پول نرود یقینا از رشد تورم جلوگیری خواهد شد. از حدود ۲ الی ۳ هفته گذشته دولت اقدام به فروش اوراق با نرخ ۱۴ الی ۱۵ درصدی کرده است. در همین حال کارشناسان همواره توصیه می‌کنند که باید نرخ بازده افزایش و سر‌رسید‌ها کاهش پیدا کنند.
منطقی نیست زمانی که در بازار سرمایه نرخ بازده ۱۰۰ درصد یا ۲۰۰ درصد طی چند ماه ایجاد میشود، دولت طی ۴ سال با ۱۵ درصد تامین مالی کند. به هر روی به نظر می‌رسد که بانک مرکزی در حال عمل به توصیه کارشناسان است و با شیب ملایم نرخ سر رسید‌ها کاهش و نرخ بازده را افزایش می‌دهد چرا که با نرخ ۱۵ درصدی دولت نمی‌تواند در فرآیند تامین مالی موفق عمل کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در حال حاضر دولت حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان اوراق به فروش رسانده و در نقطه مقابل نرخ بهره به ۵/ ۳ درصد رسیده است.
پیش‌بینی میشود که طی هر ماه حدودا ۱۰ هزار میلیارد تومان اوراق فروش خواهد رفت و به هر میزانی که پیش برویم این نرخ با افزایش همراه خواهد شد، بنابراین پیش‌بینی میشود نرخ ۱۵درصدی در اوراق طی ۲ الی ۳ ماه آینده حدود ۲۰ درصد شود و از طرف دیگر بانک مرکزی هم در کانال نرخ سود اجازه افت شدید نرخ سود بین بانکی را ندهد، چرا که این مهم اثر‌گذاری مستقیمی در نرخ سود کوتاه مدت خواهد داشت.
بر این اساس به نظر می‌رسد که ریسک در حال تعدیل شدن باشد و به سمت میانگین بلندمدت افزایش پیدا خواهد کرد و عملا معنایی ندارد در کشوری که با تورم ۳۰ الی ۴۰ درصدی رو به رو است نرخ بهره ۱۰ درصد لحاظ شود؛ در این صورت نرخ بهره حقیقی منفی ۳۰ درصد خواهد شد. از سویی با بررسی بازارهای جهانی و ارزیابی قیمت نفت مشاهده میشود که اثر‌گذاری این مهم طی چند وقت اخیر در بازار مثبت بوده است و به نظر می‌رسد که قیمت‌ها به سمت میانگین بلند مدت در حال حرکت هستند و احتمالا افت چندانی هم نخواهیم داشت.
نقدینگی به‌عنوان مهم‌ترین عامل اثر‌گذار در بازار سرمایه مطرح است و به روابط پولی (چاپ پول و نرخ بهره) وابستگی دارد. از سویی نگرانی برخی از اقتصاددانان چاپ سنگین پول از سوی دولت بود که رشد ۱۰۰ درصدی پایه پولی و در ادامه تورم ۱۰۰ درصدی را به همراه داشت که در بدبینانه‌ترین حالت این موضوع برای اقتصاد متصور شده بود.
اما آخرین آمار‌های منتشر شده از سوی بانک مرکزی نشان می‌دهد که فقط ۸ درصد پایه پولی و ۷ درصد نقدینگی طی ۳ ماه رشد پیدا کرده است که این ارقام کمتر از سال گذشته هستند. به هر روی با توجه به شیوع کرونا و چاپ پول از سوی دولت و اینکه در ادامه سال تکرار این مورد را نخواهیم داشت و از طرفی تداوم انتشار اوراق را داریم، پیش‌بینی میشود که نرخ رشد پایه پولی و نقدینگی در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال گذشته کمتر باشد.
هشتگ مالیات
هنوز مهر رئیس سازمان بورس برای کاهش ۲۰ درصدی کارمزد معاملات خشک نشده بود که خبر تصویب دریافت مالیات عایدی بر سهام در مجلس کام سهامداران را تلخ کرد.
سهامداران روز تعطیل با خبر جدی شدن دریافت مالیات بر عایدی از بازار سرمایه که تا قبل از این مسوولان آن را تکذیب کرده بودند مواجه شدند. شبکه‌های اجتماعی پر شد از هشتگ‌های عایدی سهام و توییت‌هایی در این رابطه. عده‌ای این خبر را شایعه‌ای برای سنگ‌اندازی شاخص بورس و قیمت سهام دانستند و عده‌ای هم خبر را جدی دانسته و به نمایندگان هشدار دادند: «بورس رو توی این شرایط اقتصادی خراب کنید به دولت جناح رقیبتون صدمه نزده‌اید بلکه حتی به صندلی‌هایی که توی مجلس روی اون نشستید صدمه می‌زنید.»
کاربرانی که مدعی بودند طرح مالیات عایدی بر سهام شایعه است، نوشتند: «آیا از نقد کردن خود رنج می‌برید؟ آیا از رشد شاخص کل جا مانده‌اید؟ آیا گفتید حباب است و نبود و پشیمان شده‌اید؟ دیگر نگران نباشید به بچه‌ها بگین خبر مالیات بر عایدی سهام رو بندازن وسط بازار واکنش نشون میده شما هم می‌خرید.» یکی از کاربران نوشت: «الان اون خبرگزاری که پیام مالیات بر عایدی زد و پاک کرد رو میشه به جرم تشویش اذهان عمومی و نشر اکاذیب محکوم کرد یا چی؟!»
کاربر دیگر نوشت: «آقایان قالیباف، مجلس، بورس، پیگیری کنید اگر وقت داشتین و فیلتر اینستاگرام مهم‌تر نبود.» رئیس سازمان بورس: بحثی در مورد مالیات بر عایدی سرمایه از سوی دولت و مجلس وجود ندارد از طرف دیگر مالیات بر عایدی سرمایه در جایی معنا دارد که مالیات پرداخت نمیشود، اما در بازار سرمایه مالیات توسط ناشران بورسی پرداخت میشود.
مهدی طغیانی | سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس: جنجال مجدد بر سر طرح مالیات بر عایدی سرمایه مشکوک است. مجدد اعلام می‌کنم اصل طرح هنوز در دستور کار کمیسیون قرار نگرفته و مالیات بر عایدی سهام را هم اولویت نمی‌دانیم. رویکرد مجلس تقویت بازار سرمایه است.
طرح‌هایی از سوی نمایندگان مطرح شده و اعلام وصول هم میشود، اما در کمیسیون‌های تخصصی تغییر کرده و اصلاح میشود. طرح مالیات بر عایدی سرمایه برای ما در اولویت است اما مالیات بر عایدی سهام برای ما قطعا در اولویت نیست. رویکرد ما تقویت بازار سرمایه است.
محسن زنگنه | عضو کمیسیون اقتصادی مجلس یازدهم: هر روز خبرنگاری تماس می‌گیرد و از جزئیات طرحهای مجلس در موضوعات متعدد مسکن، ارز، مالیات، فضای مجازی و… می‌پرسد! آنچه به‌عنوان طرح مجلس عنوان میشود، نظرات شخصی و طرحهای پیشنهادی یک یا چند نماینده است. هم نمایندگان محترم دقت کنند و هم جامعه محترم خبرنگاری.
محمد سعید احدیان | روزنامه‌نگار: مدتی است عده‌ای با هدف تخریب مجلس یازدهم، پروژه‌ای را شروع کردند که مجلس را مقابل بازار سرمایه و بورس قرار دهند. موضوع مالیات بر سود سهام از اساس منتفی است قبلا هم مطرح شده و رئیس کمیسیون اقتصادی هم به صراحت آن را منتفی دانست.
